Άρθρο Σδούκου στο energypress: Με ποιά μέτρα θα περάσουν στους πολίτες τα οφέλη της ενεργειακής μετάβασης – Σταθερότητα και προβλεψιμότητα στις επενδύσεις ΑΠΕ
Στο κατώφλι μιας ακόμα νέας χρονιάς που ο κανόνας είναι η διεθνής αβεβαιότητα και ρευστότητα, στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας χαράζουμε τις πολιτικές εκείνες που θα ενισχύσουν την σταθερότητα, θα στηρίξουν έμπρακτα την κοινωνία και θα ανακουφίσουν τους ευάλωτους συμπολίτες μας. Χτίζοντας στο κεκτημένο των προηγούμενων ετών που δρομολογήσαμε τα πλαίσια και τις συνθήκες ώστε η ενεργειακή μετάβαση να αποτελεί την νέα ενεργειακή μας πραγματικότητα, πλέον εστιάζουμε στα μέτρα εκείνα που θα μεταφέρουν ακόμα πιο έντονα τα οφέλη αυτής της μετάβασης, ιδίως τα οικονομικά, σε κάθε Έλληνα και κάθε Ελληνίδα
Η σταθερότητα είναι το βασικό ζητούμενο στον ενεργειακό τομέα της Ελλάδας που σταδιακά απομακρύνεται από την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και μεταβαίνει σε ολοένα και αυξανόμενη διείσδυση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Αυτή η απαραίτητη σταθερότητα έχει δύο προτεραιότητες: Αφενός, το να επιτευχθούν σταθερά χαμηλές τιμές για τους καταναλωτές, μεταφέροντας στους πολίτες το πλεονέκτημα που έχουν οι ΑΠΕ ως οι φθηνότερες πηγές ενέργειας σήμερα. Αφετέρου, να διασφαλιστεί σταθερό επενδυτικό περιβάλλον στους επενδυτές, ώστε να διατηρήσουν τους υψηλούς ρυθμούς υλοποίησης των έργων ΑΠΕ που θα καταστήσουν τον ενεργειακό τομέα της Ελλάδας ενεργειακά αυτάρκη αλλά και οικονομικά ανταγωνιστικό.
Α. Σταθερά χαμηλότερες τιμές για τους καταναλωτές
Για την πρώτη προτεραιότητα, τις σταθερά χαμηλές τιμές, το Υπουργείο σχεδιάζει και θέτει στη διάθεση του καταναλωτή νέα εργαλεία, όπως την εισαγωγή του δυναμικού τιμολογίου (πορτοκαλί χρώματος), αλλά και του νέου διζωνικού τιμολογίου το οποίο θα είναι μία παραλλαγή του λεγόμενου «νυχτερινού», που είχαμε συνηθίσει για αρκετές δεκαετίες. Και μπορεί να φαίνεται οξύμωρο το να μιλάμε για «σταθερά» χαμηλές τιμές μέσω ενός «δυναμικού» εργαλείου τιμολόγησης αλλά αυτό είναι η αλήθεια της νέας ενεργειακής πραγματικότητας: για να απολαύσει ο καταναλωτής στο έπακρο τα οικονομικά οφέλη της ενεργειακής μετάβασης πρέπει να είναι ενεργός και να έχει τα εργαλεία για να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες που δίνει το νέο μοντέλο ενεργειακού συστήματος.
Α.1 Το δυναμικό (πορτοκαλί) τιμολόγιο
Τα οφέλη από την εισαγωγή της δυναμικής τιμολόγησης για τους καταναλωτές και το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας είναι πολυεπίπεδα. Όσον αφορά στους καταναλωτές τους δίνεται η δυνατότητα να προσαρμόσουν την κατανάλωσή τους ακολουθώντας τα σήματα των τιμών στις χονδρεμπορικές αγορές, επωφελούμενοι με τον τρόπο αυτό από τις χαμηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, ιδίως σε ώρες υπερπαραγωγής από ΑΠΕ (μεσημεριανές ώρες για ΦΒ και πολύ πρωϊνές για Αιολικά).
Με την αλλαγή στην καταναλωτική τους συμπεριφορά, από τη μία θα εκμεταλλεύονται τις ώρες όπου εμφανίζονται πολύ χαμηλές, ως και μηδενικές, τιμές και από την άλλη θα «ανακουφίζουν» το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας τις ώρες αιχμής.
Το δυναμικό τιμολόγιο θα προσφερθεί αρχικά σε έναν αριθμό πελατών που προσεγγίζει τους 155.000 και αφορά τις μεγαλύτερες παροχές Χαμηλής και Μέσης Τάσης, δηλαδή μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, βιοτεχνίες κτλ.
Αυτές οι παροχές αθροίζουν πάνω από 46% της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρισμού στη χώρα μας. Στόχος είναι, με την ολοκλήρωση του 2025, να παρέχονται πιστοποιημένα μετρητικά δεδομένα για την εφαρμογή της δυναμικής τιμολόγησης, που θα καλύπτουν το 60% της συνολικής κατανάλωσης.
Επιπλέον, με την εξέλιξη του πανελλαδικού έργου αντικατάστασης συμβατικών μετρητών με έξυπνους από το 2026 έως και το 2030 θα παρέχονται πιστοποιημένα μετρητικά δεδομένα για τους 1,3 εκ. νέους μετρητές που θα εντάσσονται ανά έτος (10% της συνολικής κατανάλωσης). Η καθολική παροχή πιστοποιημένων μετρητικών δεδομένων για το σύνολο των παροχών Χαμηλής Τάσης σχεδιάζεται να ολοκληρωθεί το 2030, οπότε θα έχουν αντικατασταθεί πλήρως όλοι οι παλαιού τύπου μετρητές με έξυπνους μετρητές, σύμφωνα με το πρόγραμμα εγκατάστασης του ΔΕΔΔΗΕ.
Α.2 Το διζωνικό τιμολόγιο
Πέραν όμως του δυναμικού τιμολογίου, προωθούμε στις αρχές του έτους και την αναμόρφωση του υφιστάμενου νυχτερινού τιμολογίου που σήμερα προσφέρεται σε περισσότερους από 1,6 εκ. καταναλωτές, κυρίως οικιακούς, με μετρητές διπλής έγγραφής, δηλαδή με δυνατότητα καταγραφής χρονικών ζωνών ημερήσιας και νυχτερινής κατανάλωσης. Η κατανάλωση των συγκεκριμένων παροχών είναι σημαντική, ανερχόμενη περίπου στο 13% της συνολικής.
Στόχος είναι η αλλαγή των ζωνών μειωμένης χρέωσης και η μετάβαση σε ένα νέο διζωνικό τιμολόγιο, ώστε μεταβατικά οι καταναλωτές με παλαιότερους μετρητές να έχουν κίνητρο να μεταφέρουν τα φορτία τους κυρίως στις ώρες που μεγιστοποιείται η Φ/Β παραγωγή το μεσημέρι. Για το λόγο αυτό, η πρόταση που επεξεργάζεται το Υπουργείο είναι να διατηρηθεί μία μικρότερη ζώνη μειωμένων χρεώσεων τις πολύ βραδινές ώρες και να επεκταθεί η δεύτερη ζώνη στις μεσημεριανές ώρες, όπου οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας είναι αρκετά χαμηλότερες έως και μηδενικές.
Η αλλαγή αυτή ακουμπά και εξελίσσει υφιστάμενες καταναλωτικές συνήθειες πολλών δεκαετιών και ουσιαστικά επιτρέπει, με μικρές αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες, το να συνεχίσουν οι καταναλωτές να έχουν πρόσβαση σε μειωμένο τιμολογίο για κάποιες ώρες της ημέρας, με συνακόλουθη μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας για όσους έχουν μετρητές διπλής εγγραφής.
Α.2 Το «ενεργειακό 112»
Επίσης, προτεραιότητά μας είναι η δημιουργία ενός εργαλείου που θα διευκολύνει την έγκαιρη και άμεση ενημέρωση των καταναλωτών που επιλέγουν τη δυναμική χρέωση. Αυτό θα επιτυγχάνεται μέσω ενός «ενεργειακού 112» με συγκεκριμένους κανόνες άμεσης ενημέρωσης και προειδοποίησης των καταναλωτών για την εμφάνιση ιδιαίτερα χαμηλών τιμών στη χονδρεμπορική αγορά μέσω αποστολής μηνύματος είτε με SMS είτε με άλλες ηλεκτρονικές εφαρμογές (πχ Viber/WhatsApp κτλ).
Μέσω της ενημέρωσης αυτής που θα παρέχεται ηλεκτρονικά στους καταναλωτές από την προηγούμενη ημέρα, θα έχουν τη δυνατότητα να προγραμματίζουν τις ανάγκες τους, εκμεταλλευόμενοι την εμφάνιση χαμηλών (ως και μηδενικών) χρεώσεων εντός της επόμενης ημέρας και, συνακόλουθα, την πολύ χαμηλή χρέωσή για την κατανάλωσή τους.
Με τις τρεις νέες τομές στην αγορά προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας που εισάγονται από το νέο έτος, άμεσα το 60% της συνολικής κατανάλωσης θα έχει πρόσβαση σε ώρες και ζώνες μειωμένων χρεώσεων, ενώ μέχρι το τέλος 2025 αυτό το ποσοστό θα ανέλθει σε 75%, που σημαίνει ότι 3 στις 4 kWh που διακινούνται στο δίκτυο διανομής θα μπορούν να καταναλώνονται με σημαντικά χαμηλότερο κόστος για τους καταναλωτές.
Α.4 Οι ευρωπαϊκές παρεμβάσεις για μείωση του ενεργειακού κόστους
Οι παρεμβάσεις μας όμως υπέρ των ενεργειακών καταναλωτών δεν περιορίζονται στο εσωτερικό της χώρας. Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ο πρώτος που ανέδειξε τις περιφερειακές δυσλειτουργίες της κοινής ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού με την Επιστολή που απηύθηνε στην Πρόεδρο της Επιτροπής Ursula von der Leyen και τις άδικες συνέπειες που έχουν για τους ευρωπαίους πολίτες και καταναλωτές.
Αυτή η πρωτοβουλία για τις περιφερειακές δυσλειτουργίες της κοινής αγοράς ηλεκτρισμού ξεκίνησε έναν πανευρωπαϊκό διάλογο, που πρόσφατα κορυφώθηκε με τις δηλώσεις της Υπουργού Ενέργειας της Σουηδίας Ebba Busch για τις δυσμενείς επιπτώσεις που έχουν οι ενεργειακές επιλογές της Γερμανίας στην αύξηση του ενεργειακού κόστους σε βάρος των πολιτών της Σουηδίας.
Παράλληλα, η Πρόεδρος von der Leyen δεσμεύτηκε ότι θα παρουσιάσει εντός των πρώτων 100 ημέρων της νέας θητείας της μια Συμφωνία για «Καθαρή» Βιομηχανία («Clean Industrial Deal») ενώ και ο νέος Επίτροπος Ενέργειας Dan Jørgensen θέτει ως προτεραιότητα της θητείας του τη μείωση του ενεργειακού κόστους και δεσμεύεται για έναν Οδικό Χάρτη για χαμηλότερες τιμές ενέργειας.
Οι εξελίξεις αυτές αποδεικνύουν πως το πανευρωπαϊκό ζήτημα του ενεργειακού κόστους επιβάλει ριζικές παρεμβάσεις και μεταρρυθμιστικές τομές. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι η Ελλάδα πρωταγωνιστεί στον διάλογο αυτό αλλά και παρεμβαίνει άμεσα, πάντα εντός του ενωσιακού κανονιστικού πλαισίου αλλά χωρίς να περιορίζεται από τα αργά αντανακλαστικά του, με καινοτόμες πρωτοβουλίες που ανακουφίζουν και στηρίζουν έμπρακτα τους ενεργειακούς καταναλωτές στην χώρα μας.
Β. Σταθερότητα και προβλεψιμότητα στις επενδύσεις ΑΠΕ
Οι ΑΠΕ αντιπροσωπεύουν πλέον σχεδόν το 50% της εγχώριας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και θα ξεπεράσουν το 75% έως το 2030. Η δυναμική αυτή αύξηση συνοδεύεται από προκλήσεις, όπως οι περικοπές ενέργειας λόγω περιορισμών του δικτύου, η έλλειψη τεχνολογικών υποδομών ελέγχου και η ασύμμετρη κατανομή των περικοπών στους σταθμούς.
Με τα φωτοβολταϊκά να διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο, το 2023 ήταν πρώτη χρονιά που βιώσαμε μια «παρενέργεια» της μεγάλης μας επιτυχίας στην μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ, με μηδενικές τιμές στην αγορά ενέργειας για πολλές ώρες και περικοπές που έφτασαν τις 0,23 GWh, επηρεάζοντας το 1% της συνολικής παραγωγής σε 200 ώρες περικοπών μέσα σε 43 ημέρες.
Το πρόβλημα έχει σαφείς αιτίες: η υπερπαραγωγή τις μεσημβρινές ώρες και σε περιόδους χαμηλής ζήτησης, η έλλειψη επαρκούς ευελιξίας στο σύστημα όπως η αποθήκευση, καθώς και η ανεπάρκεια προηγμένων συστημάτων ελέγχου των σταθμών ΑΠΕ από τους διαχειριστές και τους Φορείς Σωρευτικής Εκπροσώπησης (ΦοΣΕ). Παράλληλα, οι ΦοΣΕ αδυνατούν να διαχειριστούν αποκλίσεις παραγωγής πραγματικού χρόνου, καθώς δεν ελέγχουν τους σταθμούς ΑΠΕ που εκπροσωπούν στην αγορά ενέργειας με αποτέλεσμα να μην ακολουθούν το πρόγραμμα αγοράς και να προκαλούν υπερπαραγωγή και αστάθεια στο σύστημα.
Για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σε συνεργασία με την Ομάδα Διοίκησης Έργου (ΟΔΕ) με μέλη όλους εμπλεκόμενους φορείς (ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ, ΡΑΕ, ΕΧΕ) που συστάθηκε ήδη από τον Νοέμβριο του 2023, έχει σχεδιάσει μια ολοκληρωμένη στρατηγική που βασίζεται σε τέσσερις πυλώνες και απαντά άρτια και τεχνοκρατικά στις προκλήσεις αυτές που, ειρήσθω εν παρόδω, απαντούν (και μάλιστα με εντονότερες εκφάνσεις) σε όλες τις αγορές με υψηλή διείσδυση ΑΠΕ.
Β.1. Ο Μηχανισμός Αντιστάθμισης
Περιλαμβάνει την διαμόρφωση ενός πλαισίου επιβολής και επιµερισµού περικοπών (εντός και εκτός αγορών), µε σχετική κατηγοριοποίηση των έργων που θα επιβάλλονται. Ο μηχανισμός εξασφαλίζει τη δίκαιη κατανομή των οικονομικών επιπτώσεων και διορθώνει αδικίες στον επιμερισμό τους, επιβάλλοντας οικονομικές χρεώσεις σε σταθμούς που δεν διαθέτουν επαρκή εξοπλισμό τηλεχειρισμού. Η Υπουργική Απόφαση για την εφαρμογή του Μηχανισμού, σύμφωνα με τις αρχές που διατύπωσε η ΟΔΕ, έχει ολοκληρωθεί και θα τεθεί σε ισχύ το αμέσως επόμενο διάστημα.
Β.2. Διαρθρωτικές Παρεμβάσεις στην Αγορά Ενέργειας
Για την ελαχιστοποίηση των περικοπών και τη μείωση της συστηματικής εμφάνιση καταστάσεων πλεονάζουσας παραγωγής ΑΠΕ, προτείνονται τροποποιήσεις στη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
- Διαχωρισμός Χαρτοφυλακίων ΑΠΕ: Εισάγεται δηλαδή διάκριση χαρτοφυλακίων σε αυτά με προτεραιότητα και σε εκείνα χωρίς. Οι σταθμοί χαμηλής ισχύος μικρότεροι των 400 kW προστατεύονται και θα έχουν προτεραιότητα στη συμμετοχή στην αγορά.
- Συμμόρφωση με το Πρόγραμμα Αγοράς: Επιβάλλεται χρέωση μη συμμόρφωσης στους φορείς σωρευτικής εκπροσώπησης (ΦοΣΕ) που υπερβαίνουν το πρόγραμμα αγοράς, αποθαρρύνοντας την υπερπαραγωγή και την πρόκληση αποκλίσεων.
- Αρνητικές Τιμές στην Αγορά Εξισορρόπησης: Εισάγονται αρνητικές τιμές, ώστε να αποθαρρυνθεί η μη αναγκαία παραγωγή ενέργειας από σταθμούς ΑΠΕ, ενισχύοντας τη λειτουργία με βάση την πραγματική ζήτηση.
Β.3. Αναβάθμιση Υποδομών και Ενίσχυση Ελέγχου
Για τη βελτίωση της διαχείρισης του συστήματος όλοι οι σταθμοί μεγαλύτεροι από 400 kW υποχρεούνται να εγκαταστήσουν τηλεχειριζόμενο εξοπλισμό και τα Κέντρα Ελέγχου Δικτύου Διανομής θα είναι πλήρως λειτουργικά έως τον Ιούνιο 2025, διασφαλίζοντας τη συνεχή παρακολούθηση και διαχείριση των ΑΠΕ. Οι ΦοΣΕ πρέπει να είναι αρμόδιοι για την εκτέλεση των Εντολών Περιορισμού Έγχυσης προς τους σταθμούς ΑΠΕ που εκπροσωπούν ώστε η συνολική παραγωγή του Χαρτοφυλακίου να μην υπερβαίνει το πρόγραμμα αγοράς.
Β.4. Αποθήκευσης Ενέργειας
Η αποθήκευση είναι κομβική για τη μείωση των περικοπών.
Το 2025 θα είναι η χρονιά που θα δούμε να λειτουργούν οι πρώτοι σταθμοί αποθήκευσης στην Ελλάδα καθώς οι σταθμοί αποθήκευσης που πέτυχαν στους δύο ήδη διενεργηθέντες διαγωνισμούς δυναμικότητας 700 MW, καθώς και αυτοί που θα επιτύχουν στον τρίτο διαγωνισμό για επιπλέον 200 MW, έχουν χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και θα πρέπει να ενεργοποιηθούν εντός του δεσμευτικού χρονοδιαγράμματος που το ΤΑΑ επιβάλλει. Παράλληλα, και ο σταθμός αντλησιοταμίευσης της Αμφιλοχίας, έργο που και πάλι χρηματοδοτείται από το ΤΑΑ, θα προσφέρει σημαντική «ανάσα» στο ενεργειακό σύστημα, απορροφώντας την περίσσεια ενέργειας τις ώρες υπερπαραγωγής των ΑΠΕ και εγχέοντάς την τις ώρες που οι τιμές είναι υψηλές.
Παράλληλα, με νομοθετικές παρεμβάσεις που κάναμε πρόσφατα για την εισαγωγή της αποθήκευσης σε σταθμούς ΑΠΕ που ήδη λειτουργούν αλλά και την ανάπτυξη νέων σταθμών αποθήκευσης standalone δυναμικότητας τουλάχιστον 1,5 GW με κανόνες αγοράς, δημιουργούμε το νέο pipeline έργων που θα μας βοηθήσουν να πιάσουμε το στόχο των 4.2 GW συνολικής εγκαταστημένης ισχύος από μπαταρίες ως το 2030.
Καταλήγοντας, θεωρούμε ότι η εφαρμογή αυτού του συνεκτικού πλαισίου μέτρων και πολιτικών εγγυάται τη βιωσιμότητα και τη δικαιοσύνη για τους παραγωγούς ΑΠΕ, ενώ παράλληλα διασφαλίζει τη σταθερότητα του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας.
Γ. Σταθερή στήριξη και ενίσχυση των ευάλωτων ομάδων καταναλωτών
Γ.1 Το Πρόγραμμα «ΑΠΟΛΛΩΝ» για ευάλωτους
Για τις ευάλωτες ομάδες καταναλωτών και συγκεκριμένα για τους Δικαιούχους Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου Α’ (περίπου 137.000 ευάλωτα νοικοκυριά), στόχος μας είναι το 2025 να αποτελέσει η απαρχή μία νέας εποχής στην οποία θα έχουν για την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνουν μία σταθερή χρέωση ανά μεγαβατώρα χαμηλότερη συγκριτικά με αυτή που πλήρωναν όλα τα προηγούμενα χρόνια μετά την εφαρμογή των εκπτώσεων αλλά και των επιδοτήσεων που λάμβαναν από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.
Αυτό θα επιτευχθεί μέσα από το Πρόγραμμα «ΑΠΟΛΛΩΝ» το οποίο θεσπίσαμε και προχωράμε στην εφαρμογή του, αξιοποιώντας την φθηνότερη πηγή ενέργειας όπου είναι ο ήλιος και ο άνεμος, ενισχύοντας την κατασκευή και λειτουργία φωτοβολταϊκών και αιολικών σταθμών σε συνδυασμό με συστήματα αποθήκευσης, και εξασφαλίζοντας χαμηλό κόστος ηλεκτρικής ενέργειας για τα ευάλωτα νοικοκυριά τουλάχιστον για τα επόμενα 20 έτη.
Με το Πρόγραμμα «ΑΠΟΛΛΩΝ» πετυχαίνουμε την κάλυψη των καταναλώσεων των ευάλωτων νοικοκυριών από σταθμούς ΑΠΕ, που ανέρχεται ετησίως σε 480 GWh (3.500 kWh/έτος/νοικοκυριό), με αρκετά υψηλά επίπεδα ταυτοχρονισμού της τάξης 80-90%. Η μελέτη που διενεργήθηκε και στηρίχθηκε σε ιστορικά δεδομένα των προφίλ κατανάλωσης και τις ενεργειακές ανάγκες των ευάλωτων νοικοκυριών, υποδεικνύει ότι απαιτείται η υλοποίηση σταθμών ΑΠΕ (Φωτοβολταϊκών και Αιολικών) συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 410 MW, συνοδευόμενα από αποθήκευση.
Για την επιλογή των σταθμών που θα συμμετέχουν στο Πρόγραμμα θα προκηρυχθεί και θα διενεργηθεί το 1ο τρίμηνο του νέου έτους από την Ρ.Α.Α.Ε.Υ. η σχετική ανταγωνιστική – μειοδοτική διαδικασία, μέσω της οποίας οι σταθμοί ΑΠΕ θα κατοχυρώσουν μία σταθερή τιμή αποζημίωσης (λειτουργική ενίσχυση) για την ενέργεια που θα εγχέουν, καθώς επίσης θα λάβουν επενδυτική ενίσχυση (έως και 30% του συνολικού CAPEX του σταθμού ΑΠΕ με την μπαταρία) από εξασφαλισμένους πόρους, συνολικά 100 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Με την λειτουργία των εν λόγω σταθμών η οποία προβλέπεται να είναι έως τα μέσα του 2026 και την εφαρμογή εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού, δηλαδή με χρονική ταύτιση της παραγωγής των σταθμών ΑΠΕ με την κατανάλωση των ευάλωτων δικαιούχων, θα έχουμε σημαντική μείωση του συνολικού κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας για τα ευάλωτα νοικοκυριά.
Η μείωση του κόστους που επιτυγχάνεται μέσω των σταθμών ΑΠΕ και του Προγράμματος ΑΠΟΛΛΩΝ δίνει τη δυνατότητα:
- να εξασφαλίσουμε στα ευάλωτα νοικοκυριά μία χαμηλή σταθερή χρέωση για τις μεγαβατώρες που καταναλώνουν,
- να καλύψουμε το υπόλοιπο κόστος των Προμηθευτών, αφαιρώντας το ποσό που δίνουν τα ευάλωτα νοικοκυριά,
- να μειώσουμε συνολικά την κρατική επιβάρυνση που υπάρχει σήμερα μέσω του Λογαριασμού ΥΚΩ και ΤΕΜ για τα ευάλωτα νοικοκυριά.
Από το 2025, το μοντέλο που εφαρμόζεται για τους ευάλωτους καταναλωτές έως ΣΗΜΕΡΑ, με την χορήγηση σταθερής έκπτωσης στη βάση του εκάστοτε τιμολογίου που έχουν, αλλάζει.
Στο ΥΠΕΝ εξετάζουμε τους τεχνικούς τρόπους υλοποίησης της ενδεχόμενης εφαρμογής της σταθερής χαμηλότερης χρέωσης για τα ευάλωτα νοικοκυριά, ακόμα και πριν την θέση σε λειτουργία των σταθμών του Προγράμματος ΑΠΟΛΛΩΝ, έτσι ώστε να προχωρήσουμε σε ακόμα πιο άμεση στήριξη των συγκεκριμένων ομάδων καταναλωτών.
Το Πρόγραμμα ΑΠΟΛΛΩΝ φέρνει ένα νέο μοντέλο σταθερότητας στα ευάλωτα νοικοκυριά, και μία νέα ευκαιρία στους επενδυτές να μπορέσουν να υλοποιήσουν τα έργα τους.
Γ.2 Το Πρόγραμμα «ΑΠΟΛΛΩΝ» για ΟΤΑ/ΔΕΥΑ/ΟΕΒ
Εκτός από τα ευάλωτα νοικοκυριά, με το Πρόγραμμα ΑΠΟΛΛΩΝ εξασφαλίζουμε και σταθερά χαμηλό ενεργειακό κόστος σε όλους τους ΟΤΑ, τις ΔΕΥΑ και τους ΟΕΒ της χώρας.
Το οποίο, πρέπει να σημειωθεί, μεταφράζεται σε σταθερά χαμηλότερο κόστος και για τον κάθε φορολογούμενο και δημότη της χώρας, αφού τα κόστη των ΟΤΑ τα επιβαρύνονται οι Έλληνες πολίτες. Με τον τρόπο αυτό μειώνουμε τη συνολική επιβάρυνση για τα κόστη αυτά και αυξάνουμε το διαθέσιμο εισόδημα όλων των Ελλήνων.
Πιο συγκεκριμένα, αμέσως μετά την προκήρυξη του διαγωνισμού για τα ευάλωτα νοικοκυριά, σε στενή συνεργασία με την κάθε Περιφέρεια, θα ολοκληρώσουμε τις ανάλογες μελέτες και θα προκηρύξουμε τις ανταγωνιστικές διαδικασίες ώστε να επιλέξουμε αντίστοιχα σταθμούς ΑΠΕ που θα καλύψουν το 100% των καταναλώσεων που θα δηλωθούν και θα υπαχθούν στο Πρόγραμμα από τις Περιφέρειες, τους Δήμους, τις ΔΕΥΑ και τους ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ και θα επιτρέψουν να μειώσουν σημαντικά το ενεργειακό τους κόστος.
Η εφαρμογή του Προγράμματος στους εν λόγω καταναλωτές γίνεται ξεχωριστά για κάθε Περιφέρεια, η οποία καλείται μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2024 να έχει συστήσει την αναγκαία Ενεργειακή Κοινότητα Πολιτών και μέχρι 28 Φεβρουαρίου 2025 να υποβάλλουν το ενδιαφέρον τους στο ΥΠΕΝ για συμμετοχή στο Πρόγραμμα μαζί με όλους τους Ωφελούμενους (ΟΤΑ, ΔΕΥΑ, ΟΕΒ) και τις παροχές που θέλουν να καλύψουν από το Πρόγραμμα.
Μία πρώτη εκτίμηση για την κάλυψη και των 13 Περιφερειών της Επικράτειας είναι ότι θα απαιτηθεί η υλοποίηση πάνω από 1,5 GW σταθμών ΑΠΕ με μπαταρία (ετήσιες καταναλώσεις περίπου 2,8T Wh), οι οποίοι σταθμοί δεν είναι απαραίτητο να εγκατασταθούν στην Περιφέρεια την οποία έχουν επιλεγεί να καλύπτουν τις ενεργειακές της ανάγκες.
Και εδώ, το Πρόγραμμα ΑΠΟΛΛΩΝ λύνει μόνιμα και οριζόντια το πρόβλημα των ΟΤΑ, θέτοντας την τοπική αυτοδιοίκηση σε θέση οδηγού, και δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερη ευκαιρία για την υλοποίηση νέων έργων ΑΠΕ τα επόμενα χρόνια.
Κατακλείδα
Όλοι γνωρίζουμε ότι σε συνθήκες αβεβαιότητας, προτεραιότητα είναι ένα σταθερό και προβλέψιμο περιβάλλον που θα επιτρέψει σε όλους να ξεπεράσουν την δύσκολη συγκυρία με ασφάλεια. Γι’αυτό και προτεραιότητά μας είναι οι δράσεις και οι πολιτικές που εξασφαλίζουν αυτή την ασφάλεια σε κάθε πολίτη, σε κάθε επιχειρηματία και σε κάθε τομέα που αφορά η ενεργειακή χρήση.
Με πολιτικές ξεκάθαρα κοινωνικές, σαφώς φιλοεπενδυτικές αλλά και συχνά πρωτοποριακές και καινοτόμες, θα δώσουμε για μια ακόμα φορά τη μάχη ώστε κάθε Ελληνίδα και κάθε Έλληνας να απολαμβάνει, ακόμα και στο μέσο μιας ακόμα ρευστής και απρόβλεπτης συγκυρίας, σταθερά χαμηλό ενεργειακό κόστος, σταθερά ασφαλείς ρυθμούς ανάκτησης επενδύσεων αλλά και σταθερή προσήλωση στην στήριξη των πλέον αδύναμων συμπολιτών μας. Με πυξίδα δε αυτές τις πολιτικές θα βγούμε από την διεθνή αβεβαιότητα όχι απλώς αλώβητοι αλλά και με την αναπτυξιακή ορμή που χρειάζεται ώστε να εξασφαλίσουμε την ευημερία για όλους.
Καλή χρονιά σε όλες και όλους!
Η κ. Αλεξάνδρα Σδούκου είναι υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Το άρθρο περιλαμβάνεται στο αφιέρωμα του energypress για τις εμπειρίες του 2024, τις προκλήσεις και τις προσδοκίες για το 2025
