Πρόταση ΣΥΡΙΖΑ: Οι μισές νέες άδειες ΑΠΕ στις μεγάλες επιχειρήσεις και οι άλλες μισές σε μικρομεσαίους και ενεργειακές κοινότητες.

16 12 2020 | 08:37

Η κρίση της πανδημίας έθιξε βαθύτερα θέματα του οικονομικού και κοινωνικού συστήματος, κλόνισε τις βεβαιότητες ενός παγκοσμιοποιημένου καπιταλιστικού πολιτισμού, που κυριαρχείται από την ιδέα της ατέρμονης υποταγής της φύσης και της ακόρεστης οικονομικής μεγέθυνσης, υποστηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ στην πρότασή του για την αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης (βλέπε ως επισυναπτόμενο ολόκληρο το κείμενο).

Σε ότι αφορά τα θέματα ενέργειας, η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ επικεντρώνεται σε μία πράσινη μετάβαση "στην οποία συμμετέχει η κοινωνία, δίνεται προτεραιότητα στις ασθενέστερες εισοδηματικά κοινωνικές ομάδες και ενισχύει την εγχώρια παραγωγή και τεχνολογία".

Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι εδώ και χρόνια διαδοχικές κλιματικές και οικολογικές κρίσεις έχουν καταδείξει την ανάγκη αλλαγής πορείας.

Με αφορμή της παραπάνω διαπιστώσεις, οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ συμπυκνώνονται σε πέντε άξονες παρεμβάσεων:

Α. Δίκαιη Πράσινη μετάβαση με την κοινωνία μαζί

Β. Για την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου: ενίσχυση της εργασίας, έμφαση στην εργασία των νέων και των γυναικών, ενίσχυση μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων

Γ. Δίκαιη Ψηφιακή Μετάβαση

Δ. Κοινωνική συνοχή και ανθεκτικότητα.

Ε. Περιφερειακή Συνοχή – Αναζωογόνηση πόλεων και υπαίθρου

Ως προς τον πρώτο άξονα, ο ΣΥΡΙΖΑ υπογραμμίζει ότι οι στόχοι της πράσινης μετάβασης για το 2030 και το 2050 είναι δεδομένοι. Η Ελλάδα έχει προσυπογράψει τη Συμφωνία για το Κλίμα του Παρισιού, και φυσικά έχει προσυπογράψει τους δεσμευτικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την παραγωγή από ΑΠΕ του 60% της ενέργειας το 2030 και του 100% το 2050. Αντίστοιχοι στόχοι υπάρχουν για τη μεγάλη μείωση των εκπομπών ρύπων σε κατοικία, μεταφορές, βιομηχανία και τον εκμηδενισμό τους το 2050 .

Εντούτοις η ενεργειακή μετάβαση χρειάζεται ένα συγκεκριμένο σχέδιο που να απαντάει σε τρία σημαντικά κριτήρια.

Πρώτον την αποτελεσματικότητα, τη διασφάλιση δηλαδή σχετικά φτηνής ενέργειας σε καταναλωτές και επιχειρήσεις.

Δεύτερον την κοινωνική διάσταση, το γεγονός δηλαδή ότι όλοι πρέπει να συμμετέχουν χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς και με τα οικονομικά οφέλη από τη μετάβαση να διαχέονται σε πολλούς.

Τρίτον την αναπτυξιακή διάσταση την ενίσχυση δηλαδή εγχώριων αλυσίδων παραγωγής αξίας, της τεχνολογίας και της απασχόλησης.

Υπάρχουν δύο στρατηγικές, δύο διαφορετικά μοντέλα στην πράσινη μετάβαση που έχουν διαφορετικά προτάγματα και συνέπειες σε σχέση με τα τρία αυτά κριτήρια. Το πρώτο μοντέλο, επικεντρώνεται σε έργα μεγάλης κλίμακας, σε μεγάλες διασυνδέσεις και δίκτυα μεταφοράς ενέργειας και αποκλειστικά σε ιδιωτικές μεγάλες επενδύσεις παραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας. Το δεύτερο μοντέλο εδράζεται στην αυτοπαραγωγή-αυτοκατανάλωση., -την παραγωγή και κατανάλωση δηλαδή ενέργειας από τα ίδια τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, την αποκέντρωση της παραγωγής, την τοπικότητα και την ανάπτυξη τοπικών δικτύων, και φυσικά πιο συμμετοχικές μορφές στις επενδύσεις και τη διαχείριση (ενεργειακές κοινότητες).

Η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ επικεντρώνεται σε μία πράσινη μετάβαση στην οποία συμμετέχει η κοινωνία, δίνεται προτεραιότητα στις ασθενέστερες εισοδηματικά κοινωνικές ομάδες και ενισχύει την εγχώρια παραγωγή και τεχνολογία.

Προτείνει τις εξής παρεμβάσεις:

Ανάπτυξη ΑΠΕ και εξοικονόμηση ενέργειας

Ανάπτυξη ΑΠΕ. Το 1/2 των αδειών ΑΠΕ κατανέμεται σε ενεργειακές κοινότητες, σε αυτοκατανάλωση νοικοκυριών και επιχειρήσεων, σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις ΑΠΕ και αγρότες. Η ανάπτυξη των ΑΠΕ διακρίνεται σε δύο διακριτές και ισότιμες αγορές σε επίπεδο περιφέρειας προκειμένου να ενισχυθεί η ενεργειακή δημοκρατία.
Εξοικονομώ κατ’ οίκον με κοινωνικά και εισοδηματικά κριτήρια. Δίνονται μεγαλύτερες επιδοτήσεις στα χαμηλότερα εισοδήματα. Ενθαρρύνονται κοινωνικά προγράμματα Δήμων ή άλλων φορέων για τα ευάλωτα νοικοκυριά.
Εξοικονομώ για δημόσια κτίρια όπως σχολεία, νοσοκομεία, πανεπιστήμια, μουσεία, κρατικά θέατρα και χώροι πολιτισμού.
Πρόγραμμα πράσινης μετάβασης για τον ενεργοβόρο τομέα της βιομηχανίας (τσιμέντα, αλουμίνιο, σιδηροβιομηχανία, νικέλιο)
Πρόγραμμα εξοικονόμησης για ΜμΕ και βιοτεχνίες
Στήριξη πρωτοβουλιών για ΑΠΕ σε βιομάζα, βιοαέριο, γεωθερμία, πράσινο υδρογόνο, θαλάσσια αιολικά

Τοπικά δίκτυα

Τοπικά δίκτυα και τοπικές μονάδες αποθήκευσης σε περιφερειακό επίπεδο από ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ
Ολοκλήρωση διασυνδέσεων νησιών
Πράσινα νησιά με τοπικά δίκτυα και συμμετοχική παραγωγή τοπικών επιχειρήσεων και ενεργειακών κοινοτήτων
Έξυπνα δίκτυα και έξυπνοι μετρητές με διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα του ΔΕΔΔΗΕ/ΑΔΜΗΕ

Μεταφορές

Προγράμματα εξηλεκτρισμού μέσων σταθερής τροχιάς (σιδηρόδρομος)
Ηλεκτρικά αστικά Μέσα Μαζικής Μεταφοράς
Σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων
Πλοία κοντινών αποστάσεων
Πρόγραμμα κινήτρων για αντικατάσταση βαρέων οχημάτων με νεότερα και περιβαλλοντικά φιλικότερα.

Δίκαιη Μετάβαση

Απολιγνιτοποίηση και σχέδιο τοπικής ανάπτυξης Δυτικής Μακεδονίας και Μεγαλόπολης με έμφαση στη γεωργία, στις ΑΠΕ και στις ενεργειακές κοινότητες, την εξοικονόμηση ενέργειας με ισχυρότερο «Εξοικονομώ», τη μεταποίηση και την τεχνολογία, τον πολιτισμό, την παιδεία και την υγεία, τα έργα υποδομής και διασυνδέσεων, έργα ολοκληρωμένης αποκατάστασης εδαφών (repurposing) με ολοκληρωμένο χωρικό σχεδιασμό και ειδικά κίνητρα για έρευνα και ανάπτυξη.

Περιβάλλον

Διαχείριση δασών με υλοποίηση της Εθνικής Δασικής Στρατηγικής, προώθηση της δάσωσης και σύγχρονα εργαλεία παρακολούθησης και πρόληψης δασικών πυρκαγιών.
Αποκατάσταση του πλαισίου διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών (φορείς διαχείρισης). Διαχείριση και κινητροδότηση επιλεγμένων δράσεων οικοανάπτυξης συμπεριλαμβανομένης της βιολογικής γεωργίας σε περιοχές Νατούρα, συμβατών με τα Σχέδια Διαχείρισης και τους Στόχους Διατήρησης.
Αποκατάσταση και προστασία από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής (αναδασώσεις, αντιπλημμυρικά με αποκατάσταση φυσικών ροών και πλημμυρικών πεδιάδων, αναβίωση υδροβιότοπων, θαλάσσια συστήματα προστασίας ειδών).
Οριοθέτηση παραλιών και οριστική κατεδάφιση αυθαιρεσιών σε παραλίες, ρέματα και δάση.

Κυκλική Οικονομία