Τα εμπόδια της ΕΕ στην ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων
Συνεχίζονται οι παλινδρομήσεις σε επίπεδο Ε.Ε., αναφορικά με τη δημιουργία του απαιτούμενου θεσμικού πλαισίου και των συνθηκών εκείνων, που είναι απαραίτητες για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί για την ενεργειακή μετάβαση και το κλίμα.
Ειδικά σε ότι αφορά την ανάπτυξη του κλάδου των ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) και δη της αναπτυσσόμενης βιομηχανίας των υπεράκτιων αιολικών πάρκων, παρατηρούνται αντίρροπες κινήσεις το τελευταίο διάστημα.
Για παράδειγμα, πριν από μερικές ημέρες, στο πλαίσιο της αναθεώρησης του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), που ψηφίστηκε από το τμήμα Μεταφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δεν ελήφθη η απαιτούμενη μέριμνα, ώστε να μπορούν συμπεριληφθούν και λιμάνια που θεωρούνται κρίσιμα για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων. Σύμφωνα με την Οργάνωση Ευρωπαϊκών Λιμένων (ESPO-European Sea Ports Organization), απαιτούνται πρόσθετες νομοτεχνικές βελτιώσεις, μιας και παραμένουν «εκτός νυμφώνος» λιμάνια στρατηγικής σημασίας για την υπεράκτια βιομηχανία αιολικών πάρκων, εξαιτίας του γεγονότος ότι αποκλειστικό κριτήριο για την ένταξη ενός λιμανιού στο Δίκτυο ΔΕΔ-Μ (και άρα και στην εξασφάλιση των απαιτούμενων κοινοτικών κονδυλίων για την ανάπτυξη κι επέκτασή του), παραμένει ο όγκος των διακινούμενων φορτίων.
Με βάση το Green Deal, της συμφωνίας της Ε.Ε. για την κλιματική αλλαγή, τα υπεράκτια αιολικά πάρκα θα αποτελέσουν κλειδί για την ενεργειακή μετάβαση. Για να επιτευχθεί η κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, θα απαιτηθεί η αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος υπεράκτιων αιολικών πάρκων κατά 19 φορές, από την σημερινή ισχύ των 16 GW. Μόνο έως το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας, θα πρέπει η δυναμικότητα των υπεράκτιων πάρκων να αυξηθεί σε 115 GW.
Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις σε μεταφορές, υποδομές και διασύνδεση. Σύμφωνα με την WindEurope, μόνο για λιμενικές υποδομές απαιτούνται επενδύσεις της τάξεως των 8,5 δισ. ευρώ, κυρίως για την επέκτασή τους. Με το να εξαιρούνται λοιπόν τα αντίστοιχα λιμάνια από την προοπτική ένταξης στο δίκτυο ΔΕΔ-Μ, ουσιαστικά ναρκοθετούνται οι στόχοι αυτοί και καθίστανται εξαιρετικά δύσκολο να επιτευχθούν.
Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της WindEurope, κ. Ζιλ Ντίκσον, «τα λιμάνια είναι απαραίτητοι κόμβοι logistics για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα. Δεν μπορούμε να αναπτύξουμε τις απαιτούμενες υποδομές, χωρίς την επέκταση και αναβάθμιση της λιμενικής υποδομής της Ευρώπης και το ΔΕΔ-Μ πρέπει να το αναγνωρίζει αυτό. Πολλοί τόνοι υλικών κι εξοπλισμού μεταφέρονται από και προς τα λιμάνια, κατά την διάρκεια της αποθήκευσης, συναρμολόγησης και τοποθέτησης των ανεμογεννητριών», τονίζει ο κ. Ντίκσον. Έτσι, τόσο η WindEurope, όσο και η ESPO ζητούν την αλλαγή των κριτηρίων ένταξης των λιμανιών στο δίκτυο ΔΕΔ-Μ, λαμβάνοντας υπόψη και την στρατηγική σημασία του εκάστοτε λιμανιού για την υπεράκτια αιολική βιομηχανία.
Από την άλλη πλευρά, σε μια θετική εξέλιξη, εντός της εβδομάδας, επετεύχθη καταρχήν συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για την αναθεώρηση της Οδηγίας για τις ΑΠΕ, που είχε ψηφιστεί το 2018. Η σημασία της εξέλιξης αυτής, έγκειται στο ότι αναλήφθηκαν και πρωτοβουλίες για την επιτάχυνση της εξαιρετικής «δύσκαμπτης» διαδικασίας αδειοδότησης αιολικών πάρκων. Παράλληλα, αυξήθηκε και ο στόχος για την συμμετοχή των ΑΠΕ στο συνολικό ενεργειακό «μίγμα», στο 42,5%.
Σήμερα, υπολογίζεται ότι περίπου 80 GW αιολικών πάρκων, εκ των οποίων 21 GW αφορούν σε υπεράκτιες εγκαταστάσεις, βρίσκονται «παγωμένα», εν αναμονή λήψης των απαιτούμενων αδειών. Μάλιστα, σε κάποιες χώρες απαιτούνται έως κι εννιά χρόνια, για την εξασφάλιση της αδειοδότησης ενός αιολικού πάρκου. Για τον λόγο αυτό, τα όργανα της Ε.Ε. συγκεκριμενοποίησαν το είδος των αδειών εκείνων, που θα πρέπει να έχουν εκδοθεί εντός δύο ετών το πολύ, προκειμένου να ξεκινά μια επένδυση. Μεταξύ αυτών, περιλαμβάνονται η άδεια περιβαλλοντικών επιπτώσεις και η άδεια σύνδεσης στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας. Μέχρι σήμερα, ναι μεν υπήρχε ανώτατο χρονικό όριο, πλην όμως δεν ήταν σαφές ποιες εγκρίσεις θα έπρεπε να έχουν δοθεί εντός του χρονικού αυτού διαστήματος.
Οι παραπάνω αγκυλώσεις, αλλά και το γενικότερο οικονομικό κλίμα, είχαν ως αποτέλεσμα το 2022 να εξελιχθεί στο χειρότερο έτος για επενδύσεις ΑΠΕ από το 2009, καθώς εγκρίθηκαν έργα ύψους μόλις 17 δισ. ευρώ, Μάλιστα, σε ό,τι αφορά τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, η νέα δραστηριότητα ήταν μηδαμινή, καθώς τα τουλάχιστον τρία νέα πάρκα που βρίσκονταν στα σκαριά αναβλήθηκαν. Σύμφωνα με αναλυτές, ο κλάδος των αιολικών πάρκων εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις, όπως το αυξημένο κόστος εξοπλισμού και η διατάραξη της εφοδιαστικής αλυσίδας. Έτσι, το κόστος για την παραγωγή μιας ανεμογεννήτριας στην Ευρώπη έχει αυξηθεί κατά έως και 40% τα τελευταία δύο χρόνια. Έτσι, το 2022, οι νέες παραγγελίες ανεμογεννητριών υποχώρησαν κατά 47% έναντι του 2021 σε μόλις 9 GW. Είναι λοιπόν σαφές ότι το « Ελντοράντο» των ΑΠΕ, όπως ευαγγελίζονται ορισμένοι φορείς της αγοράς, δεν είναι ακριβώς «στρωμένο με ροδοπέταλα».
(αναδημοσίευση από powergame.gr)
