Ανάκαμψη με στροφή στην Πραγματική Ζωή
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Ενέργειας (International Energy Agency – IEA) είναι ένας ιδιαίτερα συντηρητικός στις εκτιμήσεις του οργανισμός. Ωστόσο, στις 18 Μαΐου, ο οδικός χάρτης που παρουσίασε για το μετασχηματισμό του ενεργειακού τομέα σε μηδενικών εκπομπών μέχρι το 2050 ήταν μία αποκάλυψη. Ανάφερε ξεκάθαρα, για πρώτη φορά, πως δεν χρειάζονται νέες επενδύσεις σε άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Εκτός από τα έργα που έχουν ήδη εγκριθεί έως το 2021, κανένα νέο ορυχείο άνθρακα, κοίτασμα αερίου ή πετρελαίου δεν έχει νόημα να αναπτυχθεί. Πρόκειται σίγουρα για μία κοσμογονική μεταστροφή του IEA.
Λίγες μέρες αργότερα, στις 26 Μαΐου, το Ολλανδικό δικαστήριο ανακοίνωνε την απόφασή του, με την οποία εξανάγκαζε τη Royal Dutch Shell να μειώσει τις εκπομπές CO2 μέχρι τα τέλη του 2030 κατά 45% σε σύγκριση με τις εκπομπές του 2019. Η απόφαση αφορούσε στην προσφυγή που είχαν καταθέσει τον Απρίλιο του 2019 επτά οργανώσεις, μεταξύ των οποίων η Greenpeace και το ολλανδικό παράρτημα των «Φίλων της Γης», έχοντας μετέπειτα την υποστήριξη περισσότερων από 17.000 Ολλανδών πολιτών. Το σκεπτικό της απόφασης ήταν πως η Shell απειλεί τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς συνεχίζει να επενδύει δισεκατομμύρια στην παραγωγή ορυκτών καυσίμων. Ιστορική απόφαση, που αλλάζει τελείως το «κλίμα» για τις εταιρίες εξορύξεις πετρελαίου.
Πώς φτάσαμε όμως αλήθεια μέχρις εδώ και ποιος είναι ο δρόμος μπροστά μας;
Από το 1947, ο καθηγητής Hutchinson (θεωρείται από πολλούς ως ο «πατέρας της σύγχρονης οικολογίας») προειδοποιούσε για την κλιματική και περιβαλλοντική καταστροφή, τόσο από την καύση ορυκτών καυσίμων όσο και από τα ραδιενεργά απόβλητα των πυρηνικών μονάδων και τόνιζε πως πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη η μέγιστη αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας.
Το 1981 η Shell ανέθετε ειδική μελέτη στο Κλιματικό Ερευνητικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Ανατολικής Αγγλίας (University of East Anglia). Λίγα χρόνια μετά, το ΄86 ολοκληρώνονταν και το ΄88 παραδίδονταν στο “format” που έγινε μετέπειτα γνωστή (Shell Confidential Report). Η μελέτη έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου πως αν συνεχιστεί η εξόρυξη και χρήση ορυκτών καυσίμων, η αύξηση της μέση θερμοκρασίας στον πλανήτη θα αυξηθεί κατά 1 με 2οC τα επόμενα 40 χρόνια. Σήμερα είμαστε ήδη στους 1.2οC.
Την ίδια χρονιά, το 1981, ένα εσωτερικό υπόμνημα της Exxon τόνιζε ότι οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από το 50ετές σχέδιο της εταιρίας είναι πιθανό να αποβούν καταστροφικές, τουλάχιστον για ένα σημαντικό ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού.
Δυστυχώς, και παρά τις παραπάνω και πολλές άλλες τεκμηριώσεις, συναπτές δεκαετίες πέρασαν ανεκμετάλλευτες. Όμως, μοιάζει πως σήμερα οι συνθήκες σε Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο επίπεδο είναι ευνοϊκές για να προχωρήσουν οι προσπάθειες μετασχηματισμού των οικονομιών σε μηδενικών εκπομπών, στη βάση της κλιματικής Συμφωνίας των Παρισίων (2015). Στην Ευρώπη, αυτή η προσπάθεια βασίζεται στην Πράσινη Συμφωνία. Πρόσφατα (21/3) εγκρίθηκε και ο Ευρωπαϊκός Κλιματικός Νόμος, που αποτελεί στην ουσία τον εφαρμοστικό νόμο της Συμφωνίας. Στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπάιντεν, στη Σύνοδο Κορυφής για το Κλίμα που διοργάνωσε (22/4), ανέλαβε τη δέσμευση να περιορίσουν οι ΗΠΑ τουλάχιστον κατά 50% τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030, με στόχο τις μηδενικές εκπομπές έως το 2050. Με αυτό τον τρόπο, σηματοδοτείται η επιστροφή της Αμερικής στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής και αυξάνεται η πίεση στον υπόλοιπο κόσμο να αναλάβει δράση.
Στη χώρα μας, το Κίνημα Αλλαγής ήταν το πρώτο που παρουσίασε πριν δύο χρόνια (4/2019) ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τη δίκαιη ενεργειακή μετάβαση, το επονομαζόμενο «Ενεργειακό διαβατήριο για το μέλλον», με επίκεντρο τον πολίτη/ εργαζόμενο. Επιπλέον, υπήρξαν εξειδικεύσεις και συγκεκριμένες επεξεργασίες για το «πώς» η μετάβαση αυτή θα έχει εγχώρια προστιθέμενη αξία, με την παραγωγή των πράσινων τεχνολογιών να γίνεται στην Ελλάδα, δημιουργώντας πολλές και καλές θέσεις εργασίας.
Πρόσφατα, και σε συνέχεια του Ευρωπαϊκού Κλιματικού Νόμο, το Κίνημα Αλλαγής κατέθετε στην Κυβέρνηση και σε όλα τα κόμματα ένα συγκεκριμένο πλαίσιο προτάσεων για έναν ελληνικό κλιματικό νόμο. Και παρουσίασε στις αρμόδιες επιτροπές στη Βουλή (18/5) πώς μπορεί ένα τέτοιο εγχείρημα να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις υποχρεώσεις της χώρας αλλά και στις προσδοκίες των νέων ανθρώπων.
Η έμφαση στο Κίνημα Αλλαγής το αμέσως επόμενο διάστημα είναι να συνδέσουμε τους στόχους και τις κατευθύνσεις μας για την πράσινη ανάκαμψη με την πραγματική ζωή των ανθρώπων.
Ώστε να μπορέσουμε να μετατρέψουμε τις προτάσεις μας σε δράσεις μετασχηματισμού των χώρων και των τόπων που οι άνθρωποι γεννιόνται, ζουν και μπορούν να αναγεννηθούν, μετά την πανδημία.
*αναδημοσίευση από Εφημερίδα Συντακτών
5 Ιουνίου 2021
