Ένας Κινέζος πολυμαθής του 11ου αιώνα, ο Shen Kuo, ήταν ο πρώτος που αναγνώρισε ότι το κλίμα της Γης έχει αλλάξει στο παρελθόν.
Αυτό είπε μιλώντας στην εκδήλωση «New Scientist Live» στο Λονδίνο, στις 8 Οκτωβρίου, ο Simon Clark, υπεύθυνος για την επικοινωνία της επιστήμης.
Η ιστορία της επιστήμης του καιρού και του κλίματος είναι πολύ ευρωκεντρική, δήλωσε ο Clark ο οποίος, εξετάζοντας τι συνέβαινε σε άλλες περιοχές του κόσμου, κατά τη διάρκεια συγγραφής ενός βιβλίου, έπεσε πάνω στον Shen.
Η κατολίσθηση και το μπαμπού
Σε ένα έργο του 1088 ο Shen έγραφε ότι μια κατολίσθηση αποκάλυψε μια κοιλότητα σε όχθη ποταμού στο σημερινό Yan’an της επαρχίας Shaanxi στη βόρεια Κίνα, όπου οι συνθήκες δεν είναι κατάλληλες για την ανάπτυξη μπαμπού. Αλλά στην κοιλότητα, ο Shen βρήκε φυτά μπαμπού που «είχαν γίνει πέτρα». Προβληματισμένος από αυτή την ανακάλυψη, ο Shen πρότεινε ότι, στην αρχαιότητα, το κλίμα στην περιοχή πρέπει να ήταν διαφορετικό.
Αυτή είναι αναμφισβήτητα η πρώτη γραπτή αναφορά για το πώς το κλίμα σε συγκεκριμένα μέρη θα μπορούσε να αλλάξει με την πάροδο του χρόνου, σημείωσε ο Clark.
Ενώ το έργο του Shen έχει μεταφραστεί, η πρώιμη περιγραφή του για την παλαιοκλιματολογία δεν αναγνωρίζεται ευρέως, δήλωσε ο Clark στο New Scientist μετά την ομιλία του. «Είναι γνωστή αλλά σκοτεινή», λέει.
Στην Ευρώπη
Πολύ αργότερα, τον 17ο αιώνα, ο Ρόμπερτ Χουκ πρότεινε ότι τα απολιθώματα γιγάντιων χελωνών που βρέθηκαν στο Ντόρσετ του Ηνωμένου Βασιλείου σήμαιναν ότι το κλίμα εκεί πρέπει κάποτε να ήταν θερμότερο. Αργότερα, τον 19ο αιώνα, αναγνωρίστηκε ότι μεγάλο μέρος της Ευρώπης ήταν κάποτε καλυμμένο από πάγο. Έτσι άρχισε να αναπτύσσεται ο τομέας της παλαιοκλιματολογίας.
Τη δεκαετία του 1890, ο Svante Arrhenius και ο T. C. Chamberlain ανακάλυψαν, ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλον, ότι η καύση άνθρακα μπορούσε να αλλάξει το κλίμα.
Ο Κινέζος Shen Kuo, ο οποίος έζησε από το 1031 έως το 1095, συνέβαλε σε πολλούς άλλους τομείς, καθώς ήταν ο πρώτος που περιέγραψε τη μαγνητική πυξίδα, έναν αιώνα πριν από την πρώτη σχετική αναφορά στην Ευρώπη.
