Τον δικό της «κλιματικό νόμο» αποκτά η Ελλάδα - Βγαίνει σε διαβούλευση αρχές καλοκαιριού, μοιράζει αρμοδιότητες, βάζει πιο αυστηρές διαδικασίες για το περιβάλλον

Στην ομάδα των ευρωπαικών χωρών που έχουν θεσπίσει ή δρομολογούν τον δικό τους «κλιματικό νόμο» με ακόμη πιο αυστηρές προβλέψεις για τις περιβαλλοντικές επιδόσεις, προετοιμάζεται να μπει μέσα στους επόμενους μήνες και η Ελλάδα.

Το προανήγγειλε χθες σε συνέντευξή του στον 9,84 ο υπ. ΠΕΝ Κώστας Σκρέκας, λέγοντας ότι αρχές καλοκαιριού το υπουργείο θα καταθέσει το σχετικό προσχέδιο, βάση και των πρωθυπουργικών κατευθύνσεων, ενώ αμέσως μετά αυτό θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Είχε προηγηθεί η προ ημερών συμφωνία των χωρών-μελών της ΕΕ για τον Ευρωπαϊκό Νόμο για το Κλίμα.

Τα τελευταία χρόνια, η μια μετά την άλλη, οι ευρωπαϊκές χώρες ψηφίζουν τους δικούς τους «κλιματικούς νόμους», προκειμένου να οργανώσουν την μετάβασή τους σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία. Εξαίρεση αποτελούν πολλά κράτη της Ανατολικής Ευρώπης, μαζί με την Ελλάδα και την Ιταλία που ακόμη δεν έχουν προχωρήσει σε αυτό το βήμα, παρ' ότι θα συνέβαλε στην αποτελεσματικότερη εφαρμογή του ευρωπαϊκού δικαίου για το κλίμα.

Κυρίως όμως, ο «κλιματικός νόμος» θα συνδράμει στο να οργανωθούν καλύτερα οι κυβερνητικοί «παίκτες», όπως μεταφέρουν πηγές του ΥΠΕΝ στο Energypress. Δηλαδή τα όργανα του κράτους, τα υπουργεία, το Δημόσιο, οι ΟΤΑ, προκειμένου να ασκούν αρμοδιότητες και να υλοποιούν τις υποχρεώσεις τους με ένα τρόπο συμβατό ως προς το στόχο της κλιματικής ουδετερότητας.

Προφανώς από μόνο του το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) δεν αρκεί. Κρατική μηχανή, υπουργεία, Δήμοι, είτε δεν συντονίζονται, είτε απλώς δεν το υλοποιούν, παρ’ ότι αποτελεί από το 2019 ψηφισμένο νόμο του κράτους. Ενας νόμος για το κλίμα, θα θωρακίσει περαιτέρω την εφαρμογή του, όπως λένε πηγές του υπουργείου, δέσμευση που μένει φυσικά να φανεί και στην πράξη, καθώς ακόμη και δυτικοευρωπαικές χώρες που έχουν ψηφίσει παρόμοια θεσμικά πλαίσια δεν τα εφαρμόζουν όλες με την ίδια φιλοδοξία.

Τι θα προβλέπει ο νόμος

Στην πράξη, το νομοσχέδιο που θα κατατεθεί από το ΥΠΕΝ σε διαβούλευση αρχές καλοκαιριού θα έχει ως στόχο να οργανωθεί καλύτερα η κυβερνητική δράση ως προς την επίτευξη των κλιματικών πολιτικών και των εθνικών στόχων για το κλίμα, αναθέτοντας ξεκάθαρα αρμοδιότητες, ποιος κάνει τι και πότε.

Ο νόμος, όχι μόνο θα μοιράζει αρμοδιότητες, αλλά θα συστηματικοποιεί την παρακολούθηση των επιδόσεων της χώρας. Θα ορίζει ποιος είναι ο επικεφαλής του όλου εγχειρήματος, καθώς επίσης και τον τρόπο συμμετοχής στην προσπάθεια άλλων εμπλεκομένων, εκτός από την κυβέρνηση. Τέτοιοι για παράδειγμα θα είναι οι ανεξάρτητοι επιστημονικοί φορείς που θα συμβουλεύουν την κυβέρνηση, ενώ σε αρκετές χώρες προβλέπεται και η συμμετοχή του κοινού στη διαμόρφωση των πολιτικών.

Στόχος της νέας νομοθεσίας, όπως μεταφέρουν αρμόδιες πηγές, είναι να παράσχει μια ισχυρότερη θεσμική θωράκιση για την υλοποίηση των καθαρών, δεσμευτικών και μακροπρόθεσμων στόχων του ΕΣΕΚ, το οποίο μετά την αύξηση των πανευρωπαικών στόχων για μείωση κατά τουλάχιστον 5% των εκπομπών CO2, τελεί και αυτό υπό αναθεώρηση, όπως έγραψε χθες το Energypress.

Σε μια συγκυρία, όπου το 40% των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης θα κατευθυνθεί σε δράσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, με την ΔΕΗ να έχει δεσμευτεί να ξεμπερδέψει με τον λιγνίτη το 2025 και την κυβέρνηση να έχει βάλει μπροστά τον «πράσινο» μετασχηματισμό της οικονομίας, ένας τέτοιος νόμος μοιάζει μονόδρομος. Θα στείλει το σήμα ότι η κυβέρνηση παίρνει ακόμη πιο στα σοβαρά τη στροφή προς μια κλιματικά φιλική οικονομία.

Σε πανευρωπαϊκό ωστόσο επίπεδο, τέτοια νομοθετήματα, δεν εφαρμόζονται παντού με την ίδια επιτυχία. Κάποια, όπως ο γερμανικός νόμος, είναι πολύ νεαρής ηλικίας (του 2020), ενώ άλλα πρέπει να γίνουν πιο ευέλικτα. Ενας από τους πιο παλιούς και επιτυχημένους «κλιματικούς νόμους» είναι ο βρετανικός. Θεσπίστηκε το 2008, έθεσε τις βάσεις για την δημιουργία ισχυρών θεσμικών οργάνων και έβαλε εξαρχής ένα ξεκάθαρο και δεσμευτικό στόχο για το 2050. Απόρροια του βρετανικού νόμου είναι και η δημιουργία ενός ισχυρού και ανεξάρτητου επιστημονικού σώματος που κάθε χρόνο καταρτίζει εκθέσεις προόδου, καθώς επίσης και τον προϋπολογισμό άνθρακα. Δηλαδή πόσες ακόμη εκπομπές CO2 απομένουν, προκειμένου να μη φτάσουμε στον 1,5 βαθμό αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας.

 

 

 

23 Απριλίου 2021

energypress