Παίρνει και ο καταναλωτής μερίδιο του βάρους για την «σωτηρία» του ΕΛΑΠΕ - Πως θα λειτουργήσει ο μηχανισμός αυξομείωσης μεταξύ ΕΤΜΕΑΡ και ΥΚΩ.
Ενας από τους «χαμένους» της παρέμβασης του ΥΠΕΝ για την σωτηρία του ΕΛΑΠΕ, κινδυνεύει να είναι όχι τόσο άμεσα, όσο κυρίως έμμεσα, ο τελικός καταναλωτής.
Οχι επειδή οι προμηθευτές θα μετακυλήσουν στα τιμολόγια το έκτακτο τέλος χρέωσης- αυτό δεν πρόκειται να συμβεί- ούτε επειδή ένα από τα μέτρα αφορά την επιβολή πράσινου τέλους στην κατανάλωση πετρελαίου κίνησης (diesel) ίσου με 0,03 ευρώ/λίτρο, κάνοντας ελαφρώς ακριβότερο το συγκεκριμένο καύσιμο.
Ο κίνδυνος εντοπίζεται στο «τρίγωνο» ΕΤΜΕΑΡ - ΥΚΩ - Τέλη Δικτύου Μεταφοράς. Καταρχήν, ο καταναλωτής δεν πρόκειται να δει ποτέ στον λογαριασμό του τα οφέλη από την μείωση των χρεώσεων για τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ), τα οποία κανονικά θα είχε με την ολοκλήρωση των υποβρυχίων διασυνδέσεων των νησιών και την παύση λειτουργίας των πανάκριβων πετρελαϊκών μονάδων της ΔΕΗ. Η μείωση των ΥΚΩ είναι το αποτέλεσμα που ανέμενε ο καταναλωτής από τα μεγάλα έργα διασυνδέσεων που έχει αναλάβει ο ΑΔΜΗΕ.
Εδώ και δεκαετίες, οι πελάτες των παρόχων ηλεκτρισμού επιδοτούν το ρεύμα των νησιωτών, πληρώνοντας μέσω του λογαριασμού τους πολύ υψηλές χρεώσεις ΥΚΩ, προκειμένου οι πρώτοι να απολαμβάνουν τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, αντίστοιχες με εκείνες της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και γενικά της ηπειρωτικής Ελλάδας. Αν δεν επιδοτούσε ο καταναλωτής το πανάκριβο κόστος παραγωγής της ΔΕΗ στα νησιά, τότε αυτό θα κόστιζε 5,10 ή και 15 φορές υψηλότερα σε σχέση με το μέσο κόστος της πανελλαδικά και φυσικά θα αποτυπώνονταν στα τιμολόγια. Ενώ λοιπόν, προτού ξεσπάσει η κρίση με τον ΕΛΑΠΕ, ο προγραμματισμός ήταν ότι κάθε φορά που μια διασύνδεση θα τελειώνει, οι ΥΚΩ θα μειώνονται, τώρα θα έχουμε μεν μείωση των ΥΚΩ αλλά ταυτόχρονα και αντίστοιχη αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ που θα κατευθύνεται στον ΕΛΑΠΕ.
Εκεί θα κατευθυνθούν για παράδειγμα από το 2021, τα 50 εκατ ευρώ ετησίως που υπολογίζεται ότι θα είναι το όφελος από την έναρξη λειτουργίας της διασύνδεσης Κρήτης -Πελοποννήσου. Εκεί θα καταλήξουν και τα 200 εκατ ευρώ το χρόνο, όσο υπολογίζεται ότι θα είναι το όφελος από την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Αττικής, από το 2024 και μετά.
Με λίγα λόγια, το ΥΠΕΝ βρίσκει χρήματα από το όφελος που θα έχουν οι διασυνδέσεις του ΑΔΜΗΕ για να καλύψει μέρος της τρύπας του ΕΛΑΠΕ. Και μπορεί μεν, με αυτόν τον τρόπο, οι διασυνδέσεις να χρηματοδοτούν τις ΑΠΕ, το "τίμημα" ωστόσο είναι ότι ο καταναλωτής δεν θα "εισπράξει" το όφελος των διασυνδέσεων που είναι η μείωση των ΥΚΩ.
Υπάρχει όμως και άλλη μία παράμετρος που χρειάζεται διευκρίνιση. Στο λογαριασμό που λαμβάνει ο καταναλωτής υπάρχουν ως γνωστόν και τα Τέλη Χρήσης Δικτύου Μεταφοράς. Τα Τέλη αυτά τα αποφασίζει η ΡΑΕ και σχετίζονται με την ανάκτηση, εκ μέρους του Διαχειριστή, των κεφαλαίων που έχει καταβάλλει για την κατασκευή και τη συντήρηση των δικτύων. Είναι προγραμματισμένο και λογικό να επέρχεται κάποια μικρή αύξηση στα Τέλη Δικτύου όταν μπαίνει σε λειτουργία μια διασύνδεση. Η αύξηση αυτή συνιστά μια επιβάρυνση για τα νοικοκυριά κατά πολύ μικρότερη από το όφελος που προκύπτει από την μείωση των ΥΚΩ, μείωση που οφείλεται ακριβώς στη λειτουργία της κάθε φοράς διασύνδεσης.
Στα Τέλη Δικτύου δεν αλλάζει κάτι με τις τωρινές αποφάσεις του ΥΠΕΝ, δημιουργείται όμως το ερώτημα: Στο μηχανισμό αυξομείωσης που θα λειτουργεί ανάμεσα στα ΥΚΩ και στο ΕΤΜΕΑΡ θα λαμβάνεται υπόψη και η όποια προγραμματισμένη αύξηση των Τελών Δικτύου, ώστε το συνολικό αποτέλεσμα από τις τρείς αυτες συνιστώσες (ΕΤΜΕΑΡ, ΥΚΩ, Τέλη Δικτύου), να είναι τελικά ουδέτερο για τον καταναλωτή; Ή μήπως στο τέλος θα μείνει στον καταναλωτή και μια μικρή ονομαστική αύξηση των όσων πληρώνει για το "πακέτο" ρυθμιζόμενων αυτών χρεώσεων;
Ολα τα παραπάνω φυσικά προκύπτουν από τις πρώτες «ερμηνείες» της ανακοίνωσης Χατζηδάκη. Σίγουρα θα δοθούν διευκρινήσεις, ενδεχομένως κάποια πράγματα να αλλάξουν στην πορεία και να βρεθεί ένας τρόπος να εξαληφθεί κάθε κίνδυνος για τον τελικό καταναλωτή. Προς ώρας πάντως, η εξίσωση δείχνει ότι θα σηκώσει και αυτός μερίδιο του βάρους για την «σωτηρία» του ΕΛΑΠΕ.
16 Νοεμβρίου 2020
energypress
