Μιλώντας στην 50ή επέτειο του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ) στον ΟΟΣΑ την Τρίτη, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Γάλλος υπουργός Οικονομίας Μπρουνό Λεμέρ δήλωσαν ότι ο πόλεμος του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία ανάγκασε την ΕΕ να επιταχύνει την ενεργειακή της μετάβαση.
«Πέρυσι το 2023, για πρώτη φορά στην ιστορία, παράξαμε περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από τον άνεμο και τον ήλιο παρά από το φυσικό αέριο», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά τη διάρκεια της ομιλίας της στην 50ή επέτειο του ΙΕΑ στο Παρίσι.
Η Φον ντερ Λάιεν υπενθύμισε τις προσπάθειες που κατέβαλαν η ΕΕ και οι Ευρωπαίοι πολίτες τα τελευταία χρόνια για την αντιμετώπιση των διαδοχικών κρίσεων του COVID-19 και του πολέμου στην Ουκρανία. Ωστόσο, έδωσε έμφαση στις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία στο ενεργειακό σχέδιο της ΕΕ.
«Μία στις πέντε μονάδες ενέργειας που καταναλώνεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση προέρχεται από ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Σήμερα, είναι μία στις 20», είπε. «Πήραμε συνολικά περισσότερη ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση από ό,τι από τη Ρωσία», πρόσθεσε.
Ως αποτέλεσμα, «η προσπάθεια του Πούτιν να εκβιάσει την ένωσή μας απέτυχε πλήρως», δήλωσε η ίδια, αναφερόμενη στη δραστική μείωση των ρωσικών ροών φυσικού αερίου προς την ΕΕ μετά το ξέσπασμα του πολέμου.
«Αντιθέτως, προώθησε πραγματικά την πράσινη μετάβαση», τόνισε η επικεφαλής της Κομισιόν.
Είναι πλέον καιρός η ΕΕ να συνεργαστεί «πιο στενά με τα μελλοντικά μέλη της Ένωσής μας, όπως τα Δυτικά Βαλκάνια, η Ουκρανία, η Μολδαβία και η Γεωργία», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν. Η ίδια εξέφρασε μάλιστα την πρόθεσή της να χτίσει νέες εταιρικές σχέσεις με μεσογειακές χώρες όπως η Τυνησία και η Μαυριτανία.
Με άλλα λόγια, η ΕΕ πρέπει να διαφοροποιήσει τους προμηθευτές της. Ο ΙΕΑ πιέζει προς αυτή την κατεύθυνση, ιδίως όσον αφορά τις κρίσιμες πρώτες ύλες, δήλωσε ο εκτελεστικός διευθυντής του ΙΕΑ Φατίχ Μπιρόλ.
«Ηλεκτρικά οχήματα, ηλεκτρικές μπαταρίες ή αιολικά πάρκα. Εάν εξαρτόμαστε κατά 80% από την Κίνα για το λίθιο, το κοβάλτιο ή τα σπάνια υλικά που βρίσκονται σε αυτά τα μέσα χωρίς άνθρακα, η εθνική στρατηγική είναι αποτελεσματική και αποδοτική μόνο σε ευρωπαϊκό πλαίσιο», δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Οικονομίας Μπρουνό Λεμέρ, ο οποίος συν-προήδρευσε στην εκδήλωση μαζί με τον Ιρλανδό υπουργό Ενέργειας Ίμον Ράιαν.
«Η δέσμη μέτρων της Ούρσουλα φον ντερ Λάειν ‘fit for 55′, ο νόμος για τις κρίσιμες πρώτες ύλες (CRMA) και άλλα [που] θα αντιμετωπίσουν αυτές τις προκλήσεις», συνέχισε.
Έτσι, «χάρη στον Βλαντιμίρ Πούτιν, επιταχύνουμε την ανεξαρτησία μας, και την κυριαρχία μας στον τομέα της ενέργειας», επανέλαβε.
Πάνω απ’ όλα, ο Λεμέρ επέμεινε στην ανάγκη ιδιωτικών κεφαλαίων και ευρωπαϊκών διαρθρωτικών ταμείων για την ολοκλήρωση της ενεργειακής μετάβασης, κυρίως επειδή τα εθνικά δημόσια ταμεία αντιμετωπίζουν τον τοίχο του χρέους.
«Ας είμαστε ξεκάθαροι, όλοι μας αντιμετωπίζουμε τεράστιες δημοσιονομικές δυσκολίες μετά την κρίση του Covid με πολύ υψηλό επίπεδο δημόσιου χρέους», επιμένοντας στη φύση του προβλήματος των κρατών μελών.
Άρα, «μην υπολογίζετε σε κάποια μεγαλύτερη δημόσια προσπάθεια ή δημόσια χρηματοδότηση, διότι δεν έχουμε τις δυνατότητες να βάλουμε στο τραπέζι πολύ περισσότερα δημόσια κονδύλια». Αντίθετα, «πρέπει να υπολογίζουμε και να βασιζόμαστε στην ιδιωτική χρηματοδότηση», υποστήριξε ο Γάλλος Υπουργός.
Επομένως, είναι απαραίτητο να καταστεί η μετάβαση ελκυστική μέσω επενδυτικών κινήτρων και «να τεθεί σε εφαρμογή το συντομότερο δυνατό η Ένωση Κεφαλαιαγοράς». Τουλάχιστον, να ολοκληρωθεί το έργο που έχει ήδη γίνει προς αυτή την κατεύθυνση.
Η Ένωση Κεφαλαιαγορών είναι μια πρωτοβουλία της ΕΕ για τη δημιουργία μιας πραγματικής ενιαίας αγοράς κεφαλαίων σε ολόκληρη την ΕΕ και τη δυνατότητα πιο ελεύθερης ροής των επενδύσεων και των αποταμιεύσεων. Σύμφωνα με τον Λεμέρ, αυτό θα επέτρεπε να ανταγωνιστεί σε κάποιο βαθμό τον νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA) στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο οποίος σχεδιάστηκε για να χρηματοδοτήσει τη μετάβαση με κόστος επιδοτήσεων και κινήτρων ύψους πολλών εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Μια κεφαλαιακή ένωση «θα προσφέρει δισεκατομμύρια ευρώ», πιστεύει ο Λεμέρ, απευθυνόμενος στον Τζον Κέρι, τον απεσταλμένο των ΗΠΑ για το κλίμα, ο οποίος είναι παρών στο βήμα.
