Μόνιμο πλαίσιο περικοπών και εκ των υστέρων ενσωμάτωση μπαταριών σε σταθμούς ΑΠΕ: Ομάδα Εργασίας του ΥΠΕΝ προετοιμάζει τις λύσεις για τη "συμφόρηση" του συστήματος
Παρεμβάσεις που θα μετριάσουν τις επιπτώσεις από τις περικοπές ΑΠΕ, αλλά και θα διασφαλίσουν πως οι επενδύσεις σε νέες μονάδες ΑΠΕ θα έχουν την απαιτούμενη προβλεψιμότητα ως προς τις ταμειακές εισροές των έργων, σχεδιάζει το ΥΠΕΝ. Για αυτό τον σκοπό, πρόκειται να συστήσει Ομάδα Εργασίας με θέμα την κατάρτιση ενός μόνιμου πλαισίου περικοπών, αλλά και την προοπτική κινητροδότησης μονάδων που βρίσκονται υπό ανάπτυξη, ώστε να προσθέσουν μπαταρίες.
Στην Ομάδα Εργασίας θα συμμετάσχουν εκπρόσωποι του ΥΠΕΝ, καθώς και όλων των εμπλεκόμενων φορέων και Διαχειριστών. Έτσι, αναμένεται να κληθεί να λάβει μέρος η ΡΑΑΕΥ, ο ΑΔΜΗΕ, ο ΔΕΔΔΗΕ και ο ΔΑΠΕΕΠ.
Επίσης, ανά τακτά χρονικά διαστήματα θα καλούνται οι φορείς της αγοράς, ώστε αυτοί να τοποθετηθούν στα έως εκείνη τη στιγμή αποτελέσματα των εργασιών της Ομάδας. Έτσι, θα διασφαλιστεί πως, κατά την οριστικοποίηση των μέτρων που θα ληφθούν, θα έχουν ληφθεί υπόψη και οι απόψεις της επενδυτικής κοινότητας.
Παραμετροποίηση στο «ψαλίδι»
Όσον αφορά το μόνιμο πλαίσιο, πρωταρχικός γνώμονας κατά την κατάρτισή του αναμένεται να είναι η ιεράρχηση των μονάδων στις οποίες θα εφαρμόζεται «ψαλίδι» στην παραγωγή, όταν αυτό επιβάλλεται για την ευστάθεια του συστήματος. Εξάλλου, προς ώρας αιτία για τις περικοπές είναι αποκλειστικά η πλεονάζουσα παραγωγή (έναντι της ζήτησης και των εξαγωγών) και όχι η αντιμετώπιση συμφόρησης στο σύστημα.
Υπενθυμίζεται ότι αυτή τη στιγμή οι περικοπές γίνονται στο ΕΣΜΗΕ οριζόντια και αναλογικά – όπως αποτυπώνεται και στην εισήγηση του ΑΔΜΗΕ που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση, από την οποία θα προκύψει το μεταβατικό πλαίσιο των περικοπών. Επίσης, περικοπές γίνονται και στο ΕΔΔΗΕ και πιο συγκεκριμένα στο χαρτοφυλάκιο στο δίκτυο διανομής στο οποίο ο ΔΕΔΔΗΕ μπορεί να επιβάλει «κόφτη» στην παραγωγή, είτε από απόσταση είτε με τοπικούς χειρισμούς των συνεργείων του.
Όπως έχει γράψει το energypress, για να επεκτείνει ο Διαχειριστής τη δυνατότητα παρέμβασης σε μονάδες στο δίκτυο διανομής, προχωρά μεταξύ άλλων στη συνεχή εγκατάσταση διακοπτικών στοιχείων στο δίκτυο, όπως προβλέπει και το MoU που έχει υπογραφεί μεταξύ των διαχειριστών. Έτσι, ο ΔΕΔΔΗΕ εκτιμά ότι μέχρι την επόμενη άνοιξη θα μπορεί να περικόπτει άμεσα ένα χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ συνολικής ισχύος 2,5-3 Γιγαβάτ.
Σε σχέση με την υφιστάμενη κατάσταση, η Ομάδα Εργασίας θα εξετάσει την παραμετροποίηση των περικοπών. Κάτι που σημαίνει ότι είναι πιθανό οι περικοπές να διαφοροποιηθούν ανά είδος έργου – με κριτήριο π.χ. την τεχνολογία ή το μέγεθος.
Επίσης, ανά τακτά χρονικά διαστήματα θα καλούνται οι φορείς της αγοράς, ώστε αυτοί να τοποθετηθούν στα έως εκείνη τη στιγμή αποτελέσματα των εργασιών της Ομάδας. Έτσι, θα διασφαλιστεί πως, κατά την οριστικοποίηση των μέτρων που θα ληφθούν, θα έχουν ληφθεί υπόψη και οι απόψεις της επενδυτικής κοινότητας.
Παραμετροποίηση στο «ψαλίδι»
Όσον αφορά το μόνιμο πλαίσιο, πρωταρχικός γνώμονας κατά την κατάρτισή του αναμένεται να είναι η ιεράρχηση των μονάδων στις οποίες θα εφαρμόζεται «ψαλίδι» στην παραγωγή, όταν αυτό επιβάλλεται για την ευστάθεια του συστήματος. Εξάλλου, προς ώρας αιτία για τις περικοπές είναι αποκλειστικά η πλεονάζουσα παραγωγή (έναντι της ζήτησης και των εξαγωγών) και όχι η αντιμετώπιση συμφόρησης στο σύστημα.
Υπενθυμίζεται ότι αυτή τη στιγμή οι περικοπές γίνονται στο ΕΣΜΗΕ οριζόντια και αναλογικά – όπως αποτυπώνεται και στην εισήγηση του ΑΔΜΗΕ που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση, από την οποία θα προκύψει το μεταβατικό πλαίσιο των περικοπών. Επίσης, περικοπές γίνονται και στο ΕΔΔΗΕ και πιο συγκεκριμένα στο χαρτοφυλάκιο στο δίκτυο διανομής στο οποίο ο ΔΕΔΔΗΕ μπορεί να επιβάλει «κόφτη» στην παραγωγή, είτε από απόσταση είτε με τοπικούς χειρισμούς των συνεργείων του.
Όπως έχει γράψει το energypress, για να επεκτείνει ο Διαχειριστής τη δυνατότητα παρέμβασης σε μονάδες στο δίκτυο διανομής, προχωρά μεταξύ άλλων στη συνεχή εγκατάσταση διακοπτικών στοιχείων στο δίκτυο, όπως προβλέπει και το MoU που έχει υπογραφεί μεταξύ των διαχειριστών. Έτσι, ο ΔΕΔΔΗΕ εκτιμά ότι μέχρι την επόμενη άνοιξη θα μπορεί να περικόπτει άμεσα ένα χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ συνολικής ισχύος 2,5-3 Γιγαβάτ.
Σε σχέση με την υφιστάμενη κατάσταση, η Ομάδα Εργασίας θα εξετάσει την παραμετροποίηση των περικοπών. Κάτι που σημαίνει ότι είναι πιθανό οι περικοπές να διαφοροποιηθούν ανά είδος έργου – με κριτήριο π.χ. την τεχνολογία ή το μέγεθος.
Επίσης, θα μελετηθεί και η ιεράρχηση με κριτήριο την κατηγορία των σταθμών, δηλαδή με βάση τον τρόπο εμπορικής διάθεσης της παραγωγής τους. Επομένως, στο μόνιμο πλαίσιο το «ψαλίδι» θα ειδικεύεται ανάλογα με το αν μία μονάδα έχει λειτουργική ενίσχυση, συμμετέχει απευθείας στην αγορά ή διαθέτει την παραγωγή της μέσω PPA.
Στο τραπέζι και η αποζημίωση για το «ψαλίδι»
Στο πλαίσιο κατάρτισης της μόνιμης «φόρμουλας», θεωρείται δεδομένο ότι θα εξεταστεί επίσης και το ενδεχόμενο αποζημίωσης ενός τουλάχιστον μέρους των περικοπών. Μία τέτοια προοπτική θα σήμαινε ότι οι περικοπές θα αποκτήσουν τον χαρακτήρα ενός ακόμη εργαλείου, το οποίο θα παρέχεται επ΄ αμοιβή από τους παραγωγούς, ώστε να διασφαλισθεί η ευστάθεια του συστήματος.
Επιχείρημα υπέρ της αποζημίωσης αποτελεί η προδιαγεγραμμένη ενίσχυση της συμμετοχής των ΑΠΕ στο μίγμα, τη στιγμή που η δυναμικότητα αποθήκευσης στο σύστημα θα προχωρήσει με πιο αργούς ρυθμούς. Ως συνέπεια, οι περικοπές όχι μόνο «ήρθαν για να μείνουν», αλλά και στην πορεία θα χρειαστεί να εφαρμόζονται με μεγαλύτερη συχνότητα και σε μεγαλύτερο μέγεθος.
Μάλιστα, στο «ψαλίδι» για λόγους πλεονάζουσας παραγωγής δεν ισχύει το πλαφόν 5% ως προς την ετήσια παραγωγή μίας μονάδας, το οποίο ισχύει στους περιορισμούς έγχυσης που επιβάλλονται στα καινούρια έργα και αφορά τις περιπτώσεις συμφόρησης. Επομένως, καθώς δεν υπάρχει «ταβάνι» στις περικοπές για ασυμμετρία παραγωγής – ζήτησης, δεν μπορούν να εκτιμηθούν οι απώλειες εσόδων ενός σχεδιαζόμενου έργου.
Σε αυτό το πλαίσιο, όπως έχει γράψει το energypress, εκπρόσωποι εταιρειών επισημαίνουν πως οι «κόφτες» έχουν ήδη αρχίσει να περιπλέκουν τις διαπραγματεύσεις τους με τις τράπεζες για τη δανειοδότηση νέων έργων, καθώς τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα «βάζουν αστερίσκο» στα business plan των νέων σταθμών, αντιμετωπίζοντας με σχετική επιφυλακτικότητα τις προβλέψεις για τα έσοδά τους από την πώληση της ηλεκτροπαραγωγής.
Από την άλλη πλευρά, ένα ερωτηματικό που θα κληθεί να απαντήσει η Ομάδα Εργασίας, στην προοπτική αμοιβής ενέργειας που περικόπτεται, είναι από πού θα προέρχονται τα ποσά για τις αποζημιώσεις.
Διπλό όφελος με τις μπαταρίες σε υπό ανάπτυξη έργα
Το δεύτερο μέτρο για να αντιμετωπιστούν οι παρενέργειες από τις περικοπές, το οποίο θα μελετήσει η Ομάδα Εργασίας, είναι να περιορισθούν οι περικοπές. Το υπό εξέταση «όχημα» προς αυτή την κατεύθυνση είναι η προσθήκη μπαταριών σε έργα ΑΠΕ που βρίσκονται υπό ανάπτυξη.
Και σε αυτή την περίπτωση, έργο της Ομάδας είναι να μελετήσει σε ποια έκταση θα πρέπει να εφαρμοστεί η λύση – αν για παράδειγμα θα είναι τόσο ευρεία ώστε να συμπεριλάβει έργα που έχουν πάρει όρους σύνδεσης ή θα περιοριστεί σε μονάδες που έχουν προχωρήσει σε κάποιο από τα επόμενα αδειοδοτικά στάδια, χωρίς ωστόσο να έχουν ακόμη κατασκευαστεί. Επίσης, θα εξεταστεί κατά πόσο θα πρέπει να εφαρμοστεί και σε επενδύσεις που πρόκειται να ξεκινήσουν να ωριμάζουν εφεξής, ώστε για παράδειγμα να είναι απαραίτητη η ύπαρξη μπαταρίας για την υποβολή αίτησης για ΟΠΣ.
Όσον αφορά πάντως τα έργα που βρίσκονται ήδη υπό υλοποίηση, η προσθήκη μπαταρίας ανατρέπει τα business plan τους. Επομένως, για να «τρέξει» αυτό το σχέδιο θα πρέπει να υπάρξει οικονομική κινητροδότηση – όπως π.χ. με προσαύξηση στην «ταρίφα».
Από την άλλη πλευρά, η προσθήκη μπαταρίας θα «απαντήσει» και σε έναν άλλο υφιστάμενο περιορισμό για την ενίσχυση της «πράσινης» διείσδυσης, που είναι η περιορισμένη διαθεσιμότητα ηλεκτρικού «χώρου». Έτσι, με τον συνδυασμό των νέων έργων με μπαταρίες, θα επιτρεπόταν η διαθέσιμη δυναμικότητα του συστήματος να «υποδεχθεί» ακόμη περισσότερες νέες ΑΠΕ. Επομένως, το μέτρο θα λειτουργούσε συνδυαστικά με τους περιορισμούς έγχυσης.
Για να καταλήξει στο τελικό της πόρισμα, η Ομάδα Εργασίας θα ποσοτικοποιήσει το κόστος τόσο της αποζημίωσης των περικοπών, όσο και της κινητροδότησης για προσθήκη μπαταριών. Από την ποσοτικοποίηση, είναι πιθανό να διαφανεί πως κάποια από τις δύο λύσεις υπερτερεί σε οικονομικότητα, με συνέπεια να εφαρμοσθεί μόνο αυτή. Ωστόσο, δεν μπορεί να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο τα βέλτιστα αποτελέσματα να προκύπτουν από τον συνδυασμό των δύο παρεμβάσεων, ο οποίος και τελικά να προκριθεί.
