Τρείς μύθοι για το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και μια αλήθεια: Η καθυστέρηση οφείλεται στη γραφειοκρατία
Με δεδομένο ότι εξελίσσεται το τελευταίο διάστημα δημόσια συζήτηση για το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο ΑΠΕ, που φτάνει μέχρι τα όρια της πολιτικής αντιπαράθεσης, θα ήταν χρήσιμο να μην υπάρχουν μύθοι, αλλά να έχουν οι πολίτες υπόψη τους τα πραγματικά δεδομένα. Ειδικότερα:
1ος Μύθος: Η χώρα χρειάζεται επειγόντως Χωροταξικό σχέδιο για να προχωρήσουν οι επενδύσεις ΑΠΕ
Η χώρα διαθέτει Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τις ΑΠΕ (ΕΧΠ-ΑΠΕ) εδώ και 14 χρόνια. Ήδη από το 2008, με τη υπ’ αριθμ. 49828/12.11.2008 Απόφαση της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΦΕΚ Β’2464/2008) εγκρίθηκε το ΕΧΠ-ΑΠΕ, βάσει του όποιου ελέγχονται όλες οι αιτήσεις έργων ΑΠΕ, τόσο από τη ΡΑΕ όσο και από τις Περιφερειακές Διευθύνσεις Χωροταξίας -Περιβάλλοντος. Στα πλαίσια του υφιστάμενου ΕΧΠ-ΑΠΕ, έχει ήδη πραγματοποιηθεί μεγάλη διείσδυση ΑΠΕ (περίπου 10GW) στο ενεργειακό μας μίγμα. Το έργο που γίνεται σήμερα αφορά την αναθεώρηση/συμπλήρωση του υφιστάμενου ΕΧΠ-ΑΠΕ και όχι τη δημιουργία νέου.
2ος Μύθος: Με το ΕΧΠ-ΑΠΕ, θα ξέρουμε πού απαγορεύεται και πού επιτρέπεται να εγκατασταθούν ΑΠΕ
Το ΕΧΠ-ΑΠΕ (όπως και τα λοιπά Ειδικά ή Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια), δεν έχει αδειοδοτικό χαρακτήρα, αλλά στρατηγικό, καθορίζοντας την κατανομή & διάρθρωση χρήσεων χώρου, παραγωγικών τομέων. Λειτουργεί ως ένα διαφανές πλαίσιο κατευθύνσεων και προϋποθέσεων: α) για τις αδειοδοτούσες Αρχές, για την καλύτερη άσκηση του αδειοδοτικού τους ρόλου, και β) για τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις, με ισότιμη αντιμετώπιση όλων των επενδύσεων, ώστε να προσανατολίζονται σε καταρχήν κατάλληλες περιοχές εγκατάστασης και να περιορίζουν τις αβεβαιότητες που συχνά αναφύονται επί του πεδίου. Επομένως, η έκδοση του αναθεωρημένου ΕΧΠ-ΑΠΕ δεν θα απαλλάξει τις αδειοδοτούσες Αρχές και τους επενδυτές, από υποχρεώσεις ελέγχων που ήδη ισχύουν , όπως π.χ. του ιδιοκτησιακού καθεστώτος για μια υποψήφια θέση εγκατάστασης έργου ΑΠΕ ή της γνωμοδότησης Αρχαιολογικής Υπηρεσίας .
3ος Μύθος: Λόγω έλλειψης Χωροταξικού υπάρχουν τοπικές αντιδράσεις στις ΑΠΕ
Ουδέποτε υπήρξαν τοπικές αντιδράσεις για την ύπαρξη ή μη, Χωροταξικού πλαισίου ΑΠΕ, ασχέτως αν κάποιες φορές έγινε προσχηματική επίκλησή του. Οι τοπικές αντιδράσεις οφείλονται σε άλλους λόγους, οι οποίοι μπορούν να ομαδοποιηθούν ως εξής: i) Τοπικά συμφέροντα, ii) αμφίσημες/διφορούμενες δηλώσεις πολιτικών παραγόντων, iii) έλλειψη ενημέρωσης προς τις τοπικές κοινωνίες, τόσο από κρατικούς φορείς, όσο και από επενδυτές και iv) υπερβολικά μεγάλη συσσώρευση αιτήσεων ΑΠΕ κατά περιοχές, που δημιουργούν αρνητική εικόνα, παρά το γεγονός ότι τελικά θα υλοποιηθεί μικρό ποσοστό από αυτές , για ποικίλους λόγους (π.χ. επάρκεια γραμμών μεταφοράς/δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας) .
Μία αλήθεια: Η καθυστέρηση του νέου Χωροταξικού ΑΠΕ οφείλεται σε γραφειοκρατικούς λόγους
Τα Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια αναθεωρούνται ανά 10ετία, οπότε το από 2008 υφιστάμενο ΕΧΠ-ΑΠΕ θα έπρεπε να έχει ήδη αναθεωρηθεί. Φτάνοντας στο σήμερα, πρέπει να γνωρίζουμε πως η Μελέτη της αναθεώρησης του ΕΧΠ-ΑΠΕ και το Σχέδιο της Κοινής Υπουργικής Απόφασης(ΚΥΑ) έχουν παραδοθεί εδώ και αρκετό καιρό στην αρμόδια Υπηρεσία Υπουργείου Ενέργειας (ΥΠΕΝ), ενώ έχουν ενσωματωθεί και οι νεότερες πολιτικές κατευθύνσεις για αποκλεισμό «περιοχών άνευ δρόμων» κατόπιν Απόφασης ΥΠΕΝ και για την ανάπτυξη υπεράκτιων ( θαλάσσιων) αιολικών πάρκων. Επομένως, η αρμόδια Υπηρεσία και η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ θα πρέπει να επιταχύνουν την παραλαβή της μελέτης και της ΚΥΑ, ώστε να τεθούν άμεσα σε δημόσια διαβούλευση, όπως ορίζει και η σχετική νομοθεσία.
---------------------------
Ο κ. Κωνσταντίνος Βρεττός είναι Διπλ.Μηχανολόγος Μηχ/κος, DIC, MBA. Είναι μέλος της ομάδας Αξιολόγησης & Αναθεώρησης ΕΧΠ-ΑΠΕ
