Ακούνα Ματάτα!
Δεν ξέρω πόσοι γνωρίζατε τι θα πει αυτή η Κενυατική φράση Hakuna Matata από το ομώνυμο τραγούδι της ταινίας The Lion King του 1994. Είχα δει την ταινία με τη μικρή μου κόρη, αλλά μου είχε διαφύγει η ερμηνεία της φράσης.
Την ξανάκουσα σήμερα από το στόμα του Υπουργού Περιβάλλοντος και Δασών της Κένυα Keriako Tobiko, που άνοιξε την υψηλού επιπέδου συνεδρία, στην 1η διάσκεψη Africa Climate Week και ο διπλανός μου, Κενυάτης φοιτητής, μου εξήγησε ότι θα πει απλά «κανένα πρόβλημα». Φυσικά ο Υπουργός δεν τη χρησιμοποίησε για να δηλώσει την ανυπαρξία προβλημάτων από την κλιματική αλλαγή, αλλά σαν έμφαση στην διάθεση αντιμετώπισης μιας ιδιαίτερα δύσκολης (και άδικης) κατάστασης από μια ήπειρο με περιορισμένους πόρους, παρ’ όλο που η οποία, όπως δήλωσε, «η Αφρική είναι υπεύθυνη για μόλις το 4% των παγκοσμίων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου».
“Η Αφρική με λύπη της γίνεται μάρτυρας των θανάσιμων κινδύνων της κλιματικής αλλαγής. Αυτό όμως δεν θα μας φοβίσει ώστε να μείνουμε άπρακτοι, αλλά αντίθετα θα συσπειρωθούμε όλοι με φιλοδοξία, ιδέες και επενδύσεις για να μετατρέψουμε μια σίγουρη καταστροφή, σε ευκαιρία ανάπτυξης.» τόνισε ο Κενυάτης Υπουργός.
Ακούνα ματάτα λοιπόν!
Κανένα πρόβλημα, θα μετατρέψουμε τον κίνδυνο σε ευκαιρία!
Η Εκτελεστική Γραμματέας της UNFCCC Patricia Espinosa, στην ομιλία της είπε για την Αφρική το ίδιο, αλλά πιο παραστατικά «….(η Αφρική) βρίσκεται και από τις δυο πλευρές της ίδιας εξίσωσης. Από τη μία έχοντας συμβάλει ελάχιστα στη δημιουργία του προβλήματος (της κλιματικής αλλαγής) και από την άλλη όντας ιδιαίτερα ευάλωτη στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.»
Και συνέχισε λέγοντας τα πράγματα όπως ακριβώς είναι σήμερα: «Οι περισσότερες χώρες βρίσκονται πολύ μακρυά από το επίπεδο δέσμευσης που απαιτείται από τη συμφωνία του Παρισιού για την συγκράτηση της ανόδου της θερμοκρασίας κάτω από 2 βαθμούς Κελσίου, πόσο δε μάλλον κάτω από 1,5 βαθμό Κελσίου και οι χώρες της Αφρικής θα είναι μεταξύ αυτών που θα υποστούν τα χειρότερα.»
Και αυτή είναι η πιο ουσιαστική απλή καταγραφή της πραγματικότητας. Οι σημερινές δεσμεύσεις των κρατών οδηγούν σε άνοδο της θερμοκρασίας 3-4 βαθμών Κελσίου. Η συνταγή της απόλυτης κλιματικής καταστροφής.
Χρειάζεται αλλαγή πλεύσης προς μια κατεύθυνση που γνωρίζουμε καλά από πριν, ώστε να κάνουμε την κρίση, ευκαιρία ανάπτυξης:
“Απαιτείται να επενδύσουμε σε φιλόδοξες ολοκληρωμένες στρατηγικές και προγράμματα σε όλους τους τομείς, ώστε να μετατρέψουμε τον θανάσιμο κίνδυνο που απειλεί την Αφρική σε μια ευκαιρία βιώσιμης ανάπτυξης.», κατέληξε η κα Εσπινόζα.
Σήμερα ήταν η ημέρα των φράσεων. Η κα Julie Gichuru, δημόσια προσωπικότητα που είχε το γενικό πρόσταγμα στην συνεδρία των υψηλών προσκεκλημένων, αφού μας ενημέρωσε πως ο πληθυσμός της Αφρικής θα διπλασιαστεί μέχρι το 2050, μας έμαθε μια όμορφη αφρικάνικη παροιμία: «Ο ήλιος που λιώνει το κερί, είναι ο ίδιος ήλιος που σκληραίνει τον πηλό.»
Με άλλα λόγια όλα έχουν δύο αναγνώσεις και είναι στο χέρι μας να οδηγήσουμε την πορεία των πραγμάτων σε ευτυχή κατάληξη, αρκεί να υπάρχει αποφασιστικότητα, φιλόδοξοι στόχοι, ολοκληρωμένο στρατηγικό σχέδιο, και συνεργασία από όλους, κυβερνήσεις, αγορές, κοινωνία των πολιτών και νεολαία. Και θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό που η νεολαία έχει ξεχωριστή αναφορά σε αυτήν την κατηγοριοποίηση, μια και είναι αυτή που θα ζήσει τα δεινά της χειρότερης κλιματικής αλλαγής ή θα δρέψει τους καρπούς της βιώσιμης ανάπτυξης και όχι φυσικά εμείς.
Η κατάσταση με το κλίμα δεν είναι καλή. Αυτό είναι δεδομένο. Και για κάποιους, όπως για τους φίλους μας εδώ στην Κένυα, αυτό είναι πραγματικά «κακά νέα».
Και όμως αυτοί οι άνθρωποι ξεχειλίζουν από αισιοδοξία, αποφασιστικότητα, αγάπη για τη ζωή και ελπίδα. Που ίσως είναι όλα όσα χάσαμε εμείς.
Γι αυτό ακόμη και τώρα που κοιτάνε την κλιματική αλλαγή κατάματα και όχι μέσα από κάποιο άρθρο ή ρεπορτάζ, έχουν το σθένος και τη δύναμη ψυχής να λένε «Ακούνα ματάτα», ναι θα αγωνιστούμε και θα τα καταφέρουμε.
Τα συμπεράσματα δικά σας.
Ανταπόκριση από το Ναϊρόμπι.
Πέμπτη 12 Απριλίου 2018