Παρέμβαση της ΡΑΕ για τις υψηλές τιμές στην αγορά εξισορρόπησης του target model - Συνάντηση με ΑΔΜΗΕ και παραγωγούς.

Πρωτοβουλία άμεσης παρέμβασης της ΡΑΕ για την θεραπεία «παιδικών ασθενειών», όπως χαρακτηρίζονται από αρμόδιες πηγές, της νέας δομής της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (target model) αναμένεται τις επόμενες ημέρες με στόχο την εξομάλυνση των τιμών, προκειμένου να αντικατοπτρίζουν καλύτερα το κόστος παραγωγής του ρεύματος (για το θέμα βλέπε εδώ).

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, η ΡΑΕ καλεί τις επόμενες μέρες σε συνάντηση τον ΑΔΜΗΕ, για μια αναλυτική εξέταση των δεδομένων. Θα ακολουθήσει συνάντηση της ρυθμιστικής αρχής με εκπροσώπους των παραγωγών ενέργειας, που συμμετέχουν στη νέα αγορά, προκειμένου να διακριβωθούν και να διορθωθούν οι συνθήκες που οδήγησαν σε σημαντική άνοδο τις τιμές στη λεγόμενη αγορά εξισορρόπησης.

Πρόκειται για την τελευταία χρονικά αγορά του target model στην οποία διασφαλίζεται η κάλυψη της ζήτησης ενέργειας σε πραγματικό χρόνο και εκκαθαρίζονται οι αποκλίσεις μεταξύ της πρόβλεψης και της πραγματικής παραγωγής των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής. Η εξέλιξη (άνοδος των τιμών στην αγορά εξισορρόπησης) πιέζει άμεσα τους προμηθευτές και δημιουργεί σε δεύτερο χρόνο πιέσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού, γεγονός που εξηγεί την άμεση παρέμβαση της Αρχής.

Αρμόδιες πηγές ανέφεραν ότι δυσλειτουργίες κατά την πρώτη περίοδο εφαρμογής του target model (η Ελλάδα είναι η τελευταία χώρα της Ε.Ε. που το εφήρμοσε, από τις αρχές Νοεμβρίου) αντιμετωπίστηκαν σε πλειάδα χωρών, και με την έννοια αυτή δεν αποτελούν ελληνική ιδιαιτερότητα. Είχαν επισημανθεί άλλωστε από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας λίγο πριν την εισαγωγή του target model, ως πιθανό πρόβλημα του νέου συστήματος κατά την πρώτη μεταβατική περίοδο.

Οι ίδιες πηγές υπενθύμισαν τέλος, ότι ανάλογο φαινόμενο παρουσιάστηκε με την εισαγωγή της λεγόμενης «χρέωσης προμηθευτή» (ΠΧΕΦΕΛ) το 2016.

Ως αποτέλεσμα η ρύθμιση επανασχεδιάστηκε λίγες ημέρες μετά την εφαρμογή της, προκειμένου να εξαλειφθούν υπερβολικές χρεώσεις των προμηθευτών.

Στο πρωινό του ρεπορτάζ το energypress έγραφε:

Η έναρξη της λειτουργίας του νέου μοντέλου της αγοράς συνοδεύτηκε από προσδοκίες ότι θα υπάρξει τόνωση του ανταγωνισμού και μείωση του κόστους της χονδρεμπορικής τιμής του ρεύματος. Ωστόσο οι τρεις πρώτες εβδομάδες δείχνουν το αντίθετο. Eκτός από το κόστος της προημερήσιας αγοράς, η οποία κυμαίνεται σε μάλλον φυσιολογικά επίπεδα, η νέα αγορά της εξισορρόπησης αυξάνει κατά πολύ τα κόστη και οδηγεί τις τιμές ρεύματος σε δυσθεώρητα ύψη. 

Σημειώνεται ότι οι προμηθευτές έχουν κάνει λόγο για ύπαρξη δομικού προβλήματος στην νέα αγορά εξισορρόπησης, που προκαλεί σε μόνιμη βάση εξωπραγματικά υψηλό κόστος. Πράγματι η τρίτη εβδομαδιαία εκκαθάριση του Νοεμβρίου κατέδειξε κόστος περίπου 19-20εύρώ/ΜWh για τους σχετικούς λογαριασμούς προσαυξήσεων (ΛΠ) έναντι περίπου 15 ευρώ για τη δεύτερη εβδομάδα  και 8 ευρώ για την πρώτη. Είναι χαρακτηριστικό ότι, για την ίδια περίοδο, η μέση τιμή της Αγοράς Επόμενη Ημέρας κυμάνθηκε στα 48,7ευρώ κατά μέσο όρο – δηλαδή παρατηρήθηκε το πρωτόγνωρο φαινόμενο να ανέλθει το κόστος εξισορρόπησης στο 40% της αξίας της διακινηθείσας ποσότητας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας!

Λαμβάνοντας υπόψη και αυτήν την εκκαθάριση το συνολικό ποσό που έχουν κληθεί να πληρώσουν για εξισορρόπηση οι προμηθευτές μόνο για αυτές τις τρεις εβδομάδες υπερβαίνει πλέον τα 48εκ. ευρώ όταν με το προηγούμενο καθεστώς του ΗΕΠ ολόκληρο το αντίστοιχο ετήσιο κόστος για όλη την αγορά ήταν περίπου 200εκ. ευρώ. 

Σύμφωνα με τον κλάδο της προμήθειας, είναι δεδομένο πλέον πως αν δεν προβούν το συντομότερο δυνατόν το Υπουργείο και η ΡΑΕ σε διορθωτικές ενέργειες, θα υπάρξουν σημαντικές αυξήσεις στα τιμολόγια λιανικής ρεύματος εντός του επόμενου διαστήματος, ενώ παράλληλα, η βιωσιμότητα του κλάδου της προμήθειας (κυρίως σε ότι αφορά τους μη καθετοποιημένους "παίκτες") τίθεται εν αμφιβόλω.

Ήδη στη Μέση Τάση τα τιμολόγια που προσφέρουν οι πάροχοι έχουν πάρει την ανηφόρα, ενώ και στη Χαμηλή Τάση αναπροσαρμόζονται οι ρήτρες προκειμένου να συμπεριλάβουν τα αυξημένα κόστη.

Που οφείλεται

Πηγές της αγοράς σημειώνουν ότι το δομικό πρόβλημα στη λειτουργία της νέας αγοράς εντοπίζεται στο γεγονός ότι ο αλγόριθμος επίλυσης της αγοράς που εφαρμόζεται από το ενεργειακό χρηματιστήριο λαμβάνει υπόψη του μόνο τις τιμές των προσφορών στην DAM (Day Ahead Market) ενώ οι προσφορές για την εξισορρόπηση μπορεί να είναι εντελώς αντίθετης λογικής. 

Οι μονάδες που δεν εντάσσονται ωστόσο λόγω των υψηλών προσφορών μπορεί στη συνέχεια να κληθούν από τον ΑΔΜΗΕ να λειτουργήσουν, για λόγους ασφάλειας του συστήματος. Σημειώνεται ότι οι αξιόπιστες μονάδες που μπορούν να  παρακολουθήσουν την μεταβολή του dispatch load (φορτίο - RES) είναι περιορισμένες.

Σύμφωνα με υπολογισμούς της αγοράς, ο  ΑΔΜΗΕ με τη δύση του ηλίου χρειάζεται 2.000MW ανοδική ισχύ και μετά στις 23.00 καθοδική. Έτσι λοιπόν για να έχει τις εφεδρείες που χρειάζεται, άλλες μονάδες τις κατεβάζει ενώ άλλες που δεν ήταν ενταγμένες τις εντάσσει, αποζημιώνοντάς τες.

Υπολογίζεται ότι αυτή η διαφορά στην επίλυση του χρηματιστηρίου, κοστίζει στον ΑΔΜΗΕ συνολικά πρόσθετη ενέργεια σε επίπεδο του 10%  επί της παραγωγής των θερμικών μονάδων που καταλήγει σε πρόσθετη σημαντική χρέωση στους προμηθευτές (activated energy).

27 Νοεμβρίου 2020

energypress