«Τρελός ρυθμός» αιτήσεων αιολικών και φωτοβολταϊκών στον ΑΔΜΗΕ για επενδύσεις με PPAs – Θα εξασφαλισθεί επιπλέον ισχύς από τα παλιά «νεκρά» πρότζεκτ

Κυριολεκτικά στα ύψη κινούνται οι μονάδες ΑΠΕ που προορίζονται για τη σύναψη PPAs, και για τα οποία έχουν υποβληθεί για αυτό τον σκοπό στον ΑΔΜΗΕ προκαταρκτικές συμφωνίες αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας, ώστε οι αιτήσεις σύνδεσης να ενταχθούν στην Ομάδα Β, στη σειρά προτεραιότητας που προβλέπει η σχετική Υπουργική Απόφαση.

Ως συνέπεια, σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, το «πράσινο» χαρτοφυλάκιο για ένταξη στην Ομάδα Β έχει υπερβεί κατά πολύ το μέγιστο όριο ισχύος προσφορών σύνδεσης, το οποίο έχει καθορισθεί από την Απόφαση στα 1.500 Μεγαβάτ. Έτσι, αν και το ΥΠΕΝ έχει ήδη λάβει την απόφαση να αυξήσει το μέγιστο όριο ισχύος, όπως έχει γράψει το energypress, παραμένει ερώτημα το αν μπορεί να ανεβάσει το «ταβάνι» σε τέτοια επίπεδα, ώστε να καλυφθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον που εκδηλώνεται. 

Οι λόγοι για τη «βροχή» αιτήσεων 

Σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου, η στροφή των παραγωγών ΑΠΕ στα «πράσινα» PPAs οφείλεται κατʼ αρχάς στα αρκετά χαμηλά επίπεδα στα οποία διαμορφώνονται πλέον οι εγγυημένες «ταρίφες» από τους διαγωνισμούς ΡΑΕ. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την ανάγκη καταναλωτών για «πράσινη» ηλεκτροπαραγωγή (κατά κύριο προμηθευτών λόγω του πλαφόν στη χονδρεμπορική, αλλά και βιομηχανιών παρά το οριζόντιο «ταβάνι» αδιακρίτως στις αποζημιώσεις των ΑΠΕ) δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για τη σύναψη PPAs με υψηλότερες αμοιβές. 

Σε αυτό το πλαίσιο, μάλιστα, είναι χαρακτηριστικές οι πληροφορίες που κυκλοφορούν στην αγορά, για έργα που έχουν κλειδώσει εγγυημένες «ταρίφες» σε προηγούμενους διαγωνισμούς της ΡΑΕ και για τα οποία οι επενδυτές δεν προσέρχονται στον ΔΑΠΕΕΠ για την υπογραφή συμβάσεων. Αντίθετα, προτιμούν να «κατευθύνουν» τις μονάδες τους προς τα PPAs, προσδοκώντας υψηλότερα έσοδα. 

Την ίδια στιγμή, η ίδια η ιεράρχηση των προτεραιοτήτων δίνει «σήμα» στην προώθηση των διμερών συμβάσεων, τοποθετώντας τα αντίστοιχα έργα ψηλά στην ιεράρχηση. Έτσι, η γρήγορη διασφάλιση προσφοράς σύνδεσης, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι έτσι κι αλλιώς ο διαθέσιμος ηλεκτρικός «χώρος» δεν μπορεί να καλύψει όλες τις εκκρεμείς αιτήσεις σύνδεσης στον ΑΔΜΗΕ, αποτελεί ένα ακόμη σημαντικό κίνητρο στροφής στα PPAs. 

Παράλληλα, όπως έχει γράψει το energypress, με τις νέες προτεραιότητες και οι προμηθευτές (και μάλιστα όχι μόνο οι καθετοποιημένοι) επιτάχυναν την ανάπτυξη των δικών τους  portofolios για σύναψη ενδο-ομιλικών PPAs, με δεδομένο ότι έχει εξαλειφθεί πια το δυνητικό πλεονέκτημα που είχαν οι αιτήσεις με χρονικό προβάδισμα. Αν στα παραπάνω προστεθεί η ισχυρή πλέον παρουσία στον εγχώριο κλάδο ΑΠΕ και αρκετών ισχυρών fund, τα οποία εξαρχής δεν ενδιαφέρονταν για συμμετοχή στους διαγωνισμούς της ΡΑΕ, μπορεί να κατανοηθεί γιατί τα 1.500 Μεγαβάτ δεν επαρκούν για να καλύψουν τη ζήτηση. 

Διέξοδος το ξεσκαρτάρισμα των έργων με όρους σύνδεσης 

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, η ζήτηση αυτή δεν υπερβαίνει οριακά την έως τώρα μέγιστη διαθέσιμη ισχύ, αλλά κινείται σε πολύ μεγαλύτερα επίπεδα – αγγίζοντας ή και ακόμη ξεπερνώντας τα 5.000 Μεγαβάτ. Επομένως, παρόλο που στόχος του ΥΠΕΝ είναι να προωθήσει τις διμερείς συμβάσεις, αποτελεί πρόκληση η εξεύρεση επιπλέον ηλεκτρικού «χώρου» για την Ομάδα Β, ο οποίος μάλιστα να κινείται στα επίπεδα των 3.500 Μεγαβάτ. 

Υψηλόβαθμα στελέχη του ΥΠΕΝ επισημαίνουν στο energypress πως η μεγαλύτερη «δεξαμενή» η οποία θα αξιοποιηθεί προς αυτή την κατεύθυνση θα είναι η δυναμικότητα που θα απελευθερωθεί στο σύστημα μεταφοράς, με την απόσυρση έργων που έχουν λάβει όρους σύνδεσης εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα και, χωρίς να υπάρχει κάποιος αντικειμενικός λόγος, έχει «βαλτώσει» η υλοποίησή τους. Έτσι, ο «χώρος» που θα απελευθερωθεί από αυτά τα έργα θα επιτρέψει την αύξηση του μέγιστου ορίου ισχύος της Ομάδας Β. 

Αυτή τη στιγμή, ο ΑΔΜΗΕ έχει χορηγήσει όρους σύνδεσης σε έργα συνολικής ισχύος 11 Γιγαβάτ περίπου, τα οποία είναι προς υλοποίηση. Πηγές του κλάδου εκτιμούν ότι, από το χαρτοφυλάκιο αυτό, οι «βαλτωμένοι» σταθμοί φτάνουν στα επίπεδα των 3 Γιγαβάτ.  

Όπως αναφέρθηκε στο 4ο Renewable & Storage Forum από τον Ιωάννη Μάργαρη, αντιπρόεδρο του ΑΔΜΗΕ, ο Διαχειριστής έχει καταθέσει εισήγηση στο ΥΠΕΝ για το ξεσκαρτάρισμα των έργων με όρους σύνδεσης. Σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, το υπουργείο έχει ήδη ξεκινήσει να προετοιμάζει τη σχετική ρύθμιση, στη βάση της πρότασης. 

Φόβοι για απότομη «υπερθέρμανση» της αγοράς των PPAs 

Από την άλλη πλευρά, σχολιάζοντας τις πληροφορίες για ένα portfolio ΑΠΕ 5 Γιγαβάτ, που βρίσκεται στα σκαριά για συμβάσεις αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας, παράγοντες του κλάδου εκφράζουν ανησυχίες για το κατά πόσο ένα τόσο μεγάλο χαρτοφυλάκιο ανταποκρίνεται όντως στις ανάγκες της εγχώριας αγοράς. Όπως επισημαίνουν χαρακτηριστικά, το ερώτημα δεν είναι μόνο αν υπάρχουν τόσες εγχώριες επιχειρήσεις με ζήτηση σε ρεύμα η οποία να αντιστοιχεί σε «πράσινη» ηλεκτροπαραγωγή αυτού του μεγέθους, αλλά και για πόσες από αυτές τις εταιρείες υπάρχει η διασφάλιση της τήρησης ενός PPA στον προβλεπόμενο χρόνο ισχύος της σύμβασης. 

Σε αυτό το πλαίσιο, επισημαίνουν πως δεν είναι απίθανο να υπάρξουν παραγωγοί ΑΠΕ που θα αποδεχθούν τους όρους σύμβασης, «βλέποντας» στη συνέχεια τον καταναλωτή να υπαναχωρεί από την προκαταρκτική συμφωνία που έχουν συνάψει. Σε μία τέτοια περίπτωση, και με τον χρόνο να κυλά αντίστροφα από τους έξι μήνες (όσο είναι η διορία για την προσκόμιση της διμερούς σύμβασης), θα βρεθούν «εγκλωβισμένοι» σε μία επένδυση για την οποία θα αποτελεί μονόδρομο η εύρεση ενός νέου πελάτη. 

Σε πιο γενικό πλαίσιο, τα ίδια στελέχη του κλάδου σημειώνουν ότι στη δεδομένη συγκυρία υπάρχουν πολλές αβεβαιότητες για τη σύναψη PPAs στη χώρα μας – όπως η διαμόρφωση του κόστους εξισορρόπησης τα επόμενα χρόνια. Αν σε αυτό προστεθεί το γεγονός ότι δεν υπάρχουν συμβάσεις που να έχουν «τρέξει» έστω και μερικά χρόνια, ώστε να φανεί πώς ανταποκρίνονται στις ιδιαιτερότητες της ελληνικής αγοράς, η απότομη και εκρηκτική εκκίνηση των PPAs πιθανόν να κρύβει «ατυχήματα» στην πορεία.