Θ. Σκυλακάκης: Η νέα μονάδα επεξεργασίας αποβλήτων στη Σκάλα Λακωνίας θετικό δείγμα της συνεργασίας μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα

Να αφήσουμε πίσω μας την παλιά Ελλάδα και να γίνουμε μία Ελλάδα που θα αγκαλιάζει το σύγχρονο, την τεχνολογία, τη συνεργασία, τη συνεννόηση, τη γενναιότητα και το αποτέλεσμα προέτρεψε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, στο πλαίσιο εγκαινίων (4/4) εργοστασίου επεξεργασίας αποβλήτων στη Σκάλα Λακωνίας.

Για το εν λόγω έργο ΣΔΙΤ, ο Υπουργός υπογράμμισε την αξία της συνεργασίας μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, ενώ αναφέρθηκε και στα οφέλη από την υλοποίησή του, όπως για παράδειγμα στο γεγονός ότι μειώνεται το τέλος ταφής από 40% σε 32%. 

Επιπρόσθετα, προανήγγειλε μία μεταρρύθμιση που θα φέρει, μέσα στους επόμενους μήνες, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στον «πυρήνα» της οποίας είναι η επίτευξη σωστής ανακύκλωσης. Εξέλιξη, που θα οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση του τέλους ταφής και του κόστους διαχείρισης απορριμμάτων.

Από την πλευρά του, ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, κ. Μανώλης Γραφάκος, ανέφερε πως τα τελευταία 4,5 χρόνια υπάρχει σημαντική πρόοδος στον τομέα των μονάδων διαχείρισης αποβλήτων. Με περισσότερες από 30 δημοπρατήσεις έργων, λειτουργούν σήμερα 11, ενώ αναμένεται η λειτουργία μίας ακόμη τις προσεχείς εβδομάδες, στην Κεφαλονιά. 

Η ομιλία του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρου Σκυλακάκη:

«Είναι εξαιρετική η χαρά να βρίσκομαι σήμερα εδώ, ανάμεσα στους συντελεστές μίας, κυριολεκτικά, θαυματουργής μεταμόρφωσης. 

Πριν από μερικά χρόνια είχα την τύχη ή την ατυχία να βιώσω στην Πελοπόννησο -αλλά όχι στην Περιφέρεια Πελοποννήσου- στην Δυτική Ελλάδα, ένα σταμάτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων για δύο χρόνια. Και έφτασε στο συγκεκριμένο μέρος -που μου είναι και πολύ αγαπητό- να είναι χιλιάδες τόνοι σκουπιδιών στους δρόμους επί χρόνια. 

Και ξέρετε τί είχε ενδιαφέρον σ’ αυτήν την εμπειρία; Η απουσία κάποιων που θεωρούν ότι έχουν πρόσθετη περιβαλλοντική ευαισθησία απ’ τους υπόλοιπους. Και αναρωτιέται κανείς, γιατί αυτή η απουσία; Δηλαδή, έβλεπες απορρίμματα στους δρόμους, δίπλα στα σπίτια, σε τόνους, και κανένας από τους περιβαλλοντικά υπερευαίσθητους -όχι τους ευαίσθητους- δεν ήταν εκεί να διαμαρτυρηθεί. Οι κάτοικοι βεβαίως διαμαρτύρονταν, ούρλιαζαν, αλλά έλειπαν αυτοί που κάνουν τις κινητοποιήσεις, τα πλακάτ και όλα τα υπόλοιπα. Οι ίδιοι έλειπαν και από τις παράνομες χωματερές. Δεν υπήρχαν πουθενά στις παράνομες χωματερές, ούτε κινητοποιήσεις ούτε πλακάτ ούτε τίποτε! Ήταν σαν να είναι ένα κομμάτι της ζωής οι παράνομες χωματερές σχεδόν φυσιολογικό, σχεδόν αρχέγονο, κάτι σαν παράδοση. 

Και ήρθαν κάποιοι γενναίοι άνθρωποι -και βάζω εδώ όλες τις περιφερειακές αρχές, γιατί χρειαζόταν γενναιότητα. Και άσχετα με τις διαφωνίες που είχαν μεταξύ τους, ας ενωθούν σ’ αυτήν την γενναιότητα που έδειξαν- και αλλάζει η Πελοπόννησος, όχι από το “μηδέν”, αλλά από το “μείον”, σε κάτι που είναι εφάμιλλο με ό,τι καλύτερο υπάρχει διεθνώς. Αυτή είναι η πραγματικότητα που βιώνουμε σήμερα. 

Και δυστυχώς ως χώρα τις μεγάλες και θετικές αλλαγές δεν τις καταγράφουμε. Σαν να είναι κάτι που δεν χρειάζεται προσπάθεια, βούληση, κόστος, δουλειά, για να φτάσεις εκεί. 

Ποια είναι τα διδάγματα που μας δίνει αυτό το καινούργιο εργοστάσιο και τα άλλα εργοστάσια που γίνονται σε ολόκληρη τη χώρα; Το πρώτο δίδαγμα είναι η αξία της συνεργασίας και ειδικά της συνεργασίας μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. 

O ιδιωτικός τομέας, χωρίς καμία αμφιβολία, μπορεί να είναι τεχνολογικά και οικονομικά αποτελεσματικός. Το δημόσιο δεν είναι ούτε τεχνολογικά ούτε οικονομικά αποτελεσματικό. Και αυτό, διότι οι διαδικασίες και τα κίνητρα που υπάρχουν δεν του επιτρέπουν να είναι αποτελεσματικό. Αν βάζατε έναν δημόσιο φορέα, χωρίς διαγωνισμό να φτιάξει αυτό εδώ το έργο, δεν θα το είχατε ποτέ. Να το φτιάξει, δηλαδή, με δικούς του πόρους, χωρίς κάποιον από τον ιδιωτικό τομέα, μόνο με προσλήψεις και δημόσιες διαδικασίες. Δεν θα το είχατε αυτό το έργο.  Δεν θα ερχόταν ποτέ. Και όποιος έχει ασκήσει δημόσια εξουσία, από όλους του δημάρχους που είναι εδώ μέχρι και τον πιο σκληροπυρηνικό δήμαρχο του ΚΚΕ, το ξέρει. 

Πού είναι καλό το δημόσιο; Όταν δουλεύει καλά, είναι στον έλεγχο και στη διαφάνεια. Και στο να αντικατοπτρίζει σ’ αυτά που κάνει ο ιδιωτικός τομέας για λογαριασμό του, την βούληση των πολιτών του. Αυτή είναι η βαθιά ουσία τη δουλειάς μας: ότι πρέπει να έρχεται η ώρα που προσφέρουμε δημόσια αγαθά, όπως είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό η αποκομιδή απορριμμάτων και η διαχείριση αποβλήτων. Και τα προσφέρουμε αυτά τα δημόσια αγαθά με τρόπο οικονομικό, σύγχρονο και αποτελεσματικό. Αυτό είναι η ουσία αυτού εδώ που βλέπουμε σήμερα. 

Πρώτο, λοιπόν, η συνεργασία και η γενναιότητα να φέρεις αυτήν εδώ τη συνεργασία σε πέρας.

Δεύτερον, η συνειδητοποίηση ότι αν κάνουμε αυτού του είδους τα έργα τα ΣΔΙΤ επιτυχημένα, το δημόσιο θα αποκτήσει σε 22-23 από σήμερα -ανάλογα με την περίπτωση- όλες αυτές τις μονάδες που δε θα έχουν αποσβεστεί, το 70%-80% επί της ουσίας των φυσικών κατασκευών, του φυσικού αντικειμένου -οικονομικά θα έχουν προ πολλού αποσβεστεί. Το φυσικό αντικείμενο, όμως, θα είναι αναπόσβεστο. 

Και αυτή η πολύ μεγάλη περιουσία, η σύγχρονη περιουσία που θα αποκτήσει, δε θα είναι τόσο μακρινή όσο φανταζόμαστε. Το 1999 ήταν πριν από 25 χρόνια. Δεν είναι στην απώτερη εποχή. Και αυτή η τεράστια περιουσία, όταν θα περιέλθει στο δημόσιο εξ’ ολοκλήρου -και με την προϋπόθεση ότι θα συνεχίσει να έχει διαχείριση ιδιωτικού τομέα- θα μας έχει λήξει οριστικά το μεγαλύτερο κόστος στη διαχείριση απορριμμάτων.

Για τα περιβαλλοντικά θα πω απλώς ότι θέλω να τα συγκρίνουμε με τις χωματερές. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Πόσο ποσοστό των υγρών αποβλήτων πήγαινε στον υδροφόρο ορίζοντα πριν;  Όσο μπορούσε. Ανάλογα με το που γινόταν η χωματερή. Ποια ήταν η ανακύκλωση που προσέφεραν οι χωματερές; Είχε ένα ποσοστό: μηδέν. Ποια ήταν η κυκλική οικονομία, οι θέσεις εργασίας, τα χρήματα που εισέπραττε το δημόσιο για να τα φέρει πίσω; Πολλά από αυτά ήταν “μαύρα”. Γι’ αυτό και μπορεί να είχαν πάρα πολύ μικρό κόστος  για το δημότη θεωρητικά. Βέβαια το μικρότερο κόστος για τον δημότη, είναι να πετάς τα σκουπίδια σου στην πόρτα σου. Δεν υπάρχει μικρότερο κόστος. Μηδέν κόστος! 

Αυτό που πετυχαίνουμε τώρα, σε συνδυασμό με την κυκλική οικονομία, με τη μείωση του τέλους ταφής, έχει μεγάλη οικονομική αξία ότι το τελικό υπόλειμμα που θάβεται τώρα, είναι καλύτερο -για την ώρα- και ελπίζω να γίνει πολύ καλύτερο από την προδιαγραφή. Και αντί για 40% τέλος ταφής πέφτουμε στο 32%. Και όταν θα κάνουμε αυτά που πρέπει να κάνουμε στη σωστή ανακύκλωση, που είναι μια μεταρρύθμιση που έρχεται στους επόμενους μήνες και που συνδυάζει πολύ μεγαλύτερη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα μέσω των συστημάτων, αυστηρότερο έλεγχο των συστημάτων με βάση το αποτέλεσμα και πολύ μεγαλύτερη συμμετοχή των πολιτών και προπαντός των επιχειρήσεων, θα μειώσουμε ακόμη περισσότερο το τέλος ταφής και το κόστος όλης αυτής της διαχείρισης.

Αυτό που βιώνουμε εδώ, στη μέση ενός εργοστασίου, θέλω να το σκεφτείτε σαν τελευταία εικόνα, να γίνεται στη μέση μιας χωματερής. Αυτό αντικαταστήσαμε εδώ. Σκεφτείτε μας εδώ όλους στη μέση μια χωματερής να κάνουμε τί; Εγκαίνια ή να χαιρετίσουμε τί; Την παλιά Ελλάδα. Την παλιά Ελλάδα που πρέπει να αφήσουμε πίσω μας. Να γίνουμε μια Ελλάδα που θα αγκαλιάζει το σύγχρονο, την τεχνολογία, τη συνεργασία, τη συνεννόηση, τη γενναιότητα και το αποτέλεσμα. 

Αυτή είναι η ευχή μου για αυτή τη σημερινή μας συνάντηση, να αφήσουμε αυτή την παλιά Ελλάδα πίσω σε όλα τα επίπεδα». 

Ομιλία Γενικού Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, κ. Μανώλη Γραφάκου:

«Στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας κάνουμε αυτό το οποίο είπε η Διευθύντρια Επικοινωνίας της εταιρείας σας. Αναλάβαμε τη διακυβέρνηση της χώρας πριν από 4,5 χρόνια, η οποία σε ότι αφορά τη διαχείριση των αποβλήτων, ήταν τελευταία σε όλους τους δείκτες σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πήραμε μια χώρα που εκείνη την περίοδο είχε μόλις τρεις μονάδες εν λειτουργία, όχι και τόσο σύγχρονες, ενώ μόλις πέντε βρίσκονταν υπό κατασκευή.

Μέσα σε 4,5 χρόνια, με περισσότερες από 30 δημοπρατήσεις έργων, έχουμε φτάσει να λειτουργούν σήμερα 11 και να αναμένουμε τη λειτουργία μιας ακόμη τις προσεχείς εβδομάδες στην Κεφαλονιά. 

Την ίδια στιγμή κατασκευάζονται 18, ενώ βρίσκονται σε διαγωνιστική διαδικασία που ολοκληρώνεται οι μεγάλες μονάδες Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Πάτρας, Βόλου, όπου θα έχουμε την υπογραφή της σχετικής σύμβασης σύντομα.

Τα υπόλοιπα έργα θα τα προχωρήσουμε με ΣΔΙΤ, διότι πράγματι, αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος να γίνουν ανάλογες επενδύσεις. Μαζί με τη Γενική Γραμματεία ΣΔΙΤ θα ετοιμάσουμε δύο πολύ μεγάλα έργα για τη νησιωτικότητα, από ένα σε Βόρειο και Νότιο Αιγαίο, Στερεά Ελλάδα και Αγρίνιο. Και με αυτά, νομίζω, καλύπτουμε όλη τη χώρα. 

Θέλω, επίσης, να σημειώσω ότι το έργο αυτό κινδύνευσε πάρα πολύ από μία προβληματική επικοινωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο κίνδυνος να χαθεί η χρηματοδότηση ήταν ορατός. Ωστόσο, έχουμε πλέον και επίσημα τη σύμφωνη γνώμη των Συμβούλων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής γι’ αυτό το έργο. Κάτι το οποίο θα μας οδηγήσει σε σύντομο χρονικό διάστημα στην κατοχύρωση της εθνικής συμμετοχής με ευρωπαϊκούς πόρους.

Κλείνοντας θέλω να πω και εγώ ότι δεν θα μπορούσε να έχει γίνει αυτό το έργο αν κάποιοι δεν το είχαν σχεδιάσει. Οφείλουμε να πιστώσουμε στις περιφερειακές αρχές του κ. Τατούλη και του κ. Νίκα την εξέλιξη αυτή.

Πρόκειται για ένα έργο, το οποίο θα το χαίρονται οι πολίτες και οι Δήμοι. Με αυτό, θα μειώσετε το τέλος ταφής πάρα πολύ, με το “καλημέρα”. Είναι ένα έργο το οποίο θα μετεξελίξει την Πελοπόννησο από ουραγό Περιφέρειας Διαχείρισης αποβλήτων που ήταν πριν 3-4 χρόνια -με τις πάρα πολλές παράνομες χωματερές- σε μία περιφέρεια που από το 2025 θα έχει και αυτή ταφή κάτω από 35%-40%. Συγχαρητήρια σε όλους και στην εταιρεία. Εύχομαι όλα να εξελιχθούν ομαλά, να πάνε κατ’ ευχήν και η σημαντική αυτή επένδυση να αποτελέσει εφαλτήριο τόσο για το περιβάλλον όσο για την περιβαλλοντική εκπαίδευση».