Γιατί το COP21 χρωστάει την ύπαρξη του στο... COP24;

02 12 2018 | 21:47Γιάννης Τσιπουρίδης

Η 24η Διάσκεψη των Συμβαλλομένων Μερών (COP 24) ( 24^th Conference of the Parties (COP 24) της Σύμβασης Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC) συνέρχεται στο Κατοβίτσε της Πολωνίας από σήμερα Κυριακή 2 Δεκεμβρίου, δύο χρόνια, 11 μήνες και 20 ημέρες από την ανακοίνωση του προέδρου του COP 21 Laurent Fabius της έγκρισης της ιστορικής συμφωνίας του Παρισιού, κάτω από τις επευφημίες των εκπροσώπων 196 κρατών που την ενέκριναν.

Όμως πού βρισκόμαστε τρία χρόνια μετά το Παρίσι;

Ας θυμηθούμε τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού:

(α) Συγκράτηση της αύξησης της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από 2oC πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, και επιδίωξη του περιορισμού της αύξησης της θερμοκρασίας στους 1,5oC πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.

(β) Αύξηση της ικανότητας προσαρμογής στις δυσμενείς επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος και ενίσχυσης της ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή και την επίτευξη χαμηλών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, κατά τρόπο που να μην απειλεί την παραγωγή τροφίμων. και

(γ) Συμβατότητα της διάθεσης χρηματοδοτικών ροών με την επιθυμητή πορεία επίτευξης χαμηλών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και με οικονομική ανάπτυξη με γνώμονα την αντοχή στην κλιματική αλλαγή.

Η συμφωνία του Παρισιού εγκρίθηκε με επιτυχία στις 12 Δεκεμβρίου 2015, κυρίως διότι η οριστικοποίηση των τεχνικών λεπτομερειών που απαιτούνται για να καταστεί "λειτουργική" αναβλήθηκε μέχρι το COP 24.

Άρα χάρη στο COP24 εγκρίθηκε η ιστορική απόφαση της συμφωνίας του Παρισιού στο COP21

Η συμφωνία αναφέρει τις βασικές υποχρεώσεις για όλες τις χώρες - τα ορόσημα – και επίσης εισήγαγε νέες διαδικασίες για τα άρθρα των συμφωνιών και τις αποφάσεις της , τα οποία είναι οι διαπραγματευτικές γραμμές του Προγράμματος Εργασίας του Συμφώνου των Παρισίων (Paris Agreement Work Programme (PAWP) - το λεγόμενο «Paris Rulebook (Κανονισμός του Παρισιού)».

Οι υποχρεώσεις για όλες τις χώρες που περιγράφονται στο PAWP περιλαμβάνουν μακροπρόθεσμους στόχους και δεσμεύσεις για:

Μετριασμό της κλιματικής αλλαγής (μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου μέσω εθνικών συνεισφορών [NDCs] για όλες τις χώρες) ·
Συνεργατικές προσεγγίσεις (εντός και εκτός αγορών).
Επικοινωνία θεμάτων προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή;
Χρηματοδότηση (από ανεπτυγμένες χώρες σε αναπτυσσόμενες χώρες, συμπεριλαμβανόμενης της εκ των προτέρων παροχής πληροφοριών σχετικά με τη χρηματοδότηση καθώς και σχετικά με τις διαδικασίες λογιστικής της χρηματοδότησης)
Ανάπτυξη και μεταφορά τεχνολογίας
Ενισχυμένο πλαίσιο διαφάνειας (για την παροχή λογοδοσίας για την πρόοδο)
Διαδικασία Global Stocktake (για την μέτρηση της παγκόσμιας προόδου ανά πενταετία)
Εφαρμογή και συμμόρφωση. και
Πιθανά πρόσθετα θέματα.

Τι συνέβη από το Παρίσι μέχρι το Κατοβίτσε;

Έξι συνεδριάσεις των τριών οργάνων της UNFCCC1, που έχουν επιφορτιστεί με την έγκαιρη παράδοση του PAWP, συγκλήθηκαν μετά την έγκριση της συμφωνίας του Παρισιού.

Παρά τις συνεχείς προσπάθειες των αντιπροσώπων να «επιταχύνουν τις εργασίες τους στο PAWP», το έγγραφο του κειμένου του Κανονισμού (compilation document of Rulebook text) (συν.) που εκδόθηκε μετά τη διαπραγματευτική συνεδρίαση στη Μπανγκόκ στις αρχές Σεπτεμβρίου 2018 ανέρχεται σε 307 σελίδες.

Μετά την Μπανγκόκ, οι προεδρεύοντες των τριών οργάνων δημιούργησαν ένα «κοινό σημείωμα σκέψεων» (joint reflections note) (συν.)για να προσδιορίσουν «τρόπους προς τα εμπρός, συμπεριλαμβανομένων προτάσεων κειμένου που θα βοηθούσαν για την προώθηση των συζητήσεων των συμβαλλόμενων μερών». Το έγγραφο αυτό και τα εννέα παραρτήματα του ανέρχονται συνολικά σε 243 σελίδες. Δηλαδή όχι και σπουδαία πράγματα.

Η έκταση του κειμένου είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους οι διαπραγματεύσεις ήταν αναπόφευκτα αργές.

Ένας άλλος είναι να εξασφαλιστεί η ισορροπία μεταξύ των διαπραγματευτικών στοχεύσεων: όλα τα στοιχεία της PAWP πρέπει να έχουν «συγκρίσιμο επίπεδο ωριμότητας». Αυτή η ισορροπία αποτελεί βασική πολιτική διαφωνία μεταξύ ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών. Οι αναπτυγμένες χώρες επιθυμούν περισσότερες διαπραγματεύσεις για σύνθετα ζητήματα, ενώ τα αναπτυσσόμενα μέρη της χώρας καλούν για ίσο χρόνο σε όλα τα θέματα.

Η τρέχουσα αντίληψη έλλειψης ισορροπίας απειλεί την έγκριση του Paris Rulebook στο Κατοβίτσε.

Τέλος οι διασυνδέσεις(Linkages) μεταξύ αξόνων δηλαδή τα ζητήματα που διατρέχουν εγκάρσια (cross-cutting issues) όλους τους άξονες του PAWP, καθώς και η ύπαρξη τριών οργάνων αποτελούν ακόμη ένα εμπόδιο. Γιατί η πρόοδος σε ένα τμήμα εξαρτάται συχνά από την πρόοδο σε ένα άλλο.

Γι αυτό και η κοινή σημείωση των τριών οργάνων παραδέχεται ότι «δεν υπάρχει μια ασημένια σφαίρα για όλους τις διασυνδέσεις»

Όλα αυτά έχουν επιβραδύνει την πρόοδο και θα μπορούσαν να απειλήσουν την υιοθέτηση του Προγράμματος Εργασίας του Συμφώνου των Παρισίων (Paris Agreement Work Programme (PAWP) - του λεγόμενου «Paris Rulebook (Κανονισμός του Παρισιού)».

Πηγές UNFCC

Κατοβίτσε, 3 Δεκεμβρίου 2018