Ο κόσμος του γυαλιού: Μια συζήτηση με τη Γενική Γραμματέα της FEVE

14 01 2022 | 12:17

«Θυμάμαι να φυτεύω σπόρους σε ένα γυάλινο βάζο μαρμελάδας στο σχολείο», λέει η Άντελαϊν Φαρέλι, αναπολώντας τις παιδικές της αναμνήσεις. «Πραγματικά λουλούδια – Busy Lizzies νομίζω. Απ’ όσο θυμάμαι δεν υπήρχε χώμα, μόνο λίγο νερό. Στη συνέχεια τα παρακολουθούσαμε να βλασταίνουν και να μεγαλώνουν μέσα σε μερικές εβδομάδες».

Με τη Φαρέλι να είναι τώρα Γενική Γραμματέας της FEVE, της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Γυαλιού για Εμπορευματοκιβώτια στις Βρυξέλλες, γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα ότι το γυαλί είναι σημαντικό για περισσότερα από τα έργα κηπουρικής στην τάξη. Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν μάλιστα ανακηρύξει το 2022 ως Διεθνές Έτος Γυαλιού – όπως επισημαίνει.

Γεννημένη στο Δουβλίνο, η Φαρέλι μετακόμισε στο Βέλγιο το 1990, όπου είναι Γενική Γραμματέας της FEVE από το 2008. Καθισμένη με ένα ποτήρι (φυσικά) κρασί ένα βροχερό απόγευμα στις Βρυξέλλες, εξήγησε γιατί αυτό το αρχαίο υλικό είναι το τέλειο υλικό συσκευασίας για την κοινωνία του 21ου αιώνα.

Γιατί πιστεύετε ότι ο ΟΗΕ ανακήρυξε το τρέχον έτος ως το Διεθνές Έτος Γυαλιού;

«Ο ΟΗΕ υποστηρίζει ότι το έτος αυτό θα γιορτάσει τον ουσιαστικό ρόλο που έχει και θα συνεχίσει να έχει το γυαλί στην κοινωνία», και αυτό είναι μια σημαντική υπενθύμιση για όλους μας. Όλοι γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι πάντα αγαπούσαν το γυαλί για την ομορφιά και την πρακτικότητά του. Αλλά στις μέρες μας οι καταναλωτές αγαπούν επίσης το γυαλί επειδή ανταποκρίνεται στις σύγχρονες «βιώσιμες» αγοραστικές συνήθειες. Για παράδειγμα, οι άνθρωποι θέλουν να αποφύγουν τα πρόσθετα προβλήματα από απορρίμματα των συσκευασιών μέσω μη βιώσιμων αγορών. Στην Ευρώπη σήμερα, τα τρία τέταρτα των αγοραστών δηλώνουν ότι προτιμούν να αγοράζουν προϊόντα με συσκευασία φιλική προς το περιβάλλον. Εκτιμούν το γυαλί ως υλικό που αποτρέπει τα απορρίμματα.

Γι’ αυτό χαίρομαι πραγματικά που βλέπω τον ΟΗΕ να διοργανώνει μια εκδήλωση για να «αναδείξει τις πιο πρόσφατες σκέψεις γύρω από το πώς το γυαλί μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη πιο δίκαιων και βιώσιμων κοινωνιών σε συνδυασμό με τις πιο πρόσφατες επιστημονικές και τεχνικές ανακαλύψεις».

Αυτό είναι ακόμη πιο επίκαιρο καθώς ζούμε την πανδημία του κορονοϊού. Οι επιπτώσεις της συσκευασίας στην υγεία, τα ερωτήματα σχετικά με την τοξικότητα και τη μόλυνση της τροφικής αλυσίδας, όλα αυτά έχουν προστεθεί στον κατάλογο των πραγμάτων που απασχολούν τους καταναλωτές όταν πρόκειται να επιλέξουν προϊόντα και τη συσκευασία τους. Και ειλικρινά πιστεύω ότι οι άνθρωποι γνωρίζουν ότι, όταν πρόκειται για τη βιωσιμότητα, μπορούν να εμπιστεύονται το γυαλί. Είναι κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου από φυσικά διαθέσιμες πρώτες ύλες, δεν ρυπαίνει το περιβάλλον αν πεταχτεί στα σκουπίδια και είναι η μόνη συσκευασία που μπορεί να ανακυκλωθεί άπειρες φορές ή να επαναχρησιμοποιηθεί και να ξαναγεμίσει, χωρίς να επηρεάσει την ποιότητα του τελικού προϊόντος ή του περιεχομένου του».

Πώς σχετίζεται αυτό με τις σημερινές ανησυχίες του κοινού της ΕΕ, όπως η κλιματική αλλαγή και η υγεία;

«Μπορεί να ακούγεται αστείο, αλλά, μέσα σε τόσα πολλά προβλήματα, το γυαλί μπορεί να μας βοηθήσει να βρούμε μια λύση. Σήμερα, βέβαια, για πολλούς ανθρώπους, και ίσως για όλες τις κυβερνήσεις, η κύρια ανησυχία είναι ότι διανύουμε μια πρωτοφανή κρίση στην υγεία. Τα γυάλινα δοχεία υπήρξαν θεμελιώδης βοήθεια για να αντιμετωπίσουμε την πανδημία του κορονοϊού. Θέλω να πω, τα εργοστάσια λειτουργούν ασταμάτητα για να παράγουν τα γυάλινα φιαλίδια που χρειάζεται ο κόσμος για τα εμβόλια κατά του κορονοϊού.

Το γυαλί παίζει επίσης ισχυρό ρόλο στην προώθηση της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας: κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν, όπως σήμερα, οι κοινωνικές και οικονομικές ανησυχίες περισσεύουν. Μόνο ο κλάδος μας που παράγει γυαλί για δοχεία είναι υπεύθυνος για περίπου 125.000 θέσεις εργασίας σε ολόκληρη την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο – συμπεριλαμβανομένων περίπου 44.000 άμεσων θέσεων εργασίας στους κατασκευαστές γυαλιού.

Αλλά ακόμη και όταν μια μέρα βγούμε από την πανδημία, μια άλλη τεράστια πρόκληση θα παραμείνει: πώς θα αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η βιομηχανία γυάλινης συσκευασίας έχει θέσει ως στόχο την κλιματικά ουδέτερη παραγωγή. Πιο αποδοτικοί κλίβανοι βρίσκονται ήδη στον ορίζοντα, πράγμα που σημαίνει μετάβαση σε καθαρότερη ενέργεια, βελτιωμένη υβριδική τεχνολογία και χρήση ακόμη περισσότερου ανακυκλωμένου γυαλιού από ποτέ άλλοτε. Πρόκειται να μειώσουν σημαντικά τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από την παραγωγή γυαλιού. Και φυσικά, το γεγονός ότι το γυαλί μπορεί να ανακυκλώνεται ή να επαναχρησιμοποιείται άπειρες φορές συμβάλλει στη μείωση της χρήσης ενέργειας και των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα».

Εννοείτε ότι το γυαλί μπορεί κυριολεκτικά να ανακυκλωθεί άπειρες φορές, στο πλαίσιο αυτού που η ΕΕ αποκαλεί κυκλική οικονομία;

«Ακριβώς. Η ανακυκλωσιμότητα του γυαλιού είναι πραγματικά εκπληκτική. Ένα μπουκάλι νερό μπορεί να γίνει δοχείο κρέμας χεριών, στη συνέχεια μπουκάλι αρώματος, στη συνέχεια βάζο μαγιονέζας και ούτω καθεξής, χωρίς καμία απολύτως επίδραση στο περιεχόμενο ή στην ποιότητα του βάζου. Η μαρμελάδα φράουλα σας δεν θα αρχίσει να έχει γεύση Chanel Number 5 μόνο και μόνο επειδή το ίδιο γυαλί βοήθησε στην κατασκευή και των δύο δοχείων. Τα ποσοστά ανακύκλωσης στην Ευρώπη είναι κάτι για το οποίο θα έπρεπε ήδη να είμαστε πραγματικά υπερήφανοι. Περίπου 8 στα 10 γυάλινα μπουκάλια που διατίθενται στην αγορά συλλέγονται για ανακύκλωση σε όλη την Ευρώπη και πιστεύω ότι το ποσοστό αυτό θα είναι 9 στα 10 μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας. Τα γυάλινα μπουκάλια μπορούν επίσης να επαναχρησιμοποιηθούν έως και 40 φορές και είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά όταν χρησιμοποιούνται τοπικά σε αγορές μικρών αποστάσεων, και εξακολουθούν να ανακυκλώνονται στο τέλος της ζωής τους. Αυτό εξοικονομεί παρθένες πρώτες ύλες, ενώ μειώνει και την κατανάλωση ενέργειας αλλά και τις εκπομπές CO2».

Πώς μπορούμε λοιπόν να αυξήσουμε αυτά τα ποσοστά συλλογής και ανακύκλωσης για τις γυάλινες συσκευασίες;

«Υπάρχουν πολλοί τρόποι και εργαζόμαστε πάνω σε όλους αυτούς. Πρώτα απ’ όλα, απλά θέλουμε η Ευρώπη να κάνει ακόμη περισσότερα από αυτά που ήδη κάνει τόσο καλά. Εδώ και δεκαετίες, το γυαλί συλλέγεται για ανακύκλωση στο πλαίσιο της συλλογής των οικιακών κάδων απορριμμάτων και στις τράπεζες μπουκαλιών. Πρόκειται για μια πολύ απλή προσέγγιση, τα γυάλινα απόβλητα μπορούν να συλλέγονται όλα μαζί, ανεξάρτητα από το για ποιο σκοπό χρησιμοποιήθηκαν. Το γυαλί είναι αδρανές και λειτουργεί ως ασφαλής φραγμός για το περιεχόμενο, οπότε δεν χρειάζεται να διαχωρίζονται οι γυάλινες συσκευασίες που έχουν έρθει σε επαφή με τρόφιμα, φάρμακα ή καλλυντικά, για παράδειγμα, πριν από την ανακύκλωση. Θα πρέπει να διευκολύνουμε όλους να κάνουν περισσότερα από αυτά.

Αναμένουμε επίσης την αναθεώρηση της οδηγίας της ΕΕ για τα απόβλητα συσκευασίας φέτος. Αυτή, για παράδειγμα, πρέπει να δώσει χώρο για μια ιεραρχία ανακύκλωσης, για να ενθαρρύνει τα άπειρα αέναα ανακυκλώσιμα υλικά, όπως το γυαλί. Ακόμα ελπίζουμε και περιμένουμε έναν νομικό ορισμό του αέναα ανακυκλώσιμου υλικού, σε μια κυκλική οικονομία. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρότεινε κάτι προς την κατεύθυνση «ένα υλικό που μπορεί να διατηρήσει τις εγγενείς ιδιότητές του μετά την ανακύκλωση» και το οποίο θα συμβάλει στη μείωση της χρήσης «πρωτογενών πρώτων υλών», αλλά η Ευρώπη έχει ανάγκη από κάτι παραπάνω».

Αυτή ήταν ήδη μια σημαντική δεκαετία. Τι περιμένετε και τι ελπίζετε από το 2022;

«Νομίζω ότι κατά τη διάρκεια αυτών των πραγματικά δύσκολων δύο ετών όλοι μας είδαμε τη σημασία της εξεύρεσης τρόπων για να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε. Να βρούμε έναν κοινό σκοπό μέσα σε δύσκολους καιρούς. Για να αναφέρω μερικά παραδείγματα, κατά τη διάρκεια της πανδημίας τα ποσοστά συλλογής γυαλιού στην Ευρώπη έφτασαν στο ποσοστό-ρεκόρ του 78%. Τα μέλη μας έχουν υποστηρίξει έργα για την κλιματική ουδετερότητα των γυάλινων φιαλών και τη μείωση των επιπτώσεων των γυάλινων συσκευασιών σε άνθρακα. Έχουμε λανσάρει ένα νέο σύμβολο συσκευασίας που θα εκτυπώνεται στις ετικέτες ή απευθείας στο ίδιο το γυαλί, δείχνοντας τα περιβαλλοντικά και υγειονομικά οφέλη της επιλογής προϊόντων συσκευασμένων σε γυαλί. Είμαι πραγματικά αισιόδοξη ότι φέτος θα βρούμε ακόμη περισσότερες νέες ιδέες και έργα που θα αντιμετωπίζουν τα περιβαλλοντικά, υγειονομικά και κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η κοινωνία μας. Και η γυάλινη συσκευασία θα συνεχίσει να έχει κεντρικό ρόλο σε αυτό».

Οι σπόροι σε ένα σχολικό βάζο μαρμελάδας εξελίχθηκαν σε κάτι πολύ περισσότερο από λουλούδια!

 

Από FEVE - The European Container Glass Federation | EurActiv.com | Μεταφρασμένο από Γεωργία Ευαγγελία Καραγιάννη

ΑΠΟΠΟΙΗΣΗ ΕΥΘΥΝΩΝ Όλες οι θέσεις σε αυτή τη στήλη αποτελούν απόψεις των συντακτών, όχι της EURACTIV.gr

1