Οι παρατηρήσεις του ΣΠΕΦ στη διαβούλευση των σχεδίων προκηρύξεων διαγωνισμών της ΡΑΕ.

Θέμα:  Παρατηρήσεις μας επί των σε δημόσια διαβούλευση σχεδίων προκηρύξεων διαγωνισμών ΡΑΕ για νέα έργα ΑΠΕ     

Αξιότιμε κε Πρόεδρε

Γενικές παρατηρήσεις

Η αλλαγή του μοντέλου της τιμής εκκίνησης σύμφωνα με την Γνωμοδότηση σας 11/2018 από 20/9/18 με βάση τον μέσο όρο μεταξύ της μεσοσταθμικής τιμής του προηγούμενου διαγωνισμού και της τότε τιμής εκκίνησης του, μπορεί μεν να συγκρατεί την πτώση της τιμής εκκίνησης του προσεχούς διαγωνισμού (στα 81,71 ευρώ/MWh αντί 79,2 ευρώ/MWh από 85 ευρώ/MWh που ήταν η τιμή εκκίνησης του διαγωνισμού στις 2/7/18 για την Κατηγορία Ι και 71,05 ευρώ/MWh αντί 70,29 ευρώ/MWh από 80 ευρώ/MWh που ήταν στις 2/7/18 για την Κατηγορία ΙΙ), ωστόσο η αναγκαστική καθοδική πορεία των τιμών εκκίνησης διατηρείται, μηχανιστικά συμπιέζοντας σταθερά την αγορά και χωρίς απαραίτητα αυτό να συμβαδίζει με την πραγματικότητα του κόστους των νέων κάθε φορά έργων. 

Επιπλέον θεωρούμε αρνητικό το γεγονός ότι οι επενδυτές θα πρέπει άμεσα να εκδώσουν εγγυητικές ώστε να υποβάλλουν μέχρι τις 2/11/18 τα πλήρη δικαιολογητικά τους στην Αρχή σας για συμμετοχή στους διαγωνισμούς στις 4, 5, 6/12/18, αλλά μέχρι σήμερα δεν γνωρίζουν την τελική τιμή εκκίνησης τους, αφού η σχετική Υπουργική Απόφαση που θα τις οριστικοποιήσει παραμένει άγνωστο πότε θα εκδοθεί. 

Αρνητικό θεωρούμε επίσης το γεγονός πως παρότι η Αρχή σας κατά τις παρουσιάσεις της στην ΔΕΘ προλόγισε μια πρωτοβουλία για θεσμοθέτηση βιώσιμων σταθερών τιμών πώλησης εκτός διαγωνισμών στα μικρά Φ/Β<500 kWp σε συνέχεια σχετικής κοινής πρότασης των ΣΠΕΦ – ΣΕΦ από 3/9/18, εντούτοις μέχρι σήμερα που πρακτικά ανοίγει η αυλαία των διαγωνισμών, δεν υπάρχει τίποτα συγκεκριμένο από την πλευρά της Πολιτείας για να κατατοπιστούν ιδίως οι μικρομεσαίοι επενδυτές.  Το μοντέλο και ο μαθηματικός τύπος που προτάθηκε από εμάς, παρακολουθούν την εξέλιξη των τιμών στους διαγωνισμούς, ώστε να αποφευχθούν πιθανές αστοχίες ενός αμιγώς διοικητικού προσδιορισμού στις τιμές πώλησης, ενώ επιπλέον προβλέπει και ποσόστωση λ.χ. 30% επί του συνόλου των νέων ετήσιων MW στα φωτοβολταϊκά για τα νέα έργα αυτά, ώστε να αποφευχθούν πιθανές υπερτροφίες. 

Σε ότι αφορά το μεσοσταθμικό premium ως προς τις τιμές των διαγωνισμών που παρακολουθεί και που θα κατέληγε να δίνει το μοντέλο εάν υιοθετηθεί και καταλάβει σε ακραία περίπτωση (πράγμα απίθανο) τα 300 νέα MW μέχρι και το 2020, δεν υπερβαίνει τα 9 εκατ. ευρώ ετησίως για την ποσότητα έργων αυτή επί συνόλου εκροών του ΕΛΑΠΕ πάνω από τα 2 δις ευρώ ετησίως τότε.  Από αυτά τα 9 εκατ. ευρώ μάλιστα τα μισά θα όδευαν στο Κράτος μέσω της φορολογίας και των ασφαλιστικών εισφορών ενώ τα υπόλοιπα δαπανόμενα εγχωρίως θα αιμοδοτούσαν την οικονομία και δεν θα εξάγονταν ως εταιρικά μερίσματα στο εξωτερικό. 

Ας σημειωθεί πως σταθερές τιμές εκτός διαγωνισμών για τα νέα μικρά έργα Φ/Β έως 500 KWp προσφέρονται και σήμερα στην βάση του κανόνα της μΟΤΣν-1 x 1,1 ή 1,2 που ωστόσο ακόμη και για το 2019 δεν φαίνεται να δίνουν ελκυστικές τιμές, οπότε αναμένεται να υπάρξει κενό ενδιαφέροντος.  Σε κάθε περίπτωση η υιοθέτηση της πρότασης ΣΠΕΦ-ΣΕΦ δεν ζητήθηκε να αντικαταστήσει τον πάγιο κανόνα μΟΤΣν-1 x 1,1 ή 1,2 (έχει θεσμοθετηθεί από το 2009 με τον ν. 3734) αλλά να λειτουργήσει παράλληλα, όπως σήμερα παράλληλα ως προς τον κανόνα αυτό λειτουργούν οι διαγωνισμοί της Κατηγορίας Ι.  

Σε ότι αφορά τώρα τις υπό διαβούλευση προκηρύξεις:

Άρθρο 1, παρ. 1.5, Πίνακας 1 – Επίπεδο Ανταγωνισμού

Το επίπεδο ανταγωνισμού του 75% αν ισχύσουν οι χρονικές παρατάσεις στην κανονική διάρκεια των διαγωνισμών θα λειτουργήσει εξοντωτικά και είναι πολύ πιθανόν να μην παράξει εν τέλει έργα ο διαγωνισμός (εννοούμε να μην υλοποιηθούν οι επενδύσεις που θα προκριθούν) ή να εγκλωβιστούν οι επενδυτές επί 20ετία σε ζημιογόνες επενδύσεις με δεδομένο ότι σήμερα ουδείς επακριβώς γνωρίζει τα πραγματικά κόστη που θα επιφέρει στις νέες ΑΠΕ το Target Model, ιδίως η αγορά Εξισορρόπησης και η ενδεχόμενη άρση της προτεραιότητας ένταξης τους στην προημερήσια αγορά προσεχώς. 

Εν γένει προτείνουμε το επίπεδο ανταγωνισμού να επανέλθει στο 40% του πιλοτικού διαγωνισμού του Δεκεμβρίου 2016, ενώ αν εν τέλει θεσμοθετηθούν οι χρονικές παρατάσεις της κανονικής διάρκειας των διαγωνισμών, τότε να μειωθεί στο 10-20% το πολύ.   

Άρθρο 7, παρ. 7.3 – Κανόνας Συμμετοχής

Σε ότι αφορά την Κατηγορία Ι, ο κανόνας Συμμετοχής του 20% είναι «άτολμος» και ως εκ τούτου αναποτελεσματικός.  20% επί της μέγιστης δημοπρατούμενης ισχύος των 94 MW που προκηρύσσει η ΡΑΕ σημαίνει όριο 18,8 MW ανά ΑΦΜ σε μια εν τέλει δημοπρατούμενη ισχύ 94/1,75= 53,7 MW.  Δηλαδή με τον κανόνα του 20% στην Κατηγορία Ι, ένας επενδυτής με κατατμήσεις έργων (π.χ. 36 500άρια ή 18 των 0,99 MW ή συνδυασμός) θα μπορεί στο ίδιο ΑΦΜ να λάβει το 18,8/53,7= 35% της ισχύος των προκρινόμενων έργων.  Το ποσοστό αυτό μάλιστα δύναται να είναι ακόμη έτι μεγαλύτερο αν αντί των 94 MW που προκηρύσσει η ΡΑΕ εν τέλει κατέλθουν εγκύρως στον διαγωνισμό της Κατηγορίας Ι λ.χ. 70 MW οπότε προκριθούν 70/1,75=  40MW.  Σε αυτή την περίπτωση το ποσοστό που μπορεί το ίδιο ΑΦΜ να καταλάβει επί των προκρινόμενων σε ισχύ έργων θα είναι 18,8/40= 47% ποσοστά εξαιρετικά υψηλά και ικανά να οδηγήσουν σε χειραγώγηση.  Για τον λόγο αυτό ως ΣΠΕΦ ήδη από 29/8/18 έχουμε επίσημα με επιστολή μας προς την Αρχή σας προτείνει όριο 2 MW ανά επενδυτή για συμμετοχή σε διαγωνισμό της Κατηγορίας Ι και παραμένουμε σε αυτό. 

Το όριο αυτό των 2 MW οφείλει να καταλαμβάνει το σύνολο των ΑΦΜ που αφορούν έκαστο επενδυτή της Κατηγορίας Ι.  Δύναται μάλιστα, υπό την επιφύλαξη νομικού ελέγχου της ΡΑΕ άμεσα ή εν ευθέτω χρόνο, καταρχήν να διασφαλίζεται με υπεύθυνη δήλωση των επενδυτών στην οποία και θα καλούνται επί ποινή απώλειας της τιμής πώλησης του παραγόμενου ρεύματος σε περίπτωση ανακριβούς δήλωσης να δηλώνουν το σύνολο της ισχύος με την οποία συμμετέχουν σε διαγωνισμό της Κατηγορίας Ι. 

Στις Κατηγορίες ΙΙ και ΙΙΙ δεν υφίσταται κανένας λόγος να υπάρξει κανόνας συμμετοχής, αφού το πρόβλημα των υπαίτιων κατατμήσεων μεγάλων έργων σε μικρότερα παρατηρήθηκε μόνο στην Κατηγορία Ι, επειδή εκεί μόνο έχει οικονομικό νόημα διασφάλισης καλύτερης Τιμής Αναφοράς.  Οπότε στις Κατηγορίες ΙΙ και ΙΙΙ προτείνουμε να αποσυρθεί εντελώς ο κανόνας.

Άρθρο 14, παρ. 14.2.1.3 – Χρονικές Παρατάσεις

Εισάγεται ο θεσμός των 3λεπτων απεριόριστων χρονικών παρατάσεων του διαγωνισμού μέχρις ότου πάψουν να υπάρχουν προσφορές που αλλάζουν τον πίνακα πρόκρισης των έργων.  Η ρύθμιση αυτή αναμένεται να επιτείνει εξαντλητικά τον ανταγωνισμό που σε συνδυασμό και με τον κανόνα ανταγωνισμού του 75%, δηλαδή να προκρίνονται ως σύνολο MW το δια 1,75 των συμμετεχόντων, αναμένεται να ευνοήσει τους μεγαλύτερους παίκτες που έχουν πρόσβαση σε φθηνότερη χρηματοδότηση και φυσιολογικά και σε χαμηλότερες τιμές εξοπλισμού.  Η επίταση του ανταγωνισμού με τις αέναες 3λεπτες χρονικές παρατάσεις που θα επέλθει, θα αποκλείσει μάλλον οριστικά τους μικρομεσαίους από τις νέες ΑΠΕ, αφού είτε δεν θα μπορούν να προκριθούν ακολουθώντας την πτώση τιμών εκ μέρους των  μεγαλύτερων παικτών στις χρονικές παρατάσεις, είτε αν το πράξουν για λόγους παρόρμησης ή εγωισμού πιθανότατα θα εγκλωβιστούν επί 20ετία σε μη κερδοφόρες επενδύσεις  

Προτείνουμε να αποσυρθεί η πρόβλεψη των αέναων χρονικών παρατάσεων και οι διαγωνισμοί να διαρκούν 30 λεπτά όπως συνέβαινε και στους προηγούμενους.  Το επίπεδο ανταγωνισμού του 75% διασφαλίζει ήδη τον έντονο ανταγωνισμό.

Στην διαφορετική περίπτωση που η Αρχή σας επιμείνει στον θεσμό των παρατάσεων, προτείνουμε να υπάρχει μόνο μία 3λεπτη ή σε ακραία περίπτωση το πολύ δύο, αλλά ο κανόνας ανταγωνισμού του 75% να μειωθεί στο 10-20% όπως έχουμε προτείνει με επιστολή μας από 29/8/18, αφού οι χρονικές παρατάσεις διασφαλίζουν ούτως ή άλλως το έντονο ανταγωνισμό. 

Στην διάθεση σας για οποιαδήποτε περαιτέρω διευκρίνιση ή πληροφορία.

Για τον ΣΠΕΦ με εκτίμηση,

Στέλιος Λουμάκης – Πρόεδρος

Γιώργος Σαμαράς – Γεν. Γραμματέας     

15 Οκτωβρίου 2018

Πηγή: ΣΠΕΦ