Επαναχρησιμοποίηση λυμάτων για ένα πιο υγιές περιβάλλον στην Αττική

Το έργο «Συλλογή, επεξεργασία αστικών λυμάτων Δήμων Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδος και επαναχρησιμοποίηση – διάθεση επεξεργασμένων εκροών» θεωρείται ως ένα από τα σημαντικά έργα αποχέτευσης που υλοποιούνται στην Ανατολική Αττική και αφορά τη συλλογή και επεξεργασία των αστικών λυμάτων των δήμων Ραφήνας – Πικερμίου και Σπάτων – Αρτέμιδος, αλλά και την επαναχρησιμοποίηση των καθαρών εκροών της μονάδας για άρδευση, καθώς και για αστική και περιαστική χρήση.Η υλοποίησή του είναι ζωτικής σημασίας, όχι μόνο για την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος, αλλά και για την άρση των κυρώσεων που επιβλήθηκαν από την ΕΕ στην Ελλάδα για τη μη συμμόρφωσή της με την οδηγία για τη διαχείριση των λυμάτων.

Τον Οκτώβριο του 2015, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επέβαλε πρόστιμο 10 εκατομμυρίων ευρώ και 3.640,000ευρώ επιπλέον για κάθε έξι μήνες καθυστέρησης της συμμόρφωσης με την οδηγία 91/271/ΕΟΚ. Η υπόθεση ξεκίνησε το 2006, όταν αποστάλθηκαν προειδοποιητικές επιστολές και έγινε εκκίνηση των νομικών διαδικασιών. Οι οικισμοί της Ραφήνας και της Αρτέμιδος είχαν την υποχρέωση να έχουν εγκαταστήσει συστήματα αποχέτευσης μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2000, ενώ οι οικισμοί του Πικερμίου και των Σπάτων μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2005.

Αυτή η επένδυση θα χρηματοδοτήσει ένα δίκτυο αγωγών αποχέτευσης μήκους 430 km, 23 σταθμούς άντλησης, μια μονάδα επεξεργασίας λυμάτων με δυνατότητα εξυπηρέτησης 135 000 κατοίκων, και έναν αγωγό μήκους 2,2 km για τη διάθεση των επεξεργασμένων εκροών στη θάλασσα. Καλύπτει επίσης την κατασκευή ενός διοικητικού κτιρίου και ενός κέντρου περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και πληροφόρησης.

Ο περιφερειάρχης Γ. Πατούλης, αναφερόμενος στην εξασφάλιση της χρηματοδότησης από το Ταμείο Συνοχής και την συνεργασία με τους λοιπούς φορείς, δήλωσε ότι «η Περιφέρεια αξιοποιεί τεχνολογίες αιχμής, με στόχο να προστατέψει το περιβάλλον και την υγεία των πολιτών, αλλά και να δώσει ένα τέλος στα πρόστιμα – άνω των 7 εκατ. ευρώ ετησίως- που καταβάλει η χώρα, λόγω μη συμμόρφωσης με την Κοινοτική Οδηγία 91/271.»

Στο πλαίσιο του έργου θα κατασκευαστούν σύγχρονες υποδομές αποχέτευσης και θα διασφαλιστεί ασφαλέστερη διάθεση εκροών στους δήμους Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδος στην Αττική.

Η νέα εγκατάσταση περιλαμβάνει την πρωτοβάθμια επεξεργασία σε δεξαμενές καθίζησης, βιοαντιδραστήρες μεμβρανών και επεξεργασία για αφαίρεση οργανικών αποβλήτων, αζώτου και φωσφόρου, καθώς και απολύμανση με υπεριώδεις ακτινοβολίες και χλωρίωση.

Οι εκροές επαναχρησιμοποιούνται για άρδευση. Αυτό θα διασφαλίσει ότι θα αντλείται λιγότερο νερό από τον υδροφόρο ορίζοντα, και ως αποτέλεσμα θα μειωθεί η αλάτωση των υπόγειων αποθεμάτων. Η υπερπροσφορά εκροών, που αναμένεται κυρίως τον χειμώνα, θα εκρέεται στη θάλασσα μέσω υποβρύχιων αγωγών.

Η λάσπη επεξεργασίας λυμάτων θα υπόκειται σε επεξεργασία για την παραγωγή βιομάζας. Στο πλαίσιο άλλων διαδικασιών επεξεργασίας θα αποξηραίνεται για χρήση σαν καύσιμο στην τσιμεντοβιομηχανία.

Καλύτερη ποιότητα ζωής

Το έργο θα προστατεύσει τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον από τις αρνητικές επιπτώσεις της διάθεσης μη επεξεργασμένων ή ανεπαρκώς επεξεργασμένων λυμάτων στο έδαφος ή στη θάλασσα. Η περιοχή διαθέτει σημαντικό παράκτιο οικοσύστημα και ευάλωτο υδρολογικό ισοζύγιο. Το έργο θα συμβάλει στη διατήρηση και των δύο, προς όφελος των κατοίκων αλλά και των τουριστών.

Τα περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη από την επαναχρησιμοποίηση των εκροών από το Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ) Ραφήνας – Αρτέμιδας είναι ιδιαίτερα σημαντικά. Πρόκειται για υψηλής ποιότητας νερό, κατάλληλο για μεγάλο αριθμό χρήσεων, όπως είναι η άρδευση καλλιεργειών, χώρων αναψυχής (πότισμα γκαζόν, γηπέδων γκολφ, πάρκων, προαυλίων κ.α.), η πυροπροστασία.

Επίσης, το κέντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και πληροφόρησης, θα αποτελέσει μέρος των εγκαταστάσεων της μονάδας επεξεργασίας και θα χρησιμοποιηθεί για πιλοτικά προγράμματα σχετικά με την επαναχρησιμοποίηση εκροών.

Η Επίτροπος για τη Συνοχή και τις Μεταρρυθμίσεις ΕλίζαΦερέιρα, ανέφερε για το έργο:«Διασφαλίζοντας πως δεν εκλύονται στο περιβάλλον μη επεξεργασμένα ή ανεπαρκώς επεξεργασμένα λύματα, το έργο θα συμβάλει σε ένα καθαρότερο και υγιέστερο θαλάσσιο και χερσαίο περιβάλλον βελτιώνοντας την ποιότητας ζωής των κατοίκων και των τουριστών της Αττικής».

Συνολική επένδυση και χρηματοδότηση από την ΕΕ

Η συνολική επένδυση για το έργο «Συλλογή, επεξεργασία αστικών λυμάτων Δήμων Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδος και επαναχρησιμοποίηση – διάθεση επεξεργασμένων εκροών» είναι 292 442 805 EUR, με το Ταμείο Συνοχής της ΕΕ να συνεισφέρει 176 406 552 EUR μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» για την προγραμματική περίοδο 2014-2020. Η επένδυση εμπίπτει στον τομέα προτεραιότητας «Διατήρηση και Προστασία του Περιβάλλοντος – Προαγωγή της αποδοτικής χρήσης πόρων»

Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου αγγίζει τα 300 εκατ. ευρώ και η χρηματοδότησή του θα καλυφθεί από το Ταμείο Συνοχής (μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος ΥΜΕΠΕΡΑΑ 2014-2020), από εθνικούς πόρους, καθώς και από ιδία συμμετοχή του δικαιούχου (ΕΥΔΑΠ ΑΕ).

Το έργο θα υλοποιηθεί από την ΕΥΔΑΠ ΑΕ, τελεί υπό τη διαχείριση της ΕΥΔΕΠ Περιφέρειας Αττική. Τρεις από τις τέσσερεις βασικές εργολαβίες έχουν ήδη δημοπρατηθεί και με βάση τον σχεδιασμό το έργο θα τεθεί σε λειτουργία τέλος του 2023.

31 Αυγούστου 2021

Euractiv