Ανταπόκριση Γ. Τσιπουρίδη από το COP23: Μέρκελ και Μακρόν στη Βόννη. Η ώρα της Ευρώπης;

Το κενό στην ηγεσία της παγκόσμιας προσπάθειας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής που δημιουργήθηκε ήδη από πέρσυ, όταν διαφάνηκε πως ο Τραμπ θα απέσυρε τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού, προσπαθεί να καταλάβει η Ευρώπη με τους δυο φιλόδοξους ηγέτες της Μέρκελ και Μακρόν.

Ήδη από πέρσυ εκδηλώθηκε ενδιαφέρον για την κάλυψη του κενού που άφησε η λήξη της θητείας του Ομπάμα και η ξεκάθαρη στάση Τραμπ. Η Κίνα πρώτη με μια σειρά δηλώσεων του Προέδρου Xi Jinping φάνηκε πως ήθελε να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία που αναπάντεχα της δόθηκε. Και ο Μακρόν πρώτος βγήκε και κάλεσε αμερικανούς επιστήμονες και ερευνητές να έρθουν στη Γαλλία να συνεχίσουν το εργο τους, όταν άρχισε το κυνήγι των μαγισσών (επιστημόνων που υποστήριζαν την ύπαρξη κλιματικής αλλαγής) στις ΗΠΑ από την Ομοσπονδιακή κυβέρνηση Τραμπ.

Στο COP23 την Τετάρτη αφίχθησαν οι ηγέτες της Γαλλίας και Γερμανίας για συνομιλίες υψηλού επιπέδου με τους εκπροσώπους του πλανήτη.

Πριν από τις ομιλίες, ένα νεαρό αγόρι από τα Φίτζι μίλησε για την καταστροφή του σπιτιού του από μια πρόσφατη φυσική καταστροφή, ρωτώντας τους ηγέτες  "Τι μπορείτε να κάνετε;" για να προστατεύσετε το κλίμα. "Η αλλαγή του κλίματος είναι εδώ για να μείνει, εκτός και αν κάνετε κάτι γι 'αυτό".

Κατά την έναρξη της υψηλού επιπέδου συνάντησης, ο πρόεδρος του Φίτζι Φρανκ Μπαινιμαράμα κάλεσε τους εκπροσώπους όλων των χωρών να παραμείνουν επικεντρωμένοι στον στόχο για να εξασφαλίσουν την επιτυχή έκβαση του συνεδρίου. «Οι μελλοντικές γενιές βασίζονται σε εμάς. Ας δράσουμε τώρα» είπε.

Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ άνοιξε τη διάσκεψη σημειώνοντας ότι οι νομοθέτες της ΕΕ συμφώνησαν την περασμένη εβδομάδα να μεταρρυθμίσουν το Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών, το οποίο απεδείχθη άκρως αναποτελεσματικό, εξ αιτίας ενός πακτωλού δωρεάν δικαιωμάτων εκπομπών, που οδήγησε σε μείωση της τιμής του άνθρακα και ακύρωσε τον στόχο που ήταν οι εταιρείες να μειώσουν τις εκπομπές τους. Αυτά θα αφαιρεθουν ώστε να υπάρξει ουσιαστικό αποτέλεσμα, δήλωσε η Καγκελάριος, ζητώντας από όλες τις χώρες να ανταποκριθούν ισότιμα με τους κλιματικούς στόχους της Ευρώπης.

Ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμμανουέλ Μακρόν, το πήγε ένα βήμα πιο πέρα, δηλώνοντας πως όχι μόνο η Ευρώπη πρωτοστατεί στις προσπάθειες για την καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος, αλλά μπορεί επίσης να αντισταθμίσει την επικείμενη απόχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από τη συμφωνία του Παρισιού.

Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν, δήλωσε ότι η σύνοδος κορυφής πρέπει να στείλει το μήνυμα ότι «όλοι μπορούμε να κινητοποιήσουμε τα αναγκαία δημόσια και ιδιωτικά κονδύλια για το κλίμα.»     

Σωστά για η επίτευξη μακροπρόθεσμων κλιματικών στόχων, απαιτεί βραχυπρόθεσμα επενδύσεις τεράστιων ποσοτήτων κεφαλαίων.

Ο Μακρόν πρότεινε επίσης η ΕΕ να καλύψει το κενό χρηματοδότησης της IPCC που δημιουργησε η απόφαση των ΗΠΑ, ώστε «…να συνεχίσουμε να έχουμε την καλύτερη δυνατή επιστημονική τεκμηρίωση για τις δράσεις μας».

"Η Γαλλία θα αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση και θα ήθελα να δω τον μεγαλύτερο αριθμό ευρωπαϊκών χωρών μαζί μας", δήλωσε ο Macron. "Όλοι μαζί, μπορούμε να αντισταθμίσουμε την απώλεια της αμερικανικής χρηματοδότησης."

«Προτείνω η Ευρώπη να αντικαταστήσει την Αμερική», είπε. "Και η Γαλλία είναι έτοιμη για αυτήν την πρόκληση."

Ο Πρόεδρος της Γερμανίας Frank-Walter Steinmeier δήλωσε ότι τα πρόσφατα ακραία καιρικά φαινόμενα σε όλο τον πλανήτη έχουν δείξει ότι ο χρόνος είναι πιεστικός, προσθέτοντας ότι τα μικρά και ευάλωτα κράτη αξίζουν μια επιτυχημένη διάσκεψη, καθώς η αντιμετώπιση των προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής είναι "επίσης θέμα παγκόσμιας δικαιοσύνης".

Η «ιστορική συμφωνία για το κλίμα» που επιτεύχθηκε στο Παρίσι το 2015 και η «πορεία που έχουμε πάρει από τότε» πρέπει να παραμείνει μη αναστρέψιμη, δήλωσε ο Γερμανός πρόεδρος

Αλλά με τη Γερμανία να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον άνθρακα και την Γαλλία από την πυρηνική ενέργεια, πόσο φιλόδοξη και αισιόδοξη μπορεί είναι η Ευρώπη;

Την απάντηση συνολικά  την δίνει το παρατηρητήριο αξιολόγησης της προσπάθειας των χωρών για καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής Climate Change Performance Index 2018 (CCPI). Τα τελευταία 13 χρόνια, ο Δείκτης Αξιολόγησης Κλιματικής Αλλαγής (CCPI) παρακολουθεί τις προσπάθειες των χωρών για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και αποτελεί σημαντικό εργαλείο που συμβάλλει στη σαφέστερη κατανόηση της εθνικής και διεθνούς πολιτικής για το κλίμα.

Πολύ λίγο πράσινο για αισιοδοξία, αλλά πάντως επιβεβαιώνει ότι η Ευρώπη πρωτοπορεί στην κλιματική μάχη. Αν και η Γερμανία που ήταν η ατμομηχανή για μεγάλο διάστημα, έχασε την ηγεσία , κυρίως εξ αιτίας της εξάρτησης της από τον άνθρακα.

Για το που βρίσκεται η Ελλάδα διαβάστε την πολύ κατατοπιστική κοινή ανακοίνωση WWF Greenpeace.

Επιστήμη, πολιτικοί και πολιτική.

Χθες αναφέρθηκα στην ανάγκη συνεργασίας επιστήμης και πολιτικής για την επιτυχή αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Το ουσιαστικότερο εμπόδιο στη συνεργασία αυτή εδράζεται στον άξονα του χρόνου. Εκεί η επιστήμη κινείται σε βάθος χρόνου που μπορεί να είναι πολλές δεκαετίες μια και τα φυσικά φαινόμενα δεν επιδέχονται συντομεύσεων και η πολιτική με ορίζοντα τις επόμενες εκλογές ή χειρότερα ακόμη τον επόμενο ανασχηματισμό.

Είναι ελάχιστοι οι πολιτικοί που θα αδιαφορήσουν για την απώλεια οφέλους από τη συσχέτιση τους με την επιτυχή ολοκλήρωση κάποιων έργων και θα βάλουν σε προτεραιότητα το κοινό καλό .

Και δυστυχώς αυτό αφορά κύρια έργα υποδομής, όπως αεροδρόμια, γέφυρες, οδικούς άξονες και φυσικά αντιπλημμυρικά και συνοδά έργα υποδομής στον αστικό ιστό.

Η χθεσινή τραγωδία στην Μάντρα είναι αποτέλεσμα και αυτής της συσχέτισης επιστήμης και πολιτικής.

Όχι, δεν ευθύνεται η κλιματική αλλαγή για την τραγωδία.

Ναι, η κλιματική αλλαγή άνοιξε το δρόμο στο τραγικό αποτέλεσμα, λόγω της έντασης του φαινομένου.

Αν δεν είχαν μπαζωθεί τα ρέματα, αν ήταν καθαρά τα φρεάτια, αν υπήρχαν επαρκή έργα απορροής, αν δεν είχαν καεί τα περιαστικά δάση, αν είχαν γίνει έργα αντιπλημμυρικής προστασίας μετά την καταστροφή των δασών, αν…. τότε η χθεσινή θεομηνία θα είχε λιγότερο δραματικά αποτελέσματα και πιθανόν κανένα νεκρό.

Αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής είναι η αύξηση στην ένταση και συχνότητα εμφάνισης ακραίων καιρικών φαινομένων. Τα καταστροφικά αποτελέσματα της, όμως, πολλαπλασιάζονται από την διαχείριση που έχουμε κάνει ως τώρα στο περιβάλλον στο οποίο ζούμε και αναπνέουμε και μεγαλώνουμε τα παιδιά μας.

Για όλα τα δεινά μας ευθύνεται η ανθρώπινη αδιαφορία για τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα των πράξεων μας και το ενδιαφέρον στο άμεσο όφελος. Νομίζω μας έκαψε το «κάλιο πέντε και στο χέρι….»

15 Νοεμβρίου 2017

Γιάννης Τσιπουρίδης