Οι ΑΠΕ Πυλώνας Ενεργειακής Ασφάλειας και Σταθερότητας

Η διαφύλαξη της ενεργειακής ασφάλειας και η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης καθιστούν αναγκαία την επιτυχή εφαρμογή της ενεργειακής μετάβασης μέσα και από την επιτάχυνση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα της Ευρώπης.

Σε πρόσφατη έκθεσή του, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΔΟΕ) προβλέπει ότι οι ΑΠΕ θα αποτελούν την κυριότερη πηγή ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το 2027 και θα αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 90% της μεγέθυνσης του ηλεκτρικού τομέα, παγκοσμίως, εντός της τρέχουσας πενταετίας. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΔΟΕ) σημειώνει χαρακτηριστικά ότι είναι εφικτή η περαιτέρω αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ κατά 25% εφόσον οι κυβερνήσεις αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που σχετίζονται με θέματα πολιτικής, ρύθμισης της αγοράς, αδειοδότησης και χρηματοδότησης των έργων. 

Οι περιορισμοί στην προμήθεια του αναγκαίου εξοπλισμού και η αύξηση του κόστους δανεισμού ανέκοψαν την πολυετή πτωτική πορεία του κόστους παραγωγής πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας. Σύμφωνα με την μελέτη ανάλυσης κόστους που εκπονήθηκε από την Wood Mackenzie, οι συμβατικές μονάδες (συμπεριλαμβανομένου του φυσικού αερίου), είναι σημαντικά ακριβότερες από τις ΑΠΕ, παραμένοντας ωστόσο ακόμα αναγκαίες εξαιτίας της παρεχόμενης ευελιξίας που παρέχουν στο σύστημα.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχοντας ως βασικό εργαλείο δράσης της το σχέδιο REPower EU και υλοποιώντας μια σειρά μέτρων που το συνοδεύουν, στοχεύει στην απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα και στην ενίσχυση της πράσινης μετάβασης, παράλληλα και με την αύξηση της ανθεκτικότητας του Ευρωπαϊκού ενεργειακού συστήματος. 

Χαρακτηριστικά, τον περασμένο Μάρτιο επετεύχθη προσωρινή συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την ενίσχυση της οδηγίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις ΑΠΕ. Συγκεκριμένα, η συμφωνία περιλαμβάνει τον δεσμευτικό στόχο 42,5% ενέργεια από ΑΠΕ τουλάχιστον μέχρι το 2030, έναντι του 32% του τρέχοντος στόχου, με την επιδίωξη να διαμορφωθεί τελικά στο 45%.

Η βιώσιμη ενεργειακή μετάβαση βρίσκεται στον πυρήνα των εφαρμοζόμενων ενεργειακών πολιτικών και στην Ελλάδα. 

Όπως καταγράφει και ο ΔΟΕ στην τελευταία μελέτη «Εις Βάθος Εξέτασης της Ελλάδος» (IEA In-Depth Review), κρίνεται επιτακτική η διασφάλιση ενός διαφανούς και σταθερού νομοθετικού και ρυθμιστικού πλαισίου που θα επιτρέπει την ταχεία ανάπτυξη των ενεργειακών υποδομών και των έργων ΑΠΕ. Η έκθεση υπογραμμίζει, επίσης, την επιτυχημένη πορεία της τρέχουσας ενεργειακής μετάβασης στην χώρα, με κυριότερα χαρακτηριστικά της την αξιοσημείωτη μείωση του λιγνίτη στο ενεργειακό μίγμα και την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ κατά τα τελευταία χρόνια.

Σύμφωνα με το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), η ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών συστημάτων θα διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο σε όρους ισχύος ΑΠΕ, με τον εθνικό στόχο να έχει τεθεί στα 14,1 GW μέχρι το 2030. Οι θετικές προοπτικές του κλάδου αναμένεται να ενισχυθούν δεδομένης της αποκλιμάκωσης των τιμών και της αποκατάστασης της προμήθειας φωτοβολταϊκών πανέλων και λοιπού εξοπλισμού. 

Η διαφύλαξη της ενεργειακής ασφάλειας και η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης καθιστούν αναγκαία την επιτυχή εφαρμογή της ενεργειακής μετάβασης μέσα και από την επιτάχυνση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα της Ευρώπης.

Σε πρόσφατη έκθεσή του, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΔΟΕ) προβλέπει ότι οι ΑΠΕ θα αποτελούν την κυριότερη πηγή ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το 2027 και θα αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 90% της μεγέθυνσης του ηλεκτρικού τομέα, παγκοσμίως, εντός της τρέχουσας πενταετίας. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΔΟΕ) σημειώνει χαρακτηριστικά ότι είναι εφικτή η περαιτέρω αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ κατά 25% εφόσον οι κυβερνήσεις αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που σχετίζονται με θέματα πολιτικής, ρύθμισης της αγοράς, αδειοδότησης και χρηματοδότησης των έργων. 

Οι περιορισμοί στην προμήθεια του αναγκαίου εξοπλισμού και η αύξηση του κόστους δανεισμού ανέκοψαν την πολυετή πτωτική πορεία του κόστους παραγωγής πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας. Σύμφωνα με την μελέτη ανάλυσης κόστους που εκπονήθηκε από την Wood Mackenzie, οι συμβατικές μονάδες (συμπεριλαμβανομένου του φυσικού αερίου), είναι σημαντικά ακριβότερες από τις ΑΠΕ, παραμένοντας ωστόσο ακόμα αναγκαίες εξαιτίας της παρεχόμενης ευελιξίας που παρέχουν στο σύστημα.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχοντας ως βασικό εργαλείο δράσης της το σχέδιο REPower EU και υλοποιώντας μια σειρά μέτρων που το συνοδεύουν, στοχεύει στην απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα και στην ενίσχυση της πράσινης μετάβασης, παράλληλα και με την αύξηση της ανθεκτικότητας του Ευρωπαϊκού ενεργειακού συστήματος. 

Χαρακτηριστικά, τον περασμένο Μάρτιο επετεύχθη προσωρινή συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την ενίσχυση της οδηγίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις ΑΠΕ. Συγκεκριμένα, η συμφωνία περιλαμβάνει τον δεσμευτικό στόχο 42,5% ενέργεια από ΑΠΕ τουλάχιστον μέχρι το 2030, έναντι του 32% του τρέχοντος στόχου, με την επιδίωξη να διαμορφωθεί τελικά στο 45%.

Η βιώσιμη ενεργειακή μετάβαση βρίσκεται στον πυρήνα των εφαρμοζόμενων ενεργειακών πολιτικών και στην Ελλάδα. 

Όπως καταγράφει και ο ΔΟΕ στην τελευταία μελέτη «Εις Βάθος Εξέτασης της Ελλάδος» (IEA In-Depth Review), κρίνεται επιτακτική η διασφάλιση ενός διαφανούς και σταθερού νομοθετικού και ρυθμιστικού πλαισίου που θα επιτρέπει την ταχεία ανάπτυξη των ενεργειακών υποδομών και των έργων ΑΠΕ. Η έκθεση υπογραμμίζει, επίσης, την επιτυχημένη πορεία της τρέχουσας ενεργειακής μετάβασης στην χώρα, με κυριότερα χαρακτηριστικά της την αξιοσημείωτη μείωση του λιγνίτη στο ενεργειακό μίγμα και την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ κατά τα τελευταία χρόνια.

Σύμφωνα με το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), η ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών συστημάτων θα διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο σε όρους ισχύος ΑΠΕ, με τον εθνικό στόχο να έχει τεθεί στα 14,1 GW μέχρι το 2030. Οι θετικές προοπτικές του κλάδου αναμένεται να ενισχυθούν δεδομένης της αποκλιμάκωσης των τιμών και της αποκατάστασης της προμήθειας φωτοβολταϊκών πανέλων και λοιπού εξοπλισμού. 

Η αυξημένη διείσδυση των ΑΠΕ επιτάσσει την παράλληλη ενίσχυση των ηλεκτρικών δικτύων και την εισαγωγή σημαντικά περισσότερων συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας διαφορετικών τεχνολογιών. Συγκεκριμένα, ο νέος στόχος του ΕΣΕΚ για μονάδες αποθήκευσης με συσσωρευτές (μπαταρίες) είναι της τάξεως των 5,6 GW και για μονάδες αντλησιοταμίευσης 2,5 GW το 2030. Η αξία και το έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον στην αποθήκευση ενέργειας καταδεικνύεται και από το γεγονός ότι η ΡΑΕ έχει εγκρίνει, μέχρι και τις αρχές Απριλίου, αιτήσεις για έργα αποθήκευσης συνολικής ισχύος άνω των 26 GW. 

Στο αναθεωρημένο ΕΣΕΚ, ενισχύθηκε και ο στόχος σε αναγκαία υπεράκτια αιολική ισχύ που φτάνει τα 2,7 GW μέχρι το 2030, αντανακλώντας την σημαντική προστιθέμενη αξία που αναμένεται να παράσχει η εν λόγω τεχνολογία τόσο σε επίπεδο ενεργειακού συστήματος όσο και συνολικά σε επίπεδο εθνικής οικονομίας.

Ο όμιλος ΔΕΗ διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην τρέχουσα ενεργειακή μετάβαση με το πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης που εκπονεί και την υλοποίηση αξιοσημείωτων νέων επενδύσεων σε έργα ΑΠΕ να βρίσκονται στον πυρήνα αυτής. Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες φιλοδοξεί να καταστεί σύντομα η εταιρεία με το μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο έργων καθαρής ενέργειας στην Ελλάδα. Αποτελεί την μοναδική Ελληνική εταιρεία που δραστηριοποιείται ενεργά σε όλες τις μορφές Ανανεώσιμης Ενέργειας, συμβάλλοντας καθοριστικά στην αξιοποίηση των ανεξάντλητων φυσικών πόρων που διαθέτει η χώρα μας και θέτοντας στο επίκεντρο της στρατηγικής της τη βιώσιμη ανάπτυξη, την ενεργειακή ασφάλεια και την προστασία του περιβάλλοντος. 

Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες διαθέτει σήμερα έργα, είτε σε λειτουργία είτε με ολοκλήρωση κατασκευής, συνολικής ισχύος περί τα 600MW και έργα υπό κατασκευή ή σε φάση άμεσης έναρξης κατασκευής περίπου 900MW. Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες αναμένεται να διαδραματίσει ρόλο πρωταγωνιστή στις ενεργειακές εξελίξεις, έχοντας στην κατοχή της μια διευρυμένη «δεξαμενή» έργων ΑΠΕ υψηλής τεχνικής και αδειοδοτικής ωριμότητας, καθώς έργα ισχύος 4 GW βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο αδειοδότησης, 2,2 GW έχουν εξασφαλίσει όρους σύνδεσης και περίπου 1,8 GW περιβαλλοντικούς όρους. Το επιχειρηματικό πλάνο της εταιρείας προβλέπει η εγκατεστημένη ισχύς των έργων ΑΠΕ να φθάσει στα επίπεδα των 5 GW σε βάθος πενταετίας.

Η μεγέθυνση του χαρτοφυλακίου έργων της ΔΕΗ Ανανεώσιμες συντελείται τόσο μέσω οργανικής ανάπτυξης όσο και μέσω στρατηγικών συνεργασιών και εξαγορών. Η ανάπτυξη φωτοβολταϊκών μονάδων μεγάλης κλίμακας στα πρώην λιγνιτωρυχεία επέχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην επίτευξη του επενδυτικού πλάνου της εταιρείας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το φωτοβολταϊκό έργο-σταθμός 550MW που κατασκευάζεται στην Πτολεμαΐδα, ενός εκ των μεγαλύτερων έργων ΑΠΕ στην Ευρώπη. To «πράσινο» χαρτοφυλάκιο του Ομίλου περιλαμβάνει, επίσης, έργα όλων των τεχνολογιών ΑΠΕ και αποθήκευσης με χρήση συσσωρευτών (μπαταρίες) με μια σημαντική γεωγραφική διασπορά τόσο εντός της χώρας όσο και στο εξωτερικό. Έμφαση δίνεται στις γειτονικές χώρες της Βαλκανικής χερσονήσου, και συγκεκριμένα σε Ρουμανία, Βουλγαρία και Αλβανία. Απώτερος στόχος του επενδυτικού πλάνου της ΔΕΗ Ανανεώσιμες είναι η κατασκευή του 50% της νέας πράσινης ισχύος που θα εγκατασταθεί στην Ελλάδα εντός της τρέχουσας δεκαετίας. 

Βασική πρόκληση για το τρέχον έτος είναι η διατήρηση της θετικής προοπτικής των ΑΠΕ με κύριους συντελεστές τους φορείς χάραξης πολιτικής και λήψης επενδυτικών αποφάσεων και, κυρίως και πάνω από όλα, το κοινωνικό σύνολο. 

--------------------------

* Ο Κωνσταντίνος Μαύρος είναι διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Ανανεώσιμες

Το άρθρο περιλαμβάνεται στον υπό έκδοση τόμο GREEK ENERGY 2023 που εκπόνησε για δωδέκατη συνεχή χρονιά το energypress.

 

 

 

cover photo:taxidromos.gr