Των αφρόνων τα παιδία

Σε όλες τις μεγάλες καταστροφές εκ των πραγμάτων μπαίνει το ερώτημα: «Μπορούσε να είχε αποφευχθεί;»

Είτε μιλάμε για το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη είτε για την τραγωδία στο Μάτι, τις πλημμύρες στη Θεσσαλία κ.α. το ερώτημα προκύπτει αυτόματα, μετά το πρώτο σοκ.

Όταν δε, η καταστροφή είναι επαναλαμβανόμενη, κατά συρροή που λένε, τότε το ερώτημα αυτό γίνεται πιο επιτακτικό και πιο αμείλικτο κάθε φορά.

Όταν όμως είναι σίγουρο ότι η ίδια καταστροφή θα επαναληφθεί στο άμεσο αλλά και απώτερο μέλλον, τότε τι κάνεις;

Αναφέρομαι φυσικά στις καταστροφές που προκάλεσε, προκαλεί και θα συνεχίσει να προκαλεί η κλιματική κρίση.

Υπάρχει απάντηση στο ερώτημα «Μπορούσε να είχε αποφευχθεί;» στην περίπτωση των επαναλαμβανόμενων κλιματικών καταστροφών;

Ναι υπάρχει, και δεν είναι «έφταιγε η κακιά στιγμή» αλλά η συνεχιζόμενη άρνηση μας να δούμε τα δεδομένα και να σεβαστούμε την επιστήμη μας. Και το «μας» το τονίζω γιατί εμείς συλλογικά έχουμε αναπτύξει το εργαλείο της επιστήμης για να μας καθοδηγεί.

Αυτή η άρνηση μας να σεβαστούμε την επιστήμη μας, με απασχολεί πολλά χρόνια τώρα και πρόσφατα έγινε κάτι που το επιβεβαίωσε.

Έπεσε λοιπόν, προχθές στα χέρια μου ένα Τεύχος του περιοδικού «ΑΝΕΜΟ…λόγια» του οποίου ήμουν ο εκδότης.  Συγκεκριμένα το Τεύχος 26, του Ιουνίου του 2004, σχεδόν 20 χρόνια πριν. Το παραθέτω στο τέλος του άρθρου για να το διαβάσετε αν θέλετε. Ήταν η εποχή που κατακτούσαμε το κύπελλο στην Πορτογαλία. Το άρθρο αφιέρωμα (8-σέλιδο παρακαλώ) έφερε τον τίτλο:

«Κλιματικές Αλλαγές: Τρομολαγνικός μύθος ή αδυσώπητη πραγματικότητα;»

Σήμερα θύμωσα όταν το διάβασα.

Αυτά που έγραφα στο εισαγωγικό τμήμα είναι ακριβώς τα ίδια με αυτά που γράφω και τώρα. Απλά τότε έγραφα πιο ήρεμα, πιο ευγενικά, λιγότερο παθιασμένα. Ώστε να διαβαστεί το κείμενο, ώστε να μην ενοχλήσει τον αναγνώστη η «βία» της περιγραφής της κλιματικής κρίσης και των καταστροφικών συνεπειών της.

Το δε θέμα που παρουσιάζω είναι η αναστροφή του Ρεύματος του Κόλπου που παραμένει ένα από τα πιο σοβαρά tipping points της κλιματικής αλλαγής, όπως είναι για παράδειγμα και το λιώσιμο των παγετώνων της Ανταρκτικής. Τι σημαίνει tipping point; Ότι μετά μπαίνουμε σε πραγματικά αχαρτογράφητα νερά και η επιστροφή στην κλιματική κανονικότητα απομακρύνεται ταχύτατα.

Και γιατί θύμωσα;

Γιατί γνωρίζαμε επιστημονικά τεκμηριωμένα όλα όσα θα συμβούν εξ αιτίας της κλιματικής αλλαγής, όχι το 2004 που έγραφα το άρθρο, αλλά πολύ νωρίτερα κι όμως επιλέξαμε να την αγνοήσουμε.

Όλη η πληροφορία που έχει το άρθρο προήρθε από έρευνα του διαδικτύου (και οι σύνδεσμοι είναι ακόμη εκεί για επιβεβαίωση). Με άλλα λόγια ήταν πληροφορία διαθέσιμη σε όποιον ήθελε να ψάξει, ενώ φυσικά ήταν γνωστή στους καθ ύλην αρμόδιους ανά τον πλανήτη.

Η ουσία – και αυτό είναι το κρίσιμο σημείο –  παραμένει ότι γνωρίζαμε από νωρίς τι σήμαινε κλιματική αλλαγή και μπορούσαμε να είχαμε αντιδράσει, αλλά δεν το κάναμε. Επιλέξαμε να μην το κάνουμε.

Και τώρα το λουζόμαστε. Και δυστυχώς το λούζονται όλοι και όχι μόνο αυτοί που αγνόησαν τη επιστήμη και τα απ’ ευθείας μηνύματα από το κλίμα το ίδιο. Και φυσικά κλαίμε όλοι μαζί πάνω από την καταστροφή και τα αθώα θύματα. Όπως πάντα γίνεται.

Αυτό είναι το κακό με την κλιματική αλλαγή. Δεν τιμωρούνται αυτοί που την προκαλούν και αυτοί που την αγνοούν, αλλά, συνήθως, αυτοί που δεν είχαν καμία ευθύνη στη δημιουργία της

Δυστυχώς, αυτή η ιστορία δεν τελείωσε ακόμη Το αντίθετο Τα χειρότερα είναι μπροστά μας. Η κλιματική κρίση είναι σε πλήρη εξέλιξη και μπορεί να φτάσει μέχρι εκεί που θα την αφήσουμε να φτάσει, δηλαδή σε 2, 3, 4, 5 βαθμούς Κελσίου άνοδο θερμοκρασίας με ότι αυτό θα σημαίνει για την ζωή μας (ζωή λέμε τώρα…).

Κι όμως ακόμη και σήμερα κάποιοι συνειδητά αγνοούν την επιστήμη και συνεχίζουν να επενδύουν σε ορυκτά καύσιμα. Το χθεσινό άρθρο στον Guardian τα λέει όλα.

«‘Insanity’: petrostates planning huge expansion of fossil fuels, says UN report»

Σύμφωνα με την έκθεση των Η.Ε. “Production Gap Report 2023” οι χώρες που είναι υπεύθυνες για την παραγωγή ορυκτών καυσίμων και επομένως εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα συνεχίζουν μέχρι το 2030 σαν να μην συμβαίνει τίποτε. Μεταξύ τους και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που φιλοξενούν την COP28 η οποία θα πρέπει να βγάλει τα καυτά κλιματικά κάστανα από την φωτιά του υπερθερμαινόμενου πλανήτη.(Ως προς αυτό θα τα ξαναπούμε μετά την Διάσκεψη.)

H τελευταία καμπύλη σε γκρι φόντο αντιστοιχεί στην πορεία που πρέπει να έχουν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα για να καταφέρουμε να συγκρατήσουμε την άνοδο της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από 1,5^οC

Η πρώτη σκουρόχρωμη καμπύλη είναι η πορεία που έχουμε χαραγμένη όπως πάμε γράφοντας την επιστήμη στα παλαιότερα των υποδημάτων μας, γιατί ως γνωστόν οι αγορές ξέρουν καλύτερα.

Το δεύτερο διάγραμμα δείχνει αναλυτικά την πορεία παραγωγής των τριών ορυκτών καυσίμων, όπου η πάνω γραμμή είναι η «κατά διαόλου» πορεία και η διακεκομμένη στο κάτω μέρος η συμβατή με τον στόχο 1,5^οC πορεία.

Τι πρέπει να γίνει για να αλλάξει αυτή η πορεία; Θα δώσει λύση η COP28;

Δεν έχω απάντηση. Μετά από τόσα χρόνια σηκώνω τα χέρια ψηλά.

Το μόνο παρήγορο σε αυτή την ιστορία είναι των αφρόνων τα παιδία.

Αυτά τα παιδιά που είναι στο δρόμο και ζητάνε κλιματική δράση και άμεσο τέλος στα ορυκτά καύσιμα.

Και το ειρωνικό σε αυτή την ιστορία, που θα ήταν για γέλια αν δεν ήταν τόσο σοβαρό, είναι ότι μας λένε να ακούσουμε και να σεβαστούμε την επιστήμη μας, την δική μας επιστήμη. Όχι κάτι δικό τους, αλλά την επιστήμη μας, αλλά εμείς το χαβά μας.

Πόσο κακοί γονείς είμαστε εν τέλει.

Άφρονες κι εγωιστές.

Ευτυχώς βγάλαμε καλά παιδιά.