Βγαίνει ο διαγωνισμός για τις τέσσερις νέες παραχωρήσεις σε Κρήτη και Πελοπόννησο - Η προσπάθεια σύντμησης της διάρκειας των ερευνών σε λιγότερο από 8 χρόνια

Στη τελική ευθεία βρίσκεται η σύνταξη της υπουργικής απόφασης για τις τέσσερις νέες παραχωρήσεις σε Κρήτη και Πελοπόννησο που αναμένεται να δημοσιοποιηθεί τις αμέσως επόμενες ημέρες, φέρνοντας ένα ακόμη βήμα πιο κοντά την είσοδο της Chevron στο παιχνίδι των ελληνικών υδρογονανθράκων.

Στη πράξη ο διαγωνισμός, που για να κερδηθεί χρόνος, θα είναι ενιαίος, όπως έχει γράψει το Energypress, «παντρεύοντας» στην ίδια προκήρυξη και τις τέσσερις νέες περιοχές, τρεις που ζητά η Chevron και μία η Helleniq Energy, δεν θα έχει διαφορές από τους προηγούμενους.

Αυτό σημαίνει ότι η τρίτη υπουργική απόφαση, αυτή για τη προκήρυξη που θα βγει πιθανότατα μέχρι τις 30 Απριλίου, όπως έχει δεσμευτεί ο υπουργός ΠΕΝ, Σταύρος Παπασταύρου, θα αφορά τις τέσσερις παρακάτω περιοχές:

• «Ν.Πελοπόννησος», ζώνη έκτασης 11.000 τ.χλμ, όπου έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον η Chevron.
• «Α2», νότια της Πελοποννήσου, έκτασης 826 τ. χλμ, όπου έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον η Helleniq Energy.
• «Νότια της Κρήτης Ι» και «Νότια της Κρήτης ΙΙ», περιοχές συνολικής έκτασης 35.000 τ. χλμ, για τις οποίες έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον η Chevron.

Στο θέμα των συμβάσεων παραχώρησης, αυτών που θα υπογραφούν με τους αναδόχους ομίλους, μετά το πέρας των 90 ημερών του διαγωνισμού, σε γενικές γραμμές και για λόγους ίσης αντιμετώπισης με όσους παίκτες έχουν ήδη παρουσία στο χώρο, θα είναι πανομοιότυπες με τις αντίστοιχες ενεργές συμβάσεις. Εδώ ίσως επιχειρηθεί να υπάρξουν κάποιες μικρές βελτιώσεις, με έμφαση στους χρόνους όπου αυτό είναι εφικτό και σε συννενόηση πάντα με τους ενδιαφερόμενους (Chevron, Helleniq Energy).

Η διάρκεια των ερευνών και τα κριτήρια

Στη περίπτωση των δύο ενεργών blocks της Κρήτης, όπου παραχωρησιούχος είναι το σχήμα Exxon Mobil- Helleniq Energy, ισχύει το μοντέλο «3+3+2», δηλαδή τρία χρόνοια η πρώτη φάση των ερευνών, τρία η δεύτερη και δύο χρόνια η δυνατότητα παράτασης.

Στη περίπτωση των νέων παραχωρήσεων, η ελληνική πλευρά θα ήθελε ει δυνατόν, η διάρκεια των ερευνών να είναι μικρότερη της 8ετίας. Σαν γενική κατεύθυνση, η πρόθεση κινείται στη λογική, να φτάσουμε, καλώς εχόντων των πραγμάτων, σε ερευνητική γεώτρηση γύρω στο 2030. «Οποια βελτίωση μπορεί να γίνει στα συμβατικά κείμενα, θα γίνει», εξηγούν αρμόδιες πηγές.

Σε ό,τι αφορά τη περίοδο εκμετάλλευσης σε περίπτωση εντοπισμού κοιτάσματος, αυτή θα παραμείνει στην 25ετία.

Στα κριτήρια συμμετοχής θα προβλέπεται ότι οι συμμετέχοντες στο διαγωνισμό πρέπει να έχουν προαγοράσει τα διαθέσιμα σεισμικά δεδομένα για τις περιοχές, ενώ στη τελική βαθμολόγηση, θα μετρά η εμπειρία εξορύξεων σε περιβάλλον βαθιάς θάλασσας.

Σε κάθε περίπτωση, τόσο η προκήρυξη που θα δημοσιευτεί στην Εφημερίδα των Ευρωπαικών Κοινοτήτων, όσο και οι συμβάσεις παραχώρησης, ακριβώς για λόγους που σχετίζονται με την ύπαρξη κοινών συνθηκών ανταγωνισμού για όλους τους επενδυτές, θα ακολουθούν τη λογική αυτών που έχουν συνάψει όσοι έχουν ήδη παρουσία στο παιχνίδι.

Κατά τα λοιπά, η διαδικασία είναι η γνωστή: Εφόσον ο διαγωνισμός για Κρήτη και Πελοπόννησο δημοσιευτεί εντός Απριλίου ή αρχές Μαίου στην επίσημη εφημερίδα της ΕΕ, τότε εντός 90 ημερών, δηλαδή μέχρι τα τέλη του καλοκαιριού θα έχουν κατατεθεί οι δεσμευτικές προσφορές και θα υπάρχει νικητής, που πιθανότατα θα είναι η Chevron (και για το «Α2» η Helleniq Energy). Ετσι ώστε μετά και την έγκριση της σύμβασης από τη Βουλή και των άλλων θεσμικών οργάνων, κάπου στα τέλη του 2025, να έχουμε οριστικό παραχωρησιούχο.

Αθροίζοντας τα νέα μπλοκς σε Κρήτη και Πελοπόννησο (περίπου 47.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα) στα υφιστάμενα, προκύπτει ότι τα ενεργά οικόπεδα στην Ελλάδα θα ξεπερνούν σύντομα τα 90.000 τ. χλμ. Σαν έκταση είναι μια τεράστια περιοχή που ισοδυναμεί με πάνω από το 70% όλης της επιφάνειας της χώρας, η οποία φτάνει τα 132.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Αρμόδιες πηγές εξηγούν ότι αυτό που επίγει για να μη χαθεί το μομέντουμ είναι αφενός να βγει γρήγορα ο διαγωνισμός, αφετέρου να καταρτισθεί από κοινού με τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα (Chevron, Exxon Mobil, Helleniq Energy, Energean), ένα χρονοδιάγραμμα για τη διενέργεια ενός ικανού αριθμού γεωτρήσεων στα επόμενα χρόνια.

Ετσι μόνο αυξάνει μια χώρα τις πιθανότητες να ανακαλυφθούν εγχώρια κοιτάσματα, αποκτώντας έναν ελάχιστο όγκο ερευνητικής δραστηριότητας, κάτι που δεν ισχύει μέχρι σήμερα για τη περίπτωση της χώρας. Στην Ελλάδα, έχουμε να δούμε ερευνητική γεώτρηση εδώ και 23 χρόνια. Από το 2001, με το κοίτασμα «Δήμητρα», στο Καλπάκι του νομού Ιωαννίνων, το οποίο όμως δεν οδήγησε σε κάποια ανακάλυψη.