Η μεν αγορά φωτοβολταϊκών πρόθυμη, το δε θεσμικό πλαίσιο ασθενές.

Μετά από “χειμερία νάρκη” μιας πενταετίας σχεδόν, η αγορά φωτοβολταϊκών ξανακάνει δυναμικά την εμφάνισή της στη χώρα μας, με έκδηλο πια το επενδυτικό ενδιαφέρον, τόσο από εγχώριους παίκτες, όσο και από μεγάλους πολυεθνικούς ομίλους. Ως το πρώτο τρίμηνο του 2019, είχαν γίνει αιτήσεις για αδειοδότηση έργων της τάξης των 7 GW (εκ των οποίων το 0,5 GW αφορούσε έργα ισχύος μικρότερης των 500 kW και τα υπόλοιπα μεγάλα έργα).

Δυστυχώς όμως, ο ρυθμός με τον οποίο προχωρά η αδειοδότηση των έργων αυτών είναι εξαιρετικά αργός. Οι χρόνοι απόκρισης της ΡΑΕ και του ΔΕΔΔΗΕ έχουν αυξηθεί σημαντικά, παρά τις ρητές πρόνοιες των νόμων για σύντομη διεκπεραίωση των σχετικών αιτήσεων.

Θα πρέπει βέβαια να είμαστε προσεκτικοί στο πώς προχωράμε από δω και μπρος. Πρέπει να γίνει κάθε προσπάθεια από όλους τους συμμετέχοντες στην αγορά να αποφευχθούν οι στρεβλώσεις του παρελθόντος που οδήγησαν στο πάγωμα της αγοράς την περίοδο 2013-2017. Ο ΣΕΦ ανέλυσε τα θεσμικά λάθη του παρελθόντος και οι προτάσεις μας στοχεύουν όχι μόνο στην επανεκκίνηση, αλλά και στη μακροημέρευση της αγοράς, μιας αγοράς χτισμένης σε υγιείς βάσεις, χωρίς επιβάρυνση των καταναλωτών και πάντα στραμμένη στην ικανοποίηση των ενεργειακών αναγκών, της προστασίας του κλίματος και της βιώσιμης ανάπτυξης.

 Οι βασικές κατυθύνσεις στις οποίες κινούνται οι προτάσεις του Συνδέσμου Εταιριών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ) είναι οι εξής:

• Απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης για τα φωτοβολταϊκά (με κατάργηση των Αδειών Παραγωγής, Εγκατάστασης και Λειτουργίας) και θέσπιση ενός νέου σχήματος αδειοδότησης, εποπτείας και ελέγχου των επενδύσεων.
• Αποσαφήνιση θεμάτων χωροθέτησης φωτοβολταϊκών σταθμών.
• Βελτίωση του καθεστώτος αυτοπαραγωγής.
• Προώθηση της αποθήκευσης ενέργειας και άρση των σημερινών εμποδίων.

 Ειδικότερα σε ότι αφορά την απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης των φωτοβολταϊκών, ο ΣΕΦ προτείνει τα εξής για έργα που συμμετέχουν σε ανταγωνιστικές διαδικασίες αλλά και για έργα που εξαιρούνται από αυτές:

Τα παραπάνω σχήματα θα επιταχύνουν σημαντικά τις διαδικασίες, καθιστώντας πιο ρεαλιστική την επίτευξη των στόχων του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα ως το 2030. Αν κάποιοι θεωρούν πολύ “ριζοσπαστικές” αυτές τις προτάσεις, ας αναλογιστούν απλώς ότι τον Απρίλιο του 2019, το Πουέρτο Ρίκο πέρασε νομοθεσία με την οποία ορίζεται πως ο μέγιστος χρόνος αδειοδότησης για φωτοβολταϊκά ισχύος έως 5 MW δεν πρέπει να ξεπερνά τους 3 μήνες. Αλλού βλέπετε, σκέφτονται και σχεδιάζουν διαφορετικά.

Η αυτοπαραγωγή χρειάζεται κίνητρα

Ένας τομέας που δεν προχωρά ικανοποιητικά είναι ο τομέας της αυτοπαραγωγής (net-metering). Μέχρι σήμερα ο αριθμός των έργων αυτοπαραγωγής παραμένει μικρός σε σχέση με το δυναμικό της χώρας. Η αλήθεια είναι πως το ξεκίνημα του net-metering συνέπεσε με τα capital controls και αυτό επηρέασε σημαντικά την ανάπτυξη αυτής της αγοράς. Αν δει κανείς τα στατιστικά θα διαπιστώσει πως το μεγαλύτερο πρόβλημα εστιάζεται στον οικιακό τομέα ο οποίος έχει εγκαταστήσει μόλις 10% των συστημάτων αυτοπαραγωγής με κριτήριο τα εγκατεστημένα μεγαβάτ.

Σήμερα, οι αυτοπαραγωγοί επιβαρύνονται με Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) στο σύνολο της ενέργειας που καταναλώνουν, ακόμη και επί αυτής που παράγουν οι ίδιοι και ιδιοκαταναλώνουν επί τόπου πριν αυτή εγχυθεί στο δίκτυο. Κάτι τέτοιο εκτός από αντιπαραγωγικό, είναι και εξαιρετικά άδικο. Στις υπόλοιπες ρυθμιζόμενες χρεώσεις (τέλη χρήσης δικτύου και συστήματος, ΕΤΜΕΑΡ), ο αυτοπαραγωγός επιβαρύνεται μόνο για την απορροφώμενη από το δίκτυο ενέργεια και όχι για το σύνολο της καταναλισκόμενης ενέργειας. Αν οι ΥΚΩ υπολογίζονται επί της απορροφώμενης ενέργειας και όχι επί του συνόλου της καταναλισκόμενης ενέργειας, μειώνεται έως και κατά ένα έτος ο χρόνος απόσβεσης για ένα οικιακό σύστημα.

Αφήστε την αποθήκευση να προχωρήσει!

Η αποθήκευση ενέργειας, είτε αυτόνομα είτε σε υβριδικά συστήματα, είναι η επόμενη μεγάλη εξέλιξη στο χώρο της ενέργειας. Μέχρι τώρα υπήρχαν τεχνολογικά και οικονομικά θέματα προς επίλυση. Φαίνεται όμως ότι αυτά σιγά-σιγά θα αποτελούν παρελθόν, όπως δείχνουν και τα μεγάλα έργα που υλοποιούνται πλέον διεθνώς.

Για να προχωρήσουμε βέβαια είναι απαραίτητο και το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο το οποίο σήμερα απουσιάζει. Σε ότι αφορά την πρόσφατη ρύθμιση για συστήματα συτοπαραγωγής με αποθήκευση, έχουμε επισημάνει δύο σοβαρά προβλήματα. Το πρώτο αφορά το χαμηλό όριο των 30 kVA, όριο που αφήνει εκτός ρύθμισης τα περισσότερα εμπορικά συστήματα και κυρίως της Μέσης Τάσης και το δεύτερο την απαγόρευση ανταλλαγής ενέργειας του συστήματος αποθήκευσης με το δίκτυο διανομής, κάτι που αποκλείει νέες καινοτόμες εφαρμογές των συστημάτων αποθήκευσης που προωθούνται σε άλλες χώρες.

*τ Δρ. Σωτήρης Καπέλλος:Προέδρος του Συνδέσμου Εταιριών Φωτοβολταϊκών

11 Iουνίου 2019

energypress