Το ανέσπερο φως.
Τη δεκαετία του 70, σπουδάζοντας στο Ληντς της Αγγλίας, πρωτοείδα αυτήν την γελοιογραφία.
Τι μας λέει εδώ ο εμπνευστής της;
Καταδεικνύει ουσιαστικά, τον έλεγχο που έχει και θέλει να διατηρήσει το (ενεργειακό) καταστημένο στην εξέλιξη της ανθρωπότητας.
Η ηλιακή ενέργεια που προσφέρεται για αποκεντρωμένη, αυτόνομη, πολύ μικρή, τοπική παραγωγή ενέργειας χαλάει τα σχέδια ενός συστήματος που προτιμάει να ελέγχει τα πάντα κι επομένως και τις πηγές ενέργειας που μπορούν να ελέγχονται κεντρικά.
Προσωπικά αυτή η γελοιογραφία με καθόρισε γιατί τότε αποφάσισα να κάνω το διδακτορικό μου στην ηλιακή ενέργεια στη σκοτεινή Αγγλία το 1977. (Η άχρηστη πληροφορία του άρθρου).
Πέρα από την προσωπική μου αναφορά, η γελοιογραφία μας λέει και κάτι άλλο, που σχετίζεται με την πρώτη ερμηνεία της,
Μας θυμίζει ότι η ηλιακή ενέργεια ήταν διαθέσιμη από τότε, από την δεκαετία του ’70. Μην ξεχνάτε άλλωστε ότι η ΔΕΗ/ΔΕΜΕ από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 εγκαθιστούσε συνεχώς φωτοβολταϊκά μικρά και μεγάλα στα νησιά μας.
Και μετά λοιπόν; Γιατί δεν εκτοξεύθηκε η ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών και των ανανεώσιμων γενικότερα;
Γιατί οι τύποι της γελοιογραφίας αποφάσισαν ότι «Η ηλιακή ενέργεια δεν είναι εφικτή» και της έκλεισαν την πόρτα. Και μαζί της την έκλεισαν φυσικά σε όλες τις ανανεώσιμες. Και χάρη στον έλεγχο που έχουν στην επικοινωνία κατάφεραν κι έβαλαν χίλια δυο εμπόδια στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας(ΑΠΕ).
Πέρασα όλη μου τη ζωή, στα διάφορα πόστα που υπηρέτησα, προσπαθώντας να πείσω για το αυτονόητο: ότι δηλαδή οι ανανεώσιμες είναι ότι πιο φιλικό για το περιβάλλον υπάρχει σε τεχνολογία παραγωγής ενέργειας. Και χωρίς σύγκριση μάλιστα.
Έτσι, αντί με βάση αυτό να κυνηγάμε να πετύχουμε την γρηγορότερη ανάπτυξη των ΑΠΕ, γυρνούσαμε από δω κι από ‘κει απολογούμενοι.
Μην πάτε μακριά, ακόμη και σήμερα, κόμμα του ελληνικού κοινοβουλίου, θεωρεί τις χερσαίες ανεμογεννήτριες καταστροφή του περιβάλλοντος. Άβυσσος.
Περάσαμε λοιπόν τις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα, ’80 και ’90 ψελλίζοντας ότι υπάρχουν και οι ΑΠΕ, και τις πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα στο ρινγκ να τρώμε ξύλο από επώνυμους και ανώνυμους δεινόσαυρους.
Αυτά σκέφτομαι μέρες που είναι και πλησιάζει η Διεθνής Ημέρα Φωτός.
Ότι δηλαδή θα μπορούσαν να ήταν αλλιώς τα πράγματα αν βλέπαμε το φως.
Αν εκμεταλλευόμασταν το φως.
Για σκεφθείτε ότι με μόλις το 1,2% της επιφάνειας της Σαχάρα, αν το χρησιμοποιούσαμε για να εκμεταλλευτούμε την ηλιακή ενέργεια, θα καλύπταμε όλες τις ενεργειακές ανάγκες όλου του πλανήτη.[i]
Αν….
Θα μπορούσαμε να είχαμε στραφεί σε καθαρές βιώσιμες λύσεις ανάπτυξης πολύ νωρίτερα και τουλάχιστον να μην είχαμε τα καταστροφικά προβλήματα της κλιματικής κρίσης, αλλά τα κέρδη από τα βρώμικα καύσιμα της βιομηχανικής επανάστασης δεν επέτρεπαν άλλη σκέψη σε αυτούς που ελέγχουν τις «ελεύθερες» αγορές.
Μα ούτε ακόμη και σήμερα, που φτάσαμε στο και 5, γίνονται οι σοβαρές προσπάθειες, που απαιτούν οι κλιματικές περιστάσεις.
Διάβαζα πρόσφατα σε άρθρο καταξιωμένων επιστημόνων, ότι πλέον δεν μπορούμε να στοχεύουμε σε ενεργειακές/κλιματικές λύσεις με κριτήριο το μικρότερο κόστος, αλλά το μικρότερο ρίσκο (From least cost to least risk)[ii]
Προφανώς είναι ο μόνος τρόπος, τώρα.
Και αύριο θα είναι ακόμη χειρότερα.
Θα είναι ο σώζων εαυτόν σωθήτω.
Κι όμως μόνο το φως μπορεί να μας σώσει.
Το φως σε όλες τις ανανεώσιμες μορφές του.
Η ελπίδα ας πεθάνει τελευταία.
Δρ. Γιάννης Τσιπουρίδης
Σύμβουλος Μηχανικός Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας
Διευθυντής RECCReC /Renewable Energy & Climate Change Research Center @TUMι Επισκέπτης καθηγητής Πανεπιστήμιο TUM, Μομπάσα, Κένυα
Επισκέπτης καθηγητής Πανεπιστήμιο MUST, Meru, Κένυα
