WWF: COP26 - κρίσιμη διάσκεψη για το κλίμα

Η πρώτη εβδομάδα των διαπραγματεύσεων για το Κλίμα στη Γλασκώβη (COP26) ολοκληρώθηκε με καταιγισμό πρωτοβουλιών και ανακοινώσεων από τους ηγέτες των κρατών με πιο σημαντική την ανακοίνωση της Ινδίας για κλιματική ουδετερότητα έως το 2070.

Με δεδομένο όμως ότι η COP26 συνέρχεται με μοναδικό σκοπό την επίτευξη του στόχου της συγκράτησης της αύξησης της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου, το βασικό κριτήριο για την αξιολόγηση των πρωτοβουλιών και των ανακοινώσεων αυτών είναι το κατά πόσο συμβάλλουν πραγματικά στην επίτευξη του στόχου αυτού.

Δές παρακάτω μία πρώτη αποτίμηση των πιο σημαντικών πρωτοβουλιών, καθώς και του ρόλου της Ελλάδας:

1. Παγκόσμια δέσμευση για το μεθάνιο

103 κράτη, ανάμεσά τους και 15 μεγάλοι ρυπαντές, όπως οι ΗΠΑ, η ΕΕ, η Βραζιλία, η Νιγηρία και ο Καναδάς υπέγραψαν την Παγκόσμια Δέσμευση για το Μεθάνιο με στόχο τη μείωση των εκπομπών του μεθανίου κατά 30% έως το 2030 σε σύγκριση με το 2020.

Το μεθάνιο (CH4) είναι το δεύτερο πιο σημαντικό αέριο του θερμοκηπίου μετά το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) και εκτιμάται ότι η επίτευξη του στόχου αυτού μπορεί από μόνη της να μειώσει την αύξηση της θερμοκρασίας κατά 0,2oC.

-> Η Ελλάδα συνυπέγραψε την πρωτοβουλία για το μεθάνιο.

2. Διακήρυξη των Ηγετών της Γλασκώβης για τα δάση και τις χρήσεις γης

Περισσότερα από 120 κράτη δεσμεύτηκαν να συνεργαστούν για να σταματήσουν την απώλεια δασών και την υποβάθμιση της γης έως το 2030. Επιπλέον, εξασφαλίστηκαν 19 δισεκ. δολάρια δημόσιων και ιδιωτικών πόρων για τη χρηματοδότηση των αναπτυσσόμενων κρατών.

Εκτός από την απώλεια της βιοποικιλότητας, η απώλεια δασών προκαλεί περίπου το 10% των παγκόσμιων εκπομπών. Αν εφαρμοστεί σωστά, θα ωφελήσει, όχι μόνο τη βιοποικιλότητα και το κλίμα, αλλά και δισεκατομμύρια ανθρώπους που εξαρτώνται από τα δάση κυρίως σε αναπτυσσόμενες χώρες.

-> Η Ελλάδα συνυπέγραψε την πρωτοβουλία για τα δάση και τις χρήσεις γης.

3. Πρωτοβουλίες για την απεξάρτηση από τον άνθρακα

Περισσότερες από 40 χώρες δεσμεύτηκαν να απεξαρτηθούν από τον άνθρακα έως τη δεκαετία του 2030 για τις μεγαλύτερες οικονομίες και τη δεκαετία του 2040 για τις φτωχότερες. Αξιοσημείωτη η συμμετοχή του Βιετνάμ, της Χιλής, της Ινδονησίας και της Νότιας Κορέας, της Αιγύπτου και του Μαρόκο. Στον αντίποδα, απουσιάζουν οι μεγάλοι ρυπαντές, όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ινδία και η Αυστραλία, ενώ η Πολωνία λίγες ώρες μετά την υπογραφή της συμφωνίας, διευκρίνισε ότι σχεδιάζει την απεξάρτηση από τον άνθρακα 10 χρόνια αργότερα, δηλαδή κατά τη δεκαετία του 2040.

Επίσης, 20 χώρες και 5 αναπτυξιακές τράπεζες ανακοίνωσαν τη δέσμευσή τους να σταματήσουν να χρηματοδοτούν νέα έργα άνθρακα σε εθνικό και διεθνές επίπεδο έως το τέλος του 2022. Τέλος, ανακοινώθηκε πρωτοβουλία διεθνούς συνεργασίας μεταξύ Νότιας Αφρικής και Αγγλίας, Γερμανίας, Γαλλίας, ΕΕ και ΗΠΑ για τη δίκαιη μετάβαση της Νοτίου Αφρικής, αρχικά με τη χρηματοδότηση 8.5 δισεκ. δολαρίων.

-> Η Ελλάδα δεν συμμετέχει σε καμία από τις δύο πρωτοβουλίες, αν και η ίδια έχει δεσμευτεί να απεξαρτηθεί από τον λιγνίτη έως το 2028 ή και νωρίτερα.

Είναι όμως ικανοποιητική η πρόοδος;

Η γρήγορη απάντηση είναι όχι. Ακόμα και αν υλοποιούνταν στο ακέραιο όλα τα κλιματικά σχέδια των κυβερνήσεων που είχαν παρουσιαστεί έως τη Γλασκόβη, η θερμοκρασία θα αυξανόταν έως και κατά 2,7 βαθμούς Κελσίου έως τα τέλη του αιώνα. Αν όμως υλοποιηθούν και οι νέες δεσμεύσεις που εξαγγέλθηκαν στη Γλασκόβη, η αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να περιοριστεί στους 1,8 βαθμούς Κελσίου. Σε κάθε περίπτωση, την αμέσως επόμενη μέρα από τη Γλασκόβη χρειαζόμαστε από τις κυβερνήσεις μας μέτρα και πολιτικές υλοποίησης ώστε να έχουμε μία καλή πιθανότητα να πετύχουμε τον στόχο του 1,5 βαθμού.

Δες εδώ περισσότερες πληροφορίες για την πρώτη εβδομάδα της COP26 και εδώ μία αξιολόγηση των εξαγγελιών του πρωθυπουργού. 

Είμαι στη διάθεσή σου για οποιαδήποτε απορία. 

Δημήτρης Ιμπραήμ

Υπεύθυνος τομέα κλίματος και ενέργειας

9 Νοεμβρίου 2021

WWF