Κίνητρα για μακροπρόθεσμα συμβόλαια ρεύματος ζητούν 14 ευρωπαϊκοί ενεργειακοί κολοσσοί στο πλαίσιο της αναθεώρησης της αγοράς - Ανοικτή επιστολή στην Κομισιόν
«Δέουσα προσοχή» και καλά μελετημένες παρεμβάσεις κατά την αναθεώρηση της αρχιτεκτονικής της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας ζητούν 14 ευρωπαϊκοί ενεργειακοί κολοσσοί που υπογράφουν κοινή επιστολή προς την Κομισιόν στα πλαίσια της εν εξελίξει διαδικασίας για αλλαγές στο μοντέλο της αγοράς ηλεκτρισμού.
Την επιστολή υπογραφούν οι CEZ Group, EDP, EnBW, Enel, Engie, E.ON, Fortum, Iberdrola, Orsted, RWE, Statkraft, Uniper, Vattenfall και Verbund.
Ειδικότερα, υπογραμμίζουν ότι η μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρισμού αποτελεί τεράστια ευκαιρία να διαμορφωθούν οι συνθήκες που θα επιτρέψουν τόσο την επιτάχυνση «πράσινων» επενδύσεων όσο και τον διαμοιρασμό ωφελειών στους ευρωπαίους καταναλωτές και τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες.
Από την άποψη αυτή οι εταιρίες επισημαίνουν 6 βασικά σημεία που πρέπει, κατά την άποψή τους, να ληφθούν υπόψη κατά την διαδικασία σχεδιασμού των αλλαγών στο μοντέλο της αγοράς.
Ο υφιστάμενος σχεδιασμός της αγοράς χρειάζεται να διαθέτει αντοχή στο χρόνο, διατηρώντας τα αναγκαία σήματα μακροπρόθεσμου χαρακτήρα για επενδύσεις και να προστατεύει τους καταναλωτές από την αστάθεια των τιμών.
Οι καταναλωτές ενέργειας θα πρέπει να προστατεύονται καλύτερα από τις υψηλές τιμές και τις καταστάσεις ακραίας αστάθειας αν επιλέγουν να το κάνουν. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω μακροπρόθεσμων συμβολαίων. Σε αυτή την κατεύθυνση, οι εταιρείες προτείνουν την εισαγωγή κινήτρων για τους τελικούς καταναλωτές και τους προμηθευτές που θα τους επιτρέπουν να ευθυγραμμίζονται.
Για παράδειγμα να ενθαρρύνονται ή να κινητροδοτούνται οι προμηθευτές να πωλούν μακροπρόθεσμα συμβόλαια, ενσωματώνοντας την κατάλληλη προστασία σε περίπτωση πρόωρης ακύρωσης αυτού (πχ τέλη τερματισμού) ενώ να διατηρούν την ελευθερία στη σύναψη συμβολαίων και την επιλογή προϊόντων με σεβασμό στις διαφορετικές ανάγκες των οικιακών και των βιομηχανικών πελατών.
Δεδομένου ότι οι επενδύσεις σε ΑΠΕ και σε ισχύ με χαμηλή περιεκτικότητα σε άνθρακα αποτελούν το «κλειδί», οι μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις θα πρέπει να κινητροδοτούνται (PPAs, CfDs, CRMs) ως αντιστάθμιση κινδύνου τόσο για τις επενδύσεις όσο και για τους τελικούς καταναλωτές ενάντια στην αστάθεια των τιμών. Αυτοί οι μηχανισμοί, όπως υπογραμμίζεται, θα πρέπει να είναι εθελοντικοί και καλά σχεδιασμένοι με σκοπό να διατηρούν τον ανταγωνισμό, να ενθαρρύνουν την ρευστότητα στην αγορά, προσφέροντας μακροπρόθεσμα σήματα για επενδύσεις.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνει στις βραχυπρόθεσμες αγορές ως τον πιο αποτελεσματικό τρόπο για την βελτιστοποίηση στη χρήση των ευρωπαϊκών υποδομών και των πόρων (παραγωγή, απόκριση/ζήτηση, διασυνδέσεις κλπ). Ειδικότερα, σημειώνεται η ανάγκη για πρωτοβουλίες που αυξάνουν την ενοποίηση της αγοράς όπως είναι η σύζευξη των αγορών επόμενης ημέρας, η μεγιστοποίηση του διασυνοριακού εμπορίου, η συμμετοχή του demand-response στις αγορές, ενώ τα δίκτυα θα πρέπει να κατασκευαστούν ώστε να ταιριάζουν στις απαιτήσεις της πράσινης μετάβασης.
Τέλος, το μοντέλο της αγοράς θα πρέπει να είναι αρκετά συμπαγές και ανθεκτικό ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί σε διαφορετικές καταστάσεις όπως αυτές που έχουν μεσολαβήσει κι αφορούν στην περίοδο της πανδημίας ή τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Επομένως να υπάρχει πρόβλεψη για τυχόν κρίσεις με τρόπο ώστε το σύστημα να ανταποκρίνεται και να μην «καταφεύγει» σε ακραίες συμπεριφορές όπως συνέβη με τις εξαιρετικά υψηλές τιμές.
