Πότε το “500άρι” φωτοβολταϊκό είναι κερδοφόρο – Τι πρέπει να προσέχουν οι επενδυτές με βάση τα νέα δεδομένα
Μια δεκαετία λειτουργίας κλείνουν φέτος τα πρώτα φωτοβολταϊκά των αγροτών, που εγκαταστάθηκαν στα τέλη του 2011. Περίπου 2.500 άνθρωποι του πρωτογενούς τομέα επένδυσαν σε μια καινοτόμο δραστηριότητα και είχαν μια σημαντική στήριξη του αγροτικού τους εισοδήματος, ιδιαίτερα σε περιόδους που οι καιρικές συνθήκες ήταν απόλυτα εχθρικές με την πρωτεύουσα δραστηριότητά τους.
Από το Μητρώο Μελών του Πανελληνίου Συνδέσμου Αγροτικών Φωτοβολταϊκών (ΠΣΑΦ), στο οποίο είναι ενταγμένο περίπου το 98% των παραπάνω αγροτών, διαπιστώνεται ότι η συντριπτική πλειονότητα αυτών ήταν μικρομεσαίοι αγρότες. Η μαζική συσπείρωση γύρω από τον ΠΣΑΦ έφερε αποτελέσματα όχι μόνο στις δραστηριότητες που περιλαμβάνει ένα φωτοβολταϊκό, αλλά και σε δεκάδες αντικείμενα του πρωτογενούς τομέα.
Ένα νέο φωτοβολταϊκό
Τον Μάρτιο του 2019, με τον ν. 4602/2019, έγινε εφικτό οι αγρότες να μπορούν πλέον να έχουν ένα φωτοβολταϊκό έως 500 kW, ενώ από τον Ιούλιο του 2021 το εισόδημά του χαρακτηρίζεται ως αγροτικό. Η πόρτα άνοιξε για τους αγρότες που έχασαν την “πρώτη ευκαιρία” του 2011-2013, ωστόσο, τα περισσότερα από τα νέα αιτήματα δεν ήταν εφικτό να υλοποιηθούν, εφόσον τα δίκτυα του ΔΕΔΔΗΕ στη χώρα είναι πλέον κορεσμένα.
Δυστυχώς, μέχρι στιγμής, η πολιτεία δεν έδωσε πλεονέκτημα πρόσβασης στα δίκτυα σε αγρότες και μικρομεσαίους επενδυτές, αφού τους κατέταξε στην τελευταία σειρά προτεραιοτήτων. Φαίνεται, όμως, ότι το τελευταίο διάστημα υπάρχει πρόθεση για αλλαγή πολιτικής στο συγκεκριμένο θέμα, έτσι ώστε να μπορούμε να μιλάμε για τη δυνατότητα υλοποίησης πολλών έργων από πολλούς και όχι όλα τα έργα να γίνονται από λίγους. Η δυνατότητα αιτήματος για εγκατάσταση φ/β με σταθερή τιμή πώλησης έληξε στις 31/12/2020, ωστόσο με σχετικό σχέδιο νόμου, που αναμένεται να κατατεθεί στο τέλος του 2021, επανέρχεται ξανά η δυνατότητα. Μάλιστα, είναι πολύ πιθανό το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να κάνει αποδεκτό το αίτημα του ΠΣΑΦ, ώστε να ενισχυθεί η τιμή αποζημίωσης για τα φ/β χαμηλής τάσης (έως 100 kW).
Ωστόσο, το επιτακτικό και δίκαιο αίτημα του ΠΣΑΦ είναι η δυνατότητα εγκατάστασης πολλών φ/β σε αγροτεμάχιο χαμηλής παραγωγικότητας. Έτσι, θα έχουμε προστασία της γης υψηλής παραγωγικότητας, αλλά και βιώσιμη ύλη για αγρότες που θα επιλέξουν ομαδικά την εγκατάσταση σε γη χαμηλής παραγωγικότητας.
Οικονομικές συνθήκες εγκατάστασης
Η εμπειρία του 2011-2013 έδειξε ότι τα τότε φωτοβολταϊκά εγκαταστάθηκαν με επιπλέον κόστος έως 50% από το πραγματικό τους. Οι οικονομικές συνθήκες υλοποίησης των νέων φωτοβολταϊκών είναι το σημαντικότερο κομμάτι που θα καθορίσει τη βιωσιμότητά τους. Μην ξεχνάμε ότι η σημερινή τιμή αποζημίωσης δεν έχει καμία σχέση με εκείνη των παλιών φωτοβολταϊκών και αυτή είναι μια παράμετρος που επιβάλλεται να συνυπολογίζουν οι αγρότες που προχωρούν στην εγκατάσταση νέου φωτοβολταϊκού.
Στην “κόκκινη γραμμή” βιωσιμότητας: Ένα ρεαλιστικό business plan
Οι παράμετροι που συνθέτουν τη βιωσιμότητα είναι, κατά βάση, πέντε: 1) Κόστος δαπάνης ΔΕΔΔΗΕ, 2) κόστος κύριας εγκατάστασης, 3) τιμή αποζημίωσης, 4) ύψος δανεισμού, 5) τεχνολογία εγκατάστασης. Ας δούμε ποια είναι η “κόκκινη γραμμή βιωσιμότητας” για ένα φωτοβολταϊκό 500 κιλοβάτ με ενδεικτικά στοιχεία:
-Δαπάνη ΔΕΔΔΗΕ: 80.000 ευρώ
-Κόστος κύριας εγκατάστασης: 290.000 ευρώ
-Τιμή αποζημίωσης: 0,065 ευρώ/kWh
-Χρηματοδότηση: 390.000 ευρώ με δεκαετή αποπληρωμή
-Τεχνολογία: Σταθερές βάσης και μονά πάνελ.
Με αυτά τα δεδομένα, η βιωσιμότητα στην πρώτη δεκαετία είναι απολύτως οριακή, ενώ στη δεύτερη δεκαετία τα έσοδα είναι ικανοποιητικά. Στη σκέψη πολλών μικροεπενδυτών “ας μην πάρω κάτι για την πρώτη δεκαετία, αλλά τουλάχιστον να αφήσω κάτι στα παιδιά μου”, ο αντίλογος είναι ότι θα πρέπει να συνυπολογιστεί η τεχνολογική συμπεριφορά (αβαρίες, φθορά εξοπλισμού) μετά από κάποια χρόνια. Άρα, η “δεύτερη δεκαετία” μπορεί να μην είναι τόσο προσοδοφόρα όσο εμφανίζεται σε ένα θεωρητικό business plan.
(Του Κώστα Γιωτάκου, γενικού γραμματέα ΠΣΑΦ – Ύπαιθρος Χώρα)
2 Νοεμβρίου 2021
energypress