Η Σαουδική Αραβία αποκαλύπτει ότι η παραγωγή της πετρελαίου είναι κοντά στο ανώτατο όριο
Στη διάρκεια του ταξιδιού του Αμερικάνου προέδρου Μπάιντεν στη Σαουδική Αραβία, ο κόσμος ήταν τόσο επικεντρωμένος στο πώς θα αντιδρούσε ο διάδοχος του θρόνου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν στην έκκληση για άντληση περισσότερου πετρελαίου, που έχασε ένα σημαντικό γεγονός: το επίπεδο στο οποίο θα κορυφωθεί η παραγωγή πετρελαίου στη Σαουδική Αραβία.
Είναι πολύ χαμηλότερο από ό,τι περιμέναν πολλοί. Είναι χαμηλότερο από ό,τι έχουν υποδείξει ποτέ οι Σαουδάραβες. Και καθώς ο κόσμος εξακολουθεί να διψάει για ορυκτά καύσιμα, δημιουργεί μακροπρόθεσμα προβλήματα για την παγκόσμια οικονομία.
Για χρόνια, οι Σαουδάραβες υπουργοί Πετρελαίου και οι βασιλιάδες, έχουν παρακάμψει ένα από τα πιο σημαντικά ερωτήματα που αντιμετωπίζει η αγορά ενέργειας: ποιο είναι το μακροπρόθεσμο ανώτατο όριο των κοιτασμάτων πετρελαίου του Βασιλείου; Η εικασία ήταν ότι μπορούσαν πάντα να αντλούν περισσότερα, και για περισσότερο. Αν οι Σαουδάραβες γνώριζαν την απάντηση, την κράτησαν μυστική. Και τότε, σχεδόν ανέμελα το Σάββατο, ο Πρίγκιπας Μοχάμεντ αποκάλυψε τα νέα, ότι η τελική μέγιστη δυναμικότερα είναι 13 εκατ. Βαρέλια ημερησίως.
Ο πρίγκιπας Μοχάμεντ πλαισίωσε την απάντηση του, τονίζοντας ότι ο κόσμος -και όχι μόνο χώρες όπως η Σαουδική Αραβία- πρέπει να επενδύσει στην παραγωγή ορυκτών καυσίμων στις επόμενες δύο δεκαετίες, για να καλύψει την αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση και να αποφύγει τις ελλείψεις ενέργειας. "Το Βασίλειο θα κάνει αυτό που του αναλογεί, καθώς ανακοίνωσε αύξηση της παραγωγικής του ικανότητας στα 13 εκατ. Βαρέλια ημερησίως, μετά την οποία το βασίλειο δεν θα έχει καμία επιπλέον ικανότητα να αυξήσει την παραγωγή”, τόνισε σε ομιλία του.
Επανάληψη: Η Σαουδική Αραβία, ο κάτοχος των μεγαλύτερων αποθεμάτων πετρελαίου παγκοσμίως, λέει στον κόσμο ότι στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον "δεν θα έχει καμία πρόσθετη ικανότητα να αυξήσει την παραγωγή”.
Το πρώτο μέρος αυτής της ανακοίνωσης ήταν γνωστό. Το 2920 το Ριάντ έδωσε εντολή στον κρατικό πετρελαϊκό γίγαντα Saudi Aramco να ξεκινήσει ένα πολυετές, πολλών δισ. Δολαρίων πρόγραμμα για να τονώσει την μέγιστη παραγωγική ισχύ στα 13 εκατ. Βαρέλια μέχρι το 2027, υψηλότερα από τα 12 εκατ. Το project είναι σε εξέλιξη, με τις πρώτες μικρές προσθήκες να έρχονται online το 2024 και ακολούθησαν μεγαλύτερες στα επόμενα τρία χρόνια.
Αλλά το δεύτερο μέρος ήταν εντελώς νέο, θέτοντας ένα σκληρό ανώτατο όριο σε πολύ χαμηλότερο επίπεδο από αυτό που συζητούσαν οι Σαουδάραβες στο παρελθόν. Το 2004 και το 2005, στη διάρκεια της μεγάλης επέκτασης του Ριάντ, το Βασίλειο έκανε σχέδια να επεκτείνει την ικανότητα αντλησης του στα 15 εκατ, εάν χρειαζόταν. Και δεν υπήρχε καμία ένδειξη ότι ακόμη και αυτό το αυξημένο επίπεδο ήταν ένα ανώτατο όριο.
Για παράδειγμα, στελέχη της Aramco δήλωσαν στο think tank CSIS στην Ουάσιγκτον το 2004 ότι η εταιρεία θα μπορούσε να διατηρήσει επίπεδα παραγωγής 10, 12 και 15 εκατ. Βαρελιών την ημερά για 50 χρόνια, εάν χρειαστεί. Εκείνη την εποχή, το Ριάντ πολεμούσε τις απόψεις του αείμνηστου Matt Simmons, συγγραφέα του πολυσυζητημένου βιβλίου "Twilight in the Desert: The coming Saudi Oil Shock and the World Economy”. Το βιβλίο υποστήριζε ότι το peak της πετρελαϊκής παραγωγής της Σαουδικής Αραβίας, ήταν πολύ κοντά.
Ένας λόγος για τον οποίο η Σαουδική Αραβία καθορίζει τώρα χαμηλότερο ανώτατο όριο παραγωγής, μπορεί να σχετίζεται με την κλιματική αλλαγή. Αβέβαιο για τη μελλοντική αύξηση της ζήτησης, το Ριάντ μπορεί να εκτιμήσει ότι είναι ανόητο να ξοδεύει κανείς δισ. Δολαρίων σε νέα δυναμικότητα την οποία μπορεί να μην χρειαστεί.
Στην ομιλία του ο Πρίγκιπας Μοχάμεντ τόνισε "τη σημασία του να διαβεβαιώνονται οι επενδυτές ότι οι πολιτικές δεν αποτελούν απειλή για τις επενδύσεις τους”, με στόχο να αποφευχθεί "η απροθυμία τους για επενδύσεις”. Δεν νομίζω πως ο πρίγκιπας μιλούσε για λεφτά της Wall Street και hedge funds όταν έλεγε "επενδυτές”. Είναι ένας όρος που επίσης καλύπτει τα συμφέροντα της Σαουδικής Αραβίας.
Η πρόβλεψη της πετρελαϊκής ζήτησης είναι τόσο τέχνη όσο και επιστήμη -και το βασίλειο είναι από τη φύση του συντηρητικό. Πριν από μια δεκαετία, ο τότε υπουργός Ενέργειας της Σαουδικής Αραβίας, Ali Al-Naimi, τόνισε πως η Σαουδική Αραβία θα ήταν "τυχερή” να αντλήσει περισσότερα από 9 εκατ. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίες του 2020. "Ρεαλιστικά, με βάση όλες τις προβλέψεις που έχω δει, συμπεριλαμβανομένης της δικής μας, δεν υπάρχει κανένας λόγος να περάσουμε τα 11 εκατ. Μέχρι το 2030 και το 2040”. Η πραγματικότητα έχει γίνει πολύ πιο θετική από ό,τι ο ίδιος ανέμενε. Τον επόμενο μήνα, η Aramco θα αυξήσει την ημερήσια παραγωγή λίγο πάνω από τα 11 εκατ. Βαρέλια.
Εάν η ζήτηση αποδειχθεί πιο ισχυρή στα επόμενα χρόνια από ό,τι αναμένουν τώρα οι Σαουδάραβες, το Βασίλειο μπορεί απλώς να αναθεωρήσει τα επενδυτικά του σχέδια και να ανακοινώσει ότι είναι σε θέση να ενισχύσει περαιτέρω την παραγωγή. Αλλά ο πρίγκιπας Μοχάμεντ ακουγόταν μάλλον σίγουρος στο να θεσπίσει αυτό το ανώτατο όριο των 13 εκατ. Εάν δεν είναι τα χρήματα που περιορίζουν, τότε πρέπει να είναι η γεωλογία.
Για χρόνια, η Σαουδική Αραβία έφερνε νέα πετρελαϊκά κοιτάσματα online για να αντισταθμίσει τη φυσική κάμψη των γερασμένων δεξαμενών της, και επέτρεψε στο Ghawar, το μεγαλύτερο κοίτασμα πετρελαίου στον κόσμο, να λειτουργεί με χαμηλότερους ρυθμούς. Καθώς επιδιώκει να ενισχύσει την παραγωγική ικανότητα και όχι απλώς να αντισταθμίσει τη φυσική κάμψη, η Aramco όλο και περισσότερο στρέφεται σε πιο ακριβές υπεράκτιες δεξαμενές. Ίσως το Ριάντ να είναι λιγότερο σίγουρο για την ικανότητα του να προσθέσει νέα κοιτάσματα πετρελαίου. Το Ghawar από μόνο του αντλεί πολύ λιγότερα από ό,τι περίμενε η αγορά. Για χρόνια, η λογική έλεγε ότι το πεδίο ήταν σε θέση να παράξει 5 εκατ. Βαρέλια, αλλά το 2019 η Aramco αποκάλυψε ότι η μέγιστη ικανότητα του Ghawar ήταν τα 3,8 εκατ.
Εάν το εμπόδιο για την τόνωση της παραγωγής είναι η γεωλογία, αντί για την απαισιοδοξία για τη μελλοντική ζήτηση πετρελαίου, ο κόσμος αντιμετωπίζει μια δύσκολη περίοδο εάν η κατανάλωση γίνει ισχυρότερη από ό,τι αναμένεται επί του παρόντος. Για την ώρα, το peak της σαουδαραβικής παραγωγής είναι ένα σχετικά μακρινό θέμα, τουλάχιστον πέντε χρόνια μακριά. Πιο επείγον είναι το εάν το Ριάντ θα είναι σε θέση να διατηρήσει την τρέχουσα παραγωγή των 11 εκατ. -κάτι που έχει πετύχει μόνο δύο φορές στην ιστορία, και τότε μόνο για λίγο- πόσο μάλλον να την αυξήσει περαιτέρω. Αλλά αυτό το όριο θα έχει σημασία προς το τέλος της δεκαετίας, και ίσως ακόμη και πιο νωρίς.
Παρά τις ευρέως διαδεδομένες συζητήσεις για την κορύφωση της ζήτησης πετρελαίου, η αλήθεια είναι ότι, για τώρα τουλάχιστον, η κατανάλωση συνεχίζει να αυξάνεται. Ο κόσμος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τρία κράτη για το αργό: τις ΗΠΑ, τη Σαουδική Αραβια και τη Ρωσία. Μαζί, αντιπροσωπεύουν το 45% της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου. Με τους Αμερικανούς επενδυτές απρόθυμους να χρηματοδοτήσουν μια επιστροφή στις ημέρες του "drill baby, drill”, η αύξηση της αμερικανικής παραγωγής είναι τώρα βραδύτερη από ό,τι ήταν στη δεκαετία του 2010. Η Ρωσία αντιμετωπίζει μια ακόμη πιο δυσοίωνη προοπτική καθώς η επίδραση των δυτικών κυρώσεων όχι μόνο έπληξε την τρέχουσα προμήθεια, αλλά επίσης εμποδίζει την ικανότητα της να επεκταθεί στο μέλλον.
Σε μια εποχή κλιματικής αλλαγής, η παραγωγή της Σαουδικής Αραβίας θα είναι κατά ειρωνικό τρόπο, ακόμη πιο σημαντική. Και το ριάντ έχει τώρα δημοσίως, θέσει ένα αυστηρό όριο στο πόσο μπορεί να αντλήσει. Αυτή τη φορά, η πετρελαϊκή ζήτηση θα πρέπει να κορυφωθεί -επειδή δεν θα υπάρξει πρόσθετη προσφορά. Τελικά, υπάρχουν μόνο δύο δρόμοι για αυτό το αποτέλεσμα. Εθελοντικά, με στροφή σε πηγές ενέργειας με χαμηλές εκπομπές ρύπων, όπως η πυρηνική ή η αιολική ενέργεια. Ή με πολύ υψηλότερες τιμές πετρελαίου, ταχύτερο πληθωρισμό και βραδύτερη οικονομική ανάπτυξη. Εάν δεν ακολουθήσουμε τον πρώτο δρόμο, θα αναγκαστούμε να ακολουθήσουμε τον δεύτερο.
Javier Blas
