2 σε 1 : Φωτοβολταϊκά και καλλιέργειες μαζί χέρι-χέρι.

23 07 2018 | 07:46

Κάτω από ηλιακές φωτοβολταϊκές συστοιχίες, φυτρώνουν φυτά φιλικά προς έντομα επικονιαστές, φρούτα, λαχανικά και φυτά για βοσκή αντί του κλασικού χλοοτάπητα ή χαλικιού.

Σε ένα πρόσφατο συνέδριο για την ηλιακή ενέργεια στη Μινεάπολη, οι σύνεδροι κατά «happy hour» που παραδοσιακά ρέει οίνος και μπύρες, απόλαυσαν δωρεάν τοπική ελαφριά μπύρα με μέλι, Ινδικής πατέντας, που ονομάζεται "Solarama Crush." της εταιρείας Brewing 56, χρησιμοποιώντας μέλι από κυψέλες που βρίσκονται σε ηλιακά πάρκα έξω από τα Twin Cities.

Οι παραγωγοί μελιού Travis και Chiara Bolton διατηρούν τις μέλισσες σε τρία ηλιακά πάρκα όπου οι υπεύθυνοι καλλιεργούν τοπικά φυτά κάτω και γύρω από τα πάνελ.

«Το πλεονέκτημα για εμάς είναι ότι στις περιοχές αυτές φυτεύονται σκόπιμα φυτά για έντομα επικονιαστές», λέει ο Travis Bolton.

Τα τοπικά φυτά έχουν αντικαταστήσει το χλοοτάπητα και το χαλίκι ως βάση για φωτοβολταϊκά πάρκα στη Μινεσότα, μετά από μια οδηγία το 2016 που καθόριζε πως θα ενισχυθεί ένα περιβάλλον φιλικό για έντομα επικονιαστές.

Σήμερα πάνω από τη μίση έκταση των 4.000 στρεμμάτων που καταλαμβάνουν τα ηλιακά πάρκα, που κατασκευάστηκαν το 2016 και το 2017 διαθέτουν τοπικά φυτά που δεν ωφελούν μόνο τα έντομα επικονιαστές αλλά και την ομορφιά του τόπου.

Η Μινεσότα μπορεί να είναι στην πρωτοπορία της ενθάρρυνσης των κατασκευαστών ηλιακών πάρκων να αναπτύσσουν τοπικά φυτά, δεν είναι όμως και η μοναδική.

Πανεπιστήμια στις Ηνωμένες Πολιτείες, στη Γερμανία και αλλού δοκιμάζουν την έννοια της «γεωργίας διπλής χρήσης», όπως την αποκαλούν, όπου καλλιέργειες αναπτύσσονται κάτω από τα πλαίσια των ηλιακών πανέλων.

Τα αποτελέσματα είναι καλά και σε μερικές περιπτώσεις καλύτερα από τις καλλιέργειες σε πλήρη ηλιοφάνεια.

Η προσθήκη φυτών σε ηλιακές εκμεταλλεύσεις προσφέρει πολλαπλά οφέλη επιπλέον του πρωταρχικού στόχου μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και προώθησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

«Η ανάπτυξη της ηλιακής ενέργειας συμβαίνει σε τεράστια κλίμακα και πολλές εκτάσεις μετατρέπονται από γεωργική γη ή αχρησιμοποίητη γη σε χώρους υποδοχής ηλιακών πάρκων, λέει ο Jordan Macknick, επικεφαλής αναλυτής στο Εθνικό Εργαστήριο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (NREL) των ΗΠΑ, το οποίο χρηματοδοτεί έρευνα για την μελέτη της συμπεριφοράς φυσικών καλλωπιστικών φυτών και καλλιεργειών στους χώρους των φωτοβολταϊκών πάρκων.

«Αυτός ο συνδυασμός είναι μια εκπληκτική ευκαιρία να βελτιώσουμε τη γεωργία μας και την επισιτιστική μας ασφάλεια, αναπτύσσοντας ταυτόχρονα καθαρή ενέργεια».

Και η χρήση τοπικής φυσικής η καλλιεργήσιμης βλάστησης μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της υγείας των εντόμων επικονιαστών, τα οποία απειλούνται από απώλειες οικοτόπων, δηλητηρίαση από φυτοφάρμακα, κακή διατροφή, ασθένειες, μειωμένη γενετική ποικιλομορφία και πλήθος άλλων παραγόντων.

Ως αποτέλεσμα, των αρνητικών αυτών παραγόντων ήδη οι διαχειριζόμενες αποικίες μελισσών για την παραγωγή μελιού μειώθηκαν από 5,7 εκατομμύρια που υπήρχαν στη δεκαετία του 1940, σε περίπου 2,7 εκατομμύρια σήμερα.

Οι επικονίαση έχει τεράστιο αντίκτυπο και στην οικονομία, συνεισφέροντας ετησίως 24 δισεκατομμύρια δολάρια στην οικονομία των ΗΠΑ.

Όσο περισσότερη έκταση αφιερώνεται στην εκμετάλλευση ηλιακής ενέργειας, η ιδέα της δημιουργίας χώρων εγκατάστασης φωτοβολταϊκών πάρκων, φιλικών προς τους επικονιαστές, αποκτά όλο και περισσότερη έχει οικολογική, αλλά και οικονομική σημασία.

«Η ενσωμάτωση οικοτόπων σε αυτά τα ηλιακά πάρκα σε ολόκληρο το έθνος είναι ένας καλός τρόπος για να προστατευθεί η υγεία των εντόμων επικονιαστών», λέει ο Val Dolcini, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Pollinator Partnership, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού με έδρα το Σαν Φρανσίσκο,.

Τα τοπικά φυτά κάτω από τα πάνελ δεν ωφελούν μόνο το δικό τους άμεσο περιβάλλον κάτω και κοντά στα φωτοβολταϊκά πάρκα, αλλά και την κοντινή καλλιεργήσιμη γη.

Ο Lee Walston, οικονομολόγος στο Εθνικό Εργαστήριο Argonne, λέει ότι τα έντομα επικονιαστές περιφέρονται πέρα από τις ηλιακές εγκαταστάσεις σε άλλες αγροτικές εκτάσεις, όπου συμβάλλουν στην αύξηση της παραγωγής.

Η χρήση τοπικών φυτών προσφέρει επίσης καταφύγιο σε φθίνοντα είδη όπως οι πεταλούδες Monarch και συμβάλουν στον έλεγχο των όμβριων και της διάβρωσης, προσθέτει.

Οι ντόπιοι κήποι και η βλάστηση προσφέρουν επίσης ένα αισθητικό πλεονέκτημα που δεν έχει καμία σχέση με τα πάνελ ή με τη γεωργική παραγωγή. Προσφέρουν μια διαφορετική πιο πολύχρωμη και ευχάριστη εικαστική παλέτα, πέρα από το μονόχρωμο πράσινο ενός χλοοτάπητα ή το γκρίζο του χαλικιού, ένα πλεονέκτημα που δεν πρέπει να υποτιμάται σε μια εποχή που ορισμένες κοινότητες επιδιώκουν να σταματήσουν την επέκταση των ηλιακών για αισθητικούς λόγους, λόγω εν μέρει της ομοιόμορφης μονοτονίας ατελείωτων σειρών πάνελ.

Τα πειραματικά σχέδια στη Μασαχουσέτη, την Αριζόνα, τη Γερμανία, την Κίνα, την Κροατία, την Ιταλία, την Ιαπωνία και τη Γαλλία δείχνουν ενθαρρυντικά για την ανάμειξη καλλιεργειών με ηλιακούς συλλέκτες, που αναφέρονται ως αγροκτήματα "διπλής χρήσης" επειδή προσφέρουν τόσο γεωργική όσο και ηλεκτρική παραγωγή.

"Μέχρι στιγμής, τα πιλοτικά έργα αποδείχτηκαν εξαιρετικά επιτυχημένα, αποδεικνύοντας ότι μπορεί να καλλιεργηθούν φυτά και να παραχθεί ηλεκτρική ενέργεια ταυτόχρονα", λέει ο Macknick.

Δείτε παραδείγματα πιλοτικών έργων: