Εφικτό να προκηρυχθεί το πρώτο εξάμηνο του 2022 ο πρώτος διαγωνισμός για offshore αιολικά - Τι δείχνει η μελέτη της ΕΛΕΤΑΕΝ που βγαίνει σε διαβούλευση.

Το δικαίωμα να λάβει βεβαίωση παραγωγού σε μια αρκετά εκτεταμένη περιοχή, αλλά και να περιορίσει εντός συγκεκριμένου χρόνου (π.χ. 18 μηνών) το χώρο του έργου σε ένα πιο συγκεκριμένο πολύγωνο, προβλέπει μελέτη που διενεργεί η ΕΛΕΤΑΕΝ για το νέο θεσμικό πλαίσιο των θαλάσιων αιολικών πάρκων στην Ελλάδα και η οποία τίθεται άμεσα σε διαβούλευση.

Πρόκειται για το έργο “Necessary legislative adjustments to promote offshore wind energy in Greece” που χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα EEA Financial Mechanism 2014-2021, το οποίο διαχειρίζεται η πρεσβεία της Νορβηγίας, με τους ενδιαφερόμενους να μπορούν να στείλουν τις απόψεις και προτάσεις τους έως και την 1η Φεβρουαρίου.

Κρίσιμη παράμετρος της μελέτης που συγχρονίζεται με την πρόθεση, έτσι όπως αυτή είχε εκφραστεί παλαιότερα από το ΥΠΕΝ, να ανοίξει μέσα στο 2021 το κεφάλαιο των πλωτών αιολικών, είναι η ανάπτυξη των σχετικών δικτύων, δηλαδή ο κεντρικός σχεδιασμός των βασικών grid hubs και ο ενεργός ρόλος του ΑΔΜΗΕ στην Ελλάδα, σύμφωνα με το νέο δεκαετές του πρόγραμμα το οποίο και έθεσε προ ημερών σε διαβούλευση (ΑΔΜΗΕ: Νέες διεθνείς διασυνδέσεις και έργα αποθήκευσης στο νέο δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2022-2031). Εφόσον δεν υπάρξουν καθυστερήσεις και «τρέξουν» οι διαδικασίες, η εκτίμηση είναι πως κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022 θα μπορούσε να προκηρυχθεί ο πρώτος διαγωνισμός για offshore αιολικά στην Ελλάδα, για τα οποία έχει εδώ και καιρό καταγραφεί επενδυτικό ενδιαφέρον.

Κρούσεις προς την ελληνική πλευρά έχουν μέχρι σήμερα κάνει η νορβηγική εταιρεία Equinor -μετεξέλιξη του γνωστού πετρελαϊκού κολοσσού Statoil που πλέον εστιάζει δυναμικά στην αγορά της πράσινης ενέργειας- και η οποία είχε προτείνει την ανάπτυξη υπεράκτιου αιολικού πάρκου στην περιοχή των Κυκλάδων μεταξύ Τήνου, Σύρου και Μυκόνου, με χρήση της τεχνολογίας των πλωτών ανεμογεννητριών λόγω του μεγάλου βάθους της θάλασσας. Τεχνολογία που σημειωτέον βρίσκεται ακόμη σε πιλοτικό στάδιο. Επίσης κρούση στην ελληνική κυβέρνηση είχε γίνει παλαιότερα από μια ακόμη βορειοευρωπαική εταιρεία, την δανέζικη Copenhagen Offshore Partners, από τις μεγαλύτερες στην ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων.

Σημειώνεται ότι προμελέτη για λογαριασμό της Ε.Ε. είχε εκτιμήσει πως το 2030 το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας από πλωτά αιολικά στην Ελλάδα θα είναι 76 ευρώ/MWh και θα υποχωρήσει στα 46 ευρώ/MWh το 2050.

Τι θα προβλέπει ο διαγωνισμός

Κεντρική ιδέα της μελέτης που «τρέχει» η ΕΛΕΤΑΕΝ είναι ότι η βεβαίωση παραγωγού, η οριστική προσφορά σύνδεσης και το δικαίωμα να ενεργήσει ο επενδυτής για την παραχώρηση της θάλασσας θα παραχωρούνται μαζί με το δικαίωμα σύναψης σύμβασης διάθεσης ενέργειας μετά από μειοδοτικό διαγωνισμό κατά τις διατάξεις του ν.4414/2016. 

Σύμφωνα πάντα με την μελέτη, η προκήρυξη θα περιλαμβάνει on/off κριτήρια με βάση τα οποία και θα καταρτίζεται λίστα επιλέξιμων φορέων που έχουν δικαίωμα να υποβάλουν οικονομική προσφορά (bid). Τα κριτήρια προτείνεται να αφορούν τη μετοχική διαφάνεια, την οικονομική επάρκεια και την τεχνική ικανότητα του υποψηφίου, την ωριμότητα της τεχνολογίας και θέματα εθνικής ασφάλειας. 

Διάρκειες 

Οσο για την διάρκεια της περιόδου που θα μεσολαβεί από την ανακοίνωση του διαγωνισμού έως την υποβολή οικονομικών προσφορών, μπορεί να αποφασισθεί ώστε να δοθεί επαρκής χρόνος στους συμμετέχοντες να μελετήσουν τα υποψήφια έργα και τις προσφορές τους. Επιπλέον : 

• Για λόγους ευελιξίας και μείωσης του κινδύνου του, ο μειοδότης θα έχει δικαίωμα να λάβει βεβαίωση παραγωγού σε μια αρκετά εκτεταμένη περιοχή και να περιορίσει εντός συγκεκριμένου χρόνου (π.χ. 18 μηνών) το χώρο του έργου σε ένα πιο συγκεκριμένο πολύγωνο.
• Για την επιπλέον μείωση του ρίσκου των μειοδοτών προτείνεται ένα κλιμακωτό σύστημα εγγυοδοσίας. 

Ειδικά Πλαίσια όρων ανάπτυξης των offshore πάρκων

Ακριβώς, προκειμένου να μειωθεί το ρίσκο για τον μειοδότη προτείνεται να έχει προηγηθεί η κατάρτιση ενός Ειδικού Πλαισίου Όρων Ανάπτυξης των offshore πάρκων για μια μεγάλη ευρύτερη περιοχή εντός της οποίας και θα διενεργηθεί ο διαγωνισμός. Περιοχή εντός της οποίας ο ενδιαφερόμενος θα μπορεί να προτείνει όποιο έργο επιθυμεί.

Τα πλαίσια αυτά θα πρέπει να περιλαμβάνονται και να εγκριθούν με τα Θαλάσσια Χωροταξικά Πλαίσια. Έως τότε, τα πρώτα λίγα τέτοια πλάνα ανάπτυξης σε μερικές ευρύτερες περιοχές, θα πρέπει να εκπονηθούν με εφαρμογή του υφιστάμενου Ειδικού Χωροταξικού των ΑΠΕ και την εξέταση περιβαλλοντικών κριτηρίων, αναπτυξιακών κριτηρίων (τουρισμός, αλιεία, ναυσιπλοΐα κλπ.) όπως και θεμάτων εθνικής άμυνας, και να υποβάλλονται σε Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση.

Κατά τη έγκριση ενός ΕΠΟΑ για offshore, ο ΑΔΜΗΕ και οι συναρμόδιες υπηρεσίες θα διατυπώνουν τη γνώμη τους, ώστε να παρέχεται ασφάλεια στον επενδυτή που θα επιλεγεί από το διαγωνισμό ότι ο ηλεκτρικός χώρος θα είναι διαθέσιμος και ότι δεν θα συναντήσει εμπόδια για τη παραχώρηση της αναγκαίας θαλάσσιας έκτασης.

Συμπερασματικά, η μελέτη καταλήγει ότι το ανωτέρω μοντέλο δεν απαιτεί υπερβολικές επενδύσεις από το κράτος ούτε άριστη αποτελεσματικότητα από την διοίκηση. Επίσης δεν εκθέτει τους επενδυτές σε μεγάλο ρίσκο ανάπτυξης (όπως στο ανοιχτό – αποκεντρωμένο μοντέλο), το οποίο στην Ελλάδα, συνδυαζόμενο με το ρίσκο από τις χρόνιες παθογένειες της γραφειοκρατίας και της απουσίας συγκεκριμένου σχεδιασμού, θα ήταν μη ανεκτό. 

Σημαντικός είναι ο ρόλος του ΕΠΟΑ για ένα offshore, είτε εγκρίνεται μέσω μιας τοπικής ΣΠΕ είτε μέσω των Θαλασσίων Χωροταξικών Πλαισίων με την ολοκλήρωση του συνολικού Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού.

Η έγκριση φυσικά του ΕΠΟΑ για offshore σηματοδοτεί την έναρξη μερικών κρίσιμων διαδικασιών : Την ένταξη των αναγκαίων δικτύων στο δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ, την έναρξη διενέργειας διαγωνισμών από τη ΡΑΕ, όπως και την εντατικοποίηση της μελέτης των υποψηφίων έργων από τους επενδυτές (που μπορεί να έχει αρχίσει από την ανακοίνωση της ευρύτερης περιοχής εντός της οποίας θα εκπονηθεί το ΕΠΟΑ για offshore).

8 Ιανουαρίου 2021

energypress