Έκτακτη Σύνοδος ΥΠΕΝ: Η ενεργειακή κρίση διχάζει την Ευρωπαϊκή Ένωση

Με διαφορετικές προσεγγίσεις τα κράτη-μέλη και χωρίς προοπτική λήψης άμεσων μέτρων σε επίπεδο Ένωσης- Ποιες ήταν οι θέσεις της ελληνικής κυβέρνησης

Συγκρουσιακό κλίμα επικράτησε κατά τη χθεσινή έκτακτη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε. σχετικά με το πώς να μετριαστούν οι συνέπειες από την ραγδαία άνοδο των τιμών του φυσικού αερίου και του ρεύματος στους οικιακούς καταναλωτές και τις επιχειρήσεις, καθώς οι πολιτικοί και νομικοί περιορισμοί αφήνουν ελάχιστα περιθώρια για άμεση δράση.

Ειδικότερα, όπως αναφέρει το Bloomberg, οι υπουργοί συζήτησαν το πώς η Ε.Ε. θα μπορούσε να συμπληρώσει τα μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί από τα κράτη μέλη και τι θα μπορούσε να γίνει μεσοπρόθεσμα για να αποφευχθούν μελλοντικοί κλυδωνισμοί.

Διχασμός μεταξύ των κρατών-μελών

Χώρες όπως η Πολωνία και η Ισπανία ζήτησαν από την Ε.Ε. να βρει νέα εργαλεία παρέμβασης, αλλά μια ομάδα εννέα χωρών, μεταξύ των οποίων, η Αυστρία, η Δανία, η Φινλανδία και η Ολλανδία, υποστήριξαν ότι η αύξηση των τιμών της ενέργειας είναι προσωρινή και δεν πρέπει να οδηγήσει σε γρήγορες αλλαγές του θεσμικού πλαισίου και σε οπισθοδρόμηση των φιλόδοξων κλιματικών μεταρρυθμίσεων.

«Δεν νομίζω ότι πρέπει να έχουμε πολύ υψηλές προσδοκίες από μέτρα σε επίπεδο ΕΕ, επειδή δεν μπορούμε να επηρεάσουμε τις παγκόσμιες τιμές του άνθρακα, του φυσικού αερίου και του πετρελαίου», δήλωσε στη συνάντηση ο υφυπουργός Οικονομίας της Γερμανίας Andreas Feicht. «Δεν πιστεύουμε ότι πρέπει να προχωρήσουμε σε υπερβολικά βιαστικά μέτρα, τα οποία στην πραγματικότητα θα οδηγούσαν σε υψηλότερες τιμές μακροπρόθεσμα ή θα μπορούσαν να υπονομεύσουν τους στόχους μας για το κλίμα» πρόσθεσε.

Η άνευ προηγουμένου ενεργειακή κρίση έχει γίνει ένα από τα πιο καυτά ζητήματα καθώς η ΕΕ των 27 οδεύει προς τη χειμερινή περίοδο, με τα νοικοκυριά να αντιμετωπίζουν διψήφιες αυξήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος και ορισμένους βιομηχανικούς γίγαντες να περιορίζουν την παραγωγή τους.

Στο μεταξύ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε από τους παραγωγούς και τους προμηθευτές φυσικού αερίου να εξετάσουν «όλους τους ισχυρισμούς για πιθανή αντιανταγωνιστική συμπεριφορά» ώστε να ελέγξει εάν οι τρέχουσες αυξήσεις τιμών σχετίζονται με παραβιάσεις της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας. Η Επίτροπος Ενέργειας Kadri Simson δήλωσε μετά τη συζήτηση των υπουργών ότι η ΕΕ θα διασφαλίσει πως οι αγορές θα είναι απαλλαγμένες από χειραγώγηση.

Πρόσθεσε ότι η ΕΕ θα αποφασίσει για το ρόλο του φυσικού αερίου και της πυρηνικής ενέργειας στο πράσινο εγχειρίδιο κανόνων της στο εγγύς μέλλον, ένα ζήτημα που έχει γίνει πιο επίκαιρο εν μέσω της αύξησης των τιμών του ηλεκτρισμού. Κάτι που δέχεται κριτική από εκείνους που λένε ότι η συμπερίληψη του φυσικού αερίου δεν είναι συμβατή με τους καθαρούς μηδενικούς στόχους της Ένωσης, ενώ υπάρχουν ζητήματα που αφορούν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των πυρηνικών αποβλήτων.

Χωρίς προοπτική άμεσων μέτρων

Η χθεσινή σύνοδος ακολουθεί τη συζήτηση, την περασμένη εβδομάδα, για την κρίση στη Σύνοδο Κορυφής με τους ηγέτες της ΕΕ να απορρίπτουν τις εκκλήσεις ορισμένων χωρών για γρήγορες λύσεις και για μέτρα ώστε η Πράσινη Συμφωνία να καταστεί οικονομικά βιώσιμη. Οι περισσότερες χώρες έχουν ήδη μειώσει τους φόρους ή έχουν εγκρίνει επιδοτήσεις για να βοηθήσουν τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, αλλά υπάρχουν λίγα εργαλεία που είναι τεχνικά εφικτά και πολιτικά ευχάριστα.

«Δεν βλέπω πολλά περιθώρια ελιγμών για τις χώρες να καταλήξουν σε κάτι νέο και συγκεκριμένο», δήλωσε ο Maximo Miccinilli, επικεφαλής ενέργειας και κλίματος στο FleishmanHillard EU.

Οι χώρες της Ε.Ε. διαφέρουν ως προς τη στρατηγική και τα μέτρα που προτείνουν με στόχο να αμβλύνουν τον αντίκτυπο της κρίσης, όπως αναφέρει το Bloomberg. Για παράδειγμα, η Ελλάδα και η Ισπανία έχουν ζητήσει τη δημιουργία μιας κοινής πλατφόρμας για την αγορά φυσικού αερίου. Η Γαλλία προτρέπει προς την αναθεώρηση του σχεδιασμού της αγοράς ενέργειας, ενώ η Πολωνία θέλει αλλαγές στην αγορά άνθρακα της ΕΕ για να περιορίσει την κερδοσκοπία.

Η πρόκληση για τις εθνικές κυβερνήσεις και τις ρυθμιστικές αρχές στις Βρυξέλλες είναι να βρουν μια λύση που θα κρατήσει τα φώτα αναμμένα αυτόν τον χειμώνα, διατηρώντας παράλληλα την υποστήριξη στη φιλόδοξη ατζέντα της Ε.Ε. για το κλίμα. Η κρίση χτύπησε τη στιγμή που τα κράτη μέλη εξετάζουν το πακέτο Fit for 55 για να εφαρμόσουν έναν αυστηρότερο στόχο μείωσης των εκπομπών έως το 2030.

«Μεσοπρόθεσμα, ένα κεντρικό μέρος της λύσης έγκειται στα οικονομικά αποδοτικά μέτρα ενεργειακής απόδοσης και την ταχεία ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας», αναφέρουν οι εννέα χώρες στο έγγραφο τους. «Συμφωνούμε με την Επιτροπή ότι είναι υψίστης σημασίας να προχωρήσει γρήγορα η επεξεργασία του πακέτου Fit for 55 για να επιτευχθεί κλιματική ουδετερότητα έως το 2050», όπως τονίζουν.

Οι θέσεις της Ελλάδας

Από ελληνικής πλευράς στη σύνοδο συμμετείχε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Αμυράς ο οποίος στην παρέμβασή του τόνισε ότι η Ελλάδα αναγνωρίζει πλήρως την επείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και στηρίζει σθεναρά τις σχετικές προσπάθειες της ΕΕ. Ταυτόχρονα, αναγνωρίζει την υποχρέωση απέναντι στους πολίτες για προσιτές τιμές, ένα ανθεκτικό ενεργειακό σύστημα και μια ανταγωνιστική, στο παγκόσμιο πλαίσιο, οικονομία.

Ο κ. Αμυράς παρουσίασε, παράλληλα, τις θέσεις της ελληνικής κυβέρνησης για τις δυνατότητες εισαγωγής στην ευρωπαϊκή αγορά πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας από την Αίγυπτο μέσω της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου- Αιγύπτου, αλλά και φυσικού αερίου από την Αίγυπτο και το Ισραήλ όπως αυτές εκφράστηκαν από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της περασμένης βδομάδας.

Αναφέρθηκε ακόμη στα άμεσα μέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της αύξησης των τιμών καθώς και στη δημιουργία του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης μέσω του οποίου θα χρηματοδοτηθούν παρεμβάσεις ύψους 470 εκατ. ευρώ για τη στήριξη της κοινωνίας.

Ο Έλληνας Υφυπουργός επισήμανε ότι η εργαλειοθήκη που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 13 Οκτωβρίου είναι στη σωστή κατεύθυνση, δεδομένου ότι περιλαμβάνει πολλά από τα απαραίτητα μέσα για την αντιμετώπιση της κρίσης. Σημείωσε, ωστόσο, ότι βραχυπρόθεσμα δεν περιλαμβάνει καμία συγκεκριμένη δράση σε επίπεδο ΕΕ, και πως εναπόκειται στα κράτη μέλη να λάβουν τα αναγκαία μέτρα. Στο πλαίσιο αυτό επανέλαβε την ελληνική πρόταση για έναν προσωρινό μηχανισμό αντιστάθμισης κινδύνου, αξιοποιώντας κεφάλαια από το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της ΕΕ.

Ακόμη, τόνισε τη σημασία της αποθήκευσης φυσικού αερίου όχι μόνο για την ενεργειακή ασφάλεια, αλλά και για τη διατήρηση των τιμών του φυσικού αερίου σε λογικά επίπεδα, υπογραμμίζοντας την προστιθέμενη αξία της σχεδιαζόμενης υπόγειας εγκατάστασης αποθήκευσης φυσικού αερίου στην Καβάλα.

27 Oκτωβρίου 2021

newmoney