Επιτακτική η ανάγκη ενός «πράσινου Σχεδίου Μάρσαλ»
H τραγωδία στην Ουκρανία δεν θα πρέπει μόνον να κινητοποιήσει την Ευρώπη να απεξαρτηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο, αλλά και να πυροδοτήσει τις διεθνείς προσπάθειες ώστε να δοθεί βοήθεια στις αναδυόμενες οικονομίες να απομακρυνθούν από τους υδρογονάνθρακες. Η Δύση χρειάζεται περισσότερους συμμάχους, για να μετατρέψουν τον Βλαντιμίρ Πούτιν σε έναν παγκόσμιο παρία και να δείξουν στην Κίνα τι θα συμβεί, εάν κι εκείνη κάνει επίδειξη ισχύος. Ενας από τους καλύτερους τρόπους να γίνει αυτό, είναι να προωθήσει το σε εμβρυϊκό στάδιο σχέδιό της να συνδράμει τις αναπτυσσόμενες χώρες να αναπτυχθούν με τρόπο περιβαλλοντικά φιλικό. Πρόκειται για ένα κολοσσιαίο πρόγραμμα με τελικό κόστος τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Ηδη η Δύση έχει καλά αποτελέσματα απομονώνοντας τη Ρωσία, μιας και 141 χώρες ψήφισαν κατά της εισβολής στην επείγουσα συνεδρίαση του Γενικού Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ο Πούτιν έλαβε τη στήριξη μιας χορείας παραβατών, ήτοι της Β. Κορέας, της Συρίας, της Λευκορωσίας και της Ερυθραίας. Αλλά 48 χώρες είτε απείχαν είτε δεν ψήφισαν και σε αυτές περιλαμβάνονται όχι μόνο η Κίνα, αλλά στην πραγματικότητα όλη η υποήπειρος της Ινδίας και η μισή Αφρική.
Κι αυτό μετράει για την κρίση της Ουκρανίας. Οσο πιο ουδέτερες είναι οι χώρες, τόσο δυσχεραίνεται η Δύση να ασκήσει πιέσεις στον Πούτιν σε επίπεδο διπλωματίας και οικονομίας. Επίσης, μετράει για τον δυνητικό συσχετισμό Ρωσίας – Κίνας. Για να είμαστε σαφείς, το Πεκίνο δεν εντάσσεται στην ίδια κατηγορία με τη Μόσχα και, ας ελπίσουμε, πως ποτέ δεν θα συμβεί κάτι τέτοιο. Η Δύση θα πρέπει να απεύχεται έναν Ψυχρό Πόλεμο με την Κίνα, ενώ ιδανικά θα μπορούσε να συνεργαστεί σε κοινού συμφέροντος πεδία, ειδικά στην κλιματική αλλαγή. Επιπροσθέτως, εάν υπάρξει αντιπαράθεση με την Κίνα, οι συνέπειες δυνητικά θα αποδεικνύονταν ακόμα δεινότερες από έναν Ψυχρό Πόλεμο με τη Ρωσία. Εντούτοις, η Δύση πρέπει να προετοιμάζεται για το ενδεχόμενο οι σχέσεις της με το Πεκίνο να «παγώσουν» δραστικά. Κι όσο οι ετοιμασίες της είναι καλές, τόσο απομακρύνεται κι αυτό το σενάριο. Κομβικό στοιχείο στη στρατηγική της Δύσης θα είναι να σταματήσει την Κίνα από το να συμπήξει μια χορεία συμμάχων, ακριβώς όπως η περαιτέρω απομόνωση της Ρωσίας θα πρέπει να αποτελεί τμήμα του ευρύτερου σχεδίου να υποχρεωθεί να πληρώσει για την Ουκρανία. Το «πράσινο Σχέδιο Μάρσαλ», το οποίο τελεί σε πρώιμο στάδιο, θα πρέπει να είναι κύριο συστατικό της στρατηγικής αυτής.
Το 2021 στη συνεδρίασή της η «Ομάδα των Επτά» προσυπέγραψε την ιδέα αυτή ως πράσινη εναλλακτική στη σύγχρονη «Πρωτοβουλία του Δρόμου του Μεταξιού» της Κίνας. Οι «Επτά» επιδιώκουν να βοηθήσουν αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες να μεταβούν με τρόπο ταχύ και δίκαιο στους μηδενικούς ρύπους. Οι βιομηχανίες εντάσεων γαιάνθρακα χρειάζεται να διαλυθούν και νέες καθαρές να δημιουργηθούν. Η μερίδα του λέοντος αυτής της τεράστιας επένδυσης θα πρέπει να προέλθει από τον ιδιωτικό τομέα και να διοχετευθεί σε δικά του έργα, αλλά απαιτούνται και δημόσια κονδύλια, ώστε να συντηρούν τη ροή των ιδιωτικών κεφαλαίων. Ωστόσο, οι «Επτά» έκαναν μόνο τα αρχικά βήματα να εξεύρουν επενδύσεις τρισεκατομμυρίων δολαρίων και ένα μέρος του προβλήματος είναι ότι δεν υπάρχει κοινή ονομασία της πρωτοβουλίας. Εάν επιτυγχανόταν συμφωνία στην ονοματοδοσία, ευκολότερα θα εξασφαλιζόταν η συμμετοχή βασικών παικτών. Εφθασε η ώρα για άμεση κινητοποίηση, εφόσον η εν λόγω πρωτοβουλία πράσινης μετάβασης ανταποκρίνεται στις πιεστικές ανάγκες του αναπτυσσόμενου κόσμου, ήτοι στο να εξέλθει της φτώχειας και να αποφύγει την υπαρξιακή απειλή της κλιματικής αλλαγής.
(του Hugo Dixon, Reuters, Καθημερινή)
