Σταματάμε τους χορηγούς του πολέμου και του κλιματικού χάους
Απαγόρευση διαφήμισης και χορηγιών ορυκτών καυσίμων
Καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει νομοθετική πράξη της ΕΕ, η οποία:
- θα απαγορεύει τη διαφήμιση των ορυκτών καυσίμων, καθώς και των αεροπορικών, οδικών και πλωτών μεταφορών (πλην των μεταφορικών υπηρεσιών γενικού οικονομικού συμφέροντος) που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα·
- θα απαγορεύει τη διαφήμιση οποιωνδήποτε επιχειρήσεων δραστηριοποιούνται στην αγορά ορυκτών καυσίμων, ειδικότερα στην εξόρυξη, διύλιση, προμήθεια, διανομή ή πώληση ορυκτών καυσίμων·
- θα απαγορεύει χορηγίες από τις επιχειρήσεις που ορίζονται στο σημείο 2 ανωτέρω και χορηγίες με τη χρήση εμπορικών σημάτων ή ονομασιών που χρησιμοποιούνται για ορυκτά καύσιμα.
Η εν λόγω νομοθεσία θα μπορούσε μάλιστα να ευαισθητοποιήσει το ευρύ κοινό σχετικά με προϊόντα και τεχνολογίες που ευθύνονται για την κλιματική αλλαγή και άλλες αρνητικές επιπτώσεις για το περιβάλλον και την υγεία. Ως εκ τούτου, θα επιδίωκε στόχους, οι οποίοι προβλέπονται στις πολιτικές της ΕΕ για το περιβάλλον και την προστασία των καταναλωτών, μέσω της εναρμόνισης των κανόνων που διέπουν τη διαφήμιση και τις χορηγίες ορυκτών καυσίμων. Το εν λόγω ζήτημα θα ενέπιπτε στις συντρέχουσες αρμοδιότητες (βλ. άρθρο 4 ΣΛΕΕ), μεταξύ άλλων στους τομείς της εσωτερικής αγοράς, του περιβάλλοντος και της προστασίας των καταναλωτών.
Γιατί είναι σημαντική η απαγόρευση;
Βρισκόμαστε σε κλιματική κρίση. Μας οδηγεί σε παγκόσμια κρίση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που παίρνει διαστάσεις άνευ προηγουμένου. Πολλές κοινωνίες σε πολλές χώρες ήδη αντιμετωπίζουν τις καταστροφικές συνέπειες από όλο και πιο συχνές ξηρασίες, πλημμύρες, κυκλώνες και αύξηση της στάθμης της θάλασσας, που βιώσαμε πολύ έντονα φέτος και στην Ευρώπη. Οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων γνώριζαν από το 1957 ότι η καύση ορυκτών καυσίμων μπορούσε να αυξήσει τα επίπεδα CO2. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Κλιματικής Λογοδοσίας (Climate Accountability Institute), εταιρείες όπως η Total Energies και η Royal Dutch Shell, που είναι ανάμεσα στους κορυφαίους 20 ρυπαντές του πλανήτη, συνεχίζουν να προωθούν την επικίνδυνη δραστηριότητά τους μέσω διαφημίσεων και χορηγιών. Εταιρείες όπως η Total Energies κάνουν πράσινο “ξέπλυμα”, αφού ενώ λένε ότι στρέφονται στις καθαρές μορφές ενέργειας, ταυτόχρονα επιμένουν στα σχέδιά τους για εξορύξεις πετρελαίου και αερίου στο Αιγαίο Πέλαγος.
1 Οι διαφημίσεις ορυκτών καυσίμων ενισχύουν την αύξηση των εκπομπών
Οι διαφημίσεις για προϊόντα ορυκτών καυσίμων, όπως πχ οι μεταφορές που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα, αυξάνουν σκόπιμα τις πωλήσεις για τα προϊόντα αυτά, αυξάνοντας έτσι τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Οι εκπομπές αυτές όμως πρέπει να μειωθούν δραματικά αν θέλουμε να προλάβουμε τις χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
2 Οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων συχνά παραπλανούν το κοινό παρουσιάζοντας ένα φιλικό προς το περιβάλλον προφίλ
Πολλές εταιρείες ορυκτών καυσίμων τονίζουν στις διαφημίσεις τους προϊόντα φιλικά προς το περιβάλλον, κάτι που δεν αντικατοπτρίζει τα πραγματικά επίπεδα επένδυσής τους σε ανανεώσιμες ή πράσινες τεχνολογίες. Πέρσι, η ClientEarth αμφισβήτησε νομικά, με επιτυχία, μία διαφήμιση για ανανεώσιμη ενέργεια της BP, τονίζοντας ότι το 96% των εξόδων της εταιρείας αφορούσε πετρέλαιο και αέριο. Αυτές οι διαφημίσεις χειραγωγούν την κοινή γνώμη, ώστε να πιστεύει ότι οι εταιρείες με υψηλό αποτύπωμα άνθρακα είναι πράσινες παρόλο που εξαρτώνται από τα ορυκτά καύσιμα ή κάνουν ακόμα αιτήσεις για εξορύξεις στην Αρκτική και σε άλλες μοναδικές περιοχές, ακόμα και στη χώρα μας, νότια και δυτικά της Κρήτης. Αυτές οι εταιρείες, που καταστρέφουν το κλίμα, δεν θα έπρεπε να έχουν δημόσιο χώρο έκφρασης όταν μας οδηγούν συνειδητά όλο και βαθύτερα στην κλιματική καταστροφή.
3 Οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων χρησιμοποιούν τις διαφημίσεις και τις χορηγίες για να προωθήσουν ψεύτικες λύσεις
Οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων χρησιμοποιούν τις διαφημίσεις για να προωθήσουν ψεύτικες λύσεις στην κλιματική κρίση, όπως το ορυκτό αέριο, το ορυκτό υδρογόνο, η βιοενέργεια και η τεχνολογία δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα (CCS). Μία έρευνα του Influence Map βρήκε ότι οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων πλήρωσαν το Facebook περισσότερα από 9,5$ εκατομμύρια για διαφημίσεις που προωθούσαν το αέριο ως “πράσινο” καύσιμο και ισχυρίζονταν ότι έχει πλεονεκτήματα για το κλίμα. Ψεύτικες λύσεις σαν κι αυτή είναι ένας επικίνδυνος αντιπερισπασμός από τις πραγματικές λύσεις που χρειαζόμαστε, όπως η ανανεώσιμη ενέργεια, ενώ οδηγούν κοινωνίες στην ανέχεια εξαιτίας της όλο και αυξανόμενης τιμής τους, όπως έγινε πρόσφατα με την εκτόξευση της τιμής του αερίου στην Ευρώπη. Πρέπει να σταματήσουμε τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων από το να εξαπατούν και να αποσπούν την κοινή γνώμη και τους πολιτικούς.
4 Πολιτική πρόσβαση
Οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων χρησιμοποιούν τις χορηγίες για να κερδίσουν πολιτική πρόσβαση και αξιοπιστία στα μάτια της κοινωνίας, αφού μαζί με τις βιομηχανίες αυτοκινήτων είναι οι επίσημοι χορηγοί της εκ περιτροπής προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου συναντώνται οι υπουργοί των κρατών-μελών. Το 2019, η προεδρία της Ρουμανίας χορηγήθηκε από τις Renault και Mercedes, καθώς και από τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων OMV Petrol και Enel. Η προεδρία της Κροατίας το 2020 χορηγήθηκε από τις Citroen και Peugeot, και από την εταιρεία ορυκτών καυσίμων INA. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, έρευνα του μέσου Unearthed βρήκε ότι η BP χρησιμοποίησε τη συμφωνία χορηγίας της με το Βρετανικό Μουσείο και μία συγκεκριμένη έκθεση για την “Ημέρα των Νεκρών” για να επεκτείνει τα πετρελαϊκά της σχέδια στο Μεξικό και την Αυστραλία.
5 Τα ορυκτά καύσιμα επιδεινώνουν την ατμοσφαιρική ρύπανση, η οποία σκοτώνει
Η ατμοσφαιρική ρύπανση που προκαλείται από την καύση ορυκτών καυσίμων υπολογίζεται ότι ευθύνεται για 8,7 εκατομμύρια θανάτους στον κόσμο το 2018, αριθμό μεγαλύτερο από τους θανάτους εξαιτίας του καπνίσματος. Αν τα ορυκτά καύσιμα είναι υπεύθυνα για θανάτους μέσω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης (και όχι μόνο), γιατί είναι ακόμα αποδεκτό οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων να έχουν δημόσιο χώρο έκφρασης; Η ΕΕ απαγόρεψε τις διαφημίσεις και τις χορηγίες της καπνοβιομηχανίας, άρα σίγουρα η απαγόρευση διαφημίσεων και χορηγιών των ορυκτών καυσίμων θα πρέπει να είναι αυτονόητη.
6 Η κλιματική κρίση επηρεάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα και κάποιες εταιρείες ορυκτών καυσίμων κατηγορούνται για εγκλήματα κατά κοινοτήτων
Η κλιματική κρίση επηρεάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα: το δικαίωμά μας στη ζωή, την τροφή, τη στέγαση, το νερό, την καθαριότητα και την υγεία. Όσο η κλιματική κρίση χειροτερεύει, αναμένεται να αυξηθούν οι θάνατοι, η πείνα και οι εκτοπισμοί, και ξέρουμε ότι οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων επιδεινώνουν κι άλλο την κρίση αυτή. Μάλιστα, ερευνάται η πιθανή εμπλοκή κάποιων από τις εταιρείες σε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Διεθνής Αμνηστία έχει ζητήσει από τις κυβερνήσεις να ερευνήσουν τη Shell για τρεις νομικές υποθέσεις που είναι σε εξέλιξη, οι οποίες εξετάζουν την εμπλοκή της Shell σε παράνομη σύλληψη, κράτηση και εκτέλεση ή ζητούν αποζημιώσεις για πετρελαιοκηλίδες και για συστηματική πετρελαϊκή ρύπανση. Η Shell αρνείται όλες τις κατηγορίες. Η Total Energies έχει κατηγορηθεί για εκτοπισμό κοινοτήτων και για χρηματοδότηση στρατιωτικών δικτατοριών, που φυσικά το αρνείται. Με αυτές τις ανησυχητικές κατηγορίες και τις αποδείξεις ότι η κλιματική κρίση επηρεάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα, είναι ασφαλές να δίνουμε δημόσιο χώρο έκφρασης σε εταιρείες που είναι υπεύθυνες για τις κρίσεις του κλίματος, της απώλειας της βιοποικιλότητας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων;
7 Οι ισχυρισμοί των εταιρειών για αντιστάθμιση άνθρακα κρύβουν την κλιματική αδράνεια και θα προκαλέσουν μεγάλη ζημιά
Πολλές εταιρείες ορυκτών καυσίμων έχουν ανακοινώσει ασαφείς και μακρινούς κλιματικούς στόχους “μηδενικών εκπομπών ως το 2050”, που μπορεί να ακούγονται φιλόδοξοι αλλά φέρνουν μικρή πραγματική αλλαγή. Αντί για την παύση της εξόρυξης και της καύσης ορυκτών καυσίμων, οι στόχοι των εταιρειών βασίζονται σε σχέδια να αγοράσουν τεράστια ποσά πίστωσης άνθρακα για να αντισταθμίσουν τις εκπομπές τους. Η αντιστάθμιση άνθρακα σε τέτοια κλίμακα αναμένεται να μετατρέψει τεράστιες εκτάσεις γης σε φυτείες δέντρων στον παγκόσμιο Νότο, κάτι που θα απειλήσει την παραγωγή τροφής και τα φυσικά δάση. Αυτό είναι ιδιαίτερα επιβλαβές για τη γεωργία και τις αυτόχθονες κοινότητες, οι οποίες έχουν συμβάλλει ελάχιστα στην κλιματική κρίση αλλά ήδη βιώνουν τις σοβαρές επιπτώσεις της.
ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1 Τι είναι η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών (ECI);
Είναι η επίσημη συλλογή υπογραφών που παρέχει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στους Ευρωπαίους πολίτες για να προτείνουν νέες νομοθεσίες στην ΕΕ αν βρουν την επαρκή στήριξη.
2 Ποια είναι η διαφορά μεταξύ μίας συλλογής υπογραφών του ECI και μίας απλής συλλογής υπογραφών;
Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών είναι μία ειδική μορφή συλλογής υπογραφών που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεσμεύεται ότι θα εξετάσει. Μία απλή φόρμα συλλογής υπογραφών, ακόμα κι αν υπογράψουν πάρα πολλοί άνθρωποι, δεν υποχρεώνει νομικά τους πολιτικούς ή τις κυβερνήσεις να απαντήσουν στα αιτήματα.
Με την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών, αν τη στηρίξουν περισσότερο από ένα εκατομμύριο πολίτες σε λιγότερο από έναν χρόνο και οι υπογραφές τους επαληθευτούν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεσμεύεται νομικά να απαντήσει. Είναι ένα πολύ ισχυρό εργαλείο για να βάλεις ένα θέμα στην πολιτική ατζέντα της ΕΕ!
Για να επαληθευτεί μία υπογραφή της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών, το άτομο πρέπει να είναι κάτοικος χώρας της ΕΕ και να μπορεί να ψηφίσει στη χώρα του. Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών πρέπει να ζητήσει από τον κόσμο που υπογράφει συγκεκριμένα στοιχεία ώστε να επαληθευτούν οι υπογραφές.
3 Γιατί πρέπει να δώσω τόσα πολλά προσωπικά δεδομένα για να υπογράψω στην Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών;
Για να μετρήσει η υπογραφή σου ως στήριξη στην Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών, υπάρχει η νομική υποχρέωση να ζητηθούν συγκεκριμένες πληροφορίες για τους υπογράφοντες, ώστε οι αρμόδιες αρχές σε κάθε χώρα της ΕΕ να μπορούν να επαληθεύσουν τις υπογραφές. Κάθε κράτος μέλος της ΕΕ ορίζει ποια στοιχεία είναι υποχρεωτικά για να επαληθευτούν οι υπογραφές. Είμαστε λοιπόν υποχρεωμένοι να ζητήσουμε αυτές τις πληροφορίες από εσένα. Δες περισσότερες πληροφορίες για τα δεδομένα που απαιτούνται και τους κανονισμούς σε κάθε χώρα εδώ.
4 Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα προσωπικά μου δεδομένα για άλλους σκοπούς;
Όχι. Όλα τα προσωπικά σου δεδομένα θα χρησιμοποιηθούν μόνο για τους σκοπούς αυτής της πρωτοβουλίας και υπόκεινται αυστηρά στους κανονισμούς προστασίας προσωπικών δεδομένων. Διάβασε περισσότερες πληροφορίες για την προστασία δεδομένων εδώ.
5 Τι πρέπει να κάνουμε για να πετύχουμε την απαγόρευση διαφημίσεων και χορηγιών;
Πρέπει να έχουμε την υποστήριξη από 1 εκατομμύριο πολίτες σε μία περίοδο 12 μηνών, ταυτόχρονα πετυχαίνοντας τον ελάχιστο αριθμό υπογραφών σε τουλάχιστον 7 χώρες της ΕΕ. Οι ελάχιστοι αριθμοί υπογραφών που πρέπει να πετύχει κάθε κράτος-μέλος της ΕΕ στην Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών βρίσκονται εδώ.
6 Πώς μπορώ να κάνω αυτήν την πρωτοβουλία να πετύχει;
Για να πετύχουμε, πρέπει να συγκεντρώσουμε 1 εκατομμύριο υπογραφές. Υπόγραψε και μοιράσου το! Ζήτα από την οικογένειά σου και τους φίλους σου να υπογράψουν, μοιράσου τη σελίδα στα κοινωνικά σου δίκτυα και χρησιμοποίησε το hashtag #BanFossilAds.
7 Τι είναι υποχρεωμένη να κάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή;
Αν συγκεντρώσουμε 1 εκατομμύριο επαληθευμένες υπογραφές σε περίοδο 12 μηνών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει την υποχρέωση να συζητήσει αυτή τη νομοθεσία που προτείνουμε για την απαγόρευση των διαφημίσεων και των χορηγιών ορυκτών καυσίμων στην Ευρώπη.
8 Πού έχει εφαρμοστεί αντίστοιχη απαγόρευση;
Στο αμφιλεγόμενο εθνικό νομοσχέδιο “κλίματος και ανθεκτικότητας” της Γαλλίας εξετάζονται κάποια μέτρα για τον περιορισμό των τοξικών διαφημίσεων. Θα υπάρξουν απαγορεύσεις ή περιορισμοί στη διαφήμιση προϊόντων ορυκτών καυσίμων, ή οτιδήποτε αποτελεί πράσινο “ξέπλυμα”: η πρακτική της απόδοσης παραπλανητικών φιλικών προς το περιβάλλον πλεονεκτημάτων σε προϊόντα ορυκτών καυσίμων, ή η λανθασμένη επισήμανση ότι ένα προϊόν ορυκτών καυσίμων έχει ουδέτερο αποτύπωμα άνθρακα ή δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις για το κλίμα.
Τον Δεκέμβριο του 2020, η πόλη του Άμστερνταμ απαγόρεψε τις διαφημίσεις ορυκτών καυσίμων.
Η ClientEarth αμφισβήτησε νομικά μία διαφημιστική καμπάνια ανανεώσιμης ενέργειας της BP επειδή παραπλανούσε τον κόσμο να πιστεύει ότι η BP είναι εταιρεία ανανεώσιμης ενέργειας, όταν εκείνη την περίοδο το 96% των εξόδων της εταιρείας ήταν σε πετρέλαιο και αέριο. Αυτό ανάγκασε τη BP να σταματήσει τη διαφήμιση 'Advancing Possibilities’ το 2020.
