Θόριο: Το «μυστικό» του θεού των κεραυνών που μπορεί να δώσει ενέργεια για 60.000 χρόνια - Η ανακάλυψη της Κίνας

Μία σημαντική ανακάλυψη στην Κίνα τις προηγούμενες ημέρες θα μπορούσε να εξασφαλίσει ενεργειακή ανεξαρτησία για δεκαετίες και να αναδιαμορφώσει την παγκόσμια ενεργειακή δυναμική.

Κινέζοι γεωλόγοι έκαναν μια πρωτοποριακή ανακάλυψη πραγματοποιώντας ανασκαφές σε ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα θορίου στον κόσμο. Αυτά βρίσκονται στο συγκρότημα ορυχείων Bayan Obo της Εσωτερικής Μογγολίας, και είναι ικανά να παρέχουν νέργεια στην Κίνα για 60.000 χρόνια.

Τα ενεργειακά πλεονεκτήματα

Το θόριο παρουσιάζει μοναδικά ενεργειακά πλεονεκτήματα. Αποδίδει περίπου 200 φορές περισσότερη ενέργεια από το ουράνιο με σημαντικά λιγότερα ραδιενεργά απόβλητα ως υποπροϊόντα. Τέτοια χαρακτηριστικά το καθιστούν ιδιαίτερα ελκυστικό καθώς τα έθνη αναζητούν πιο βιώσιμες ενεργειακές λύσεις. Η δέσμευση της Κίνας σε αυτή τη νέα τεχνολογία αποδεικνύεται από την έγκριση του πρώτου στον κόσμο αντιδραστήρα λιωμένου άλατος θορίου (TMSR) που θα κατασκευαστεί στην έρημο Γκόμπι. Αυτός ο αντιδραστήρας έχει προγραμματιστεί να λειτουργήσει έως το 2029 και αναμένεται να παράγει 10 μεγαβάτ ισχύος, σημειώνοντας σημαντική πρόοδο προς την ενεργειακή ανεξαρτησία για το έθνος.

Οι TMSR διαφοροποιούνται από τους παραδοσιακούς αντιδραστήρες ουρανίου παράγοντας ελάχιστα πυρηνικά απόβλητα, εξαλείφοντας τις ανησυχίες για καταστροφικές τήξεις και μετριάζοντας την ανάγκη για τεράστια συστήματα ψύξης νερού, καθιστώντας τους καθαρότερους και πιο αποτελεσματικούς.

Πρόκληση στην εξόρυξη

Παρά την υπόσχεσή της, η οικονομική εξόρυξη θορίου παραμένει πρόκληση. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι απαιτεί σημαντικούς πόρους, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων ποσοτήτων οξέος και ενέργειας. Υπάρχει επίσης η ανησυχία ότι τα υποπροϊόντα θορίου επαναπροορίζονται για όπλα, γεγονός που εγείρει σημαντικά ζητήματα παγκόσμιας ασφάλειας.

Ξαναμοιράζοντας την τράπουλα

Οι ειδικοί στον τομέα της ενέργειας υποστηρίζουν ότι αυτή η πρόοδος θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντικές αλλαγές όχι μόνο για την Κίνα, αλλά και για την ενεργειακή πολιτική παγκοσμίως. Ο Δρ Λι Σουν, ένας ερευνητής με έδρα το Πεκίνο, μιλά για την πιθανή διαταραχή της παραδοσιακής ενεργειακής δυναμικής. «Για πάνω από έναν αιώνα, τα έθνη έχουν πολεμήσει για τα ορυκτά καύσιμα. Αυτή η ανακάλυψη έχει τη δυνατότητα να αλλάξει την παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων στο ενεργειακό κλίμα».

Ο ενεργειακός τομέας της Κίνας εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον άνθρακα, ο οποίος αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 55% της ενεργειακής κατανάλωσης της χώρας. Η μετάβαση στην πυρηνική ενέργεια με βάση το θόριο θα μπορούσε να μειώσει δραματικά τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, να μειώσει την εξάρτηση από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα και να τοποθετήσει την Κίνα ως παγκόσμιο ηγέτη στην πυρηνική ενέργεια τα επόμενα χρόνια.

Ο θεός της βροντής και πολέμου

Το Θόριο ανακαλύφθηκε το 1828 από τον Σουηδό χημικό Jöns Jacob Berzelius , ο οποίος το ονόμασε από τον Thor , τον σκανδιναβικό θεό της βροντής και του πολέμου. Οι πρώτες του εφαρμογές αναπτύχθηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα. Η ραδιενέργεια του Θορίου ήταν ευρέως αναγνωρισμένη κατά τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, το θόριο αντικαταστάθηκε σε πολλές χρήσεις λόγω ανησυχιών για τις ιδιότητες ραδιενέργειας του.

Τι ήταν αυτός ο Θορ;

Στη μυθολογία των βορειοευρωπαϊκών λαών κατοικούσε στον ουρανό, ήταν ο θεός της βροντής και του κεραυνού, των ανέμων και του καιρού. Κάτι σαν τον δικό μας Δία. Από τα αρχαία νορβηγικά –Ντορ –ως τα σαξονικά –Τούναρ –αναγνωρίζουμε τελικά το όνομά του και στις λέξεις που έχουν δοθεί για την ημέρα Πέμπτη. Στα γερμανικά Donnerstag και στα αγγλικά Thursday, δηλαδή «Ημέρα του Θορ».

Ποιο είναι αυτό το «μυστικό» του Θορ;

Στη δεκαετία του ’50 έγιναν συσκέψεις στα στρατιωτικά επιτελεία των Ηνωμένων Πολιτειών για τα νέα όπλα. Ο τότε επικεφαλής του Ναυτικού απαίτησε τη ναυπήγηση πυρηνικών υποβρυχίων. Και οι αντίστοιχοι επιτελείς του στρατού ξηράς μιλούσαν για ατομικά όπλα. Εκείνη την εποχή υπήρχαν αρκετά προχωρημένες έρευνες σχετικά με τους πυρηνικούς αντιδραστήρες και το θόριο στα αμερικανικά εργαστήρια είχε δείξει τα προσόντα του σε σχέση με το ουράνιο. Διότι σε γενικές γραμμές το θόριο δίνει κατάλοιπα που έχουν πολύ μικρότερο χρόνο ημιζωής από το ουράνιο και είναι πολύ πιο εύκολο να σταματήσεις έναν αντιδραστήρα που λειτουργεί με βάση το θόριο, διότι δεν μπορεί να φθάσει σε μη ελεγχόμενη αλυσιδωτή αντίδραση. Από τη μία κατέληξαν ότι δεν θα μπορούσαν να δημιουργήσουν αντιδραστήρα για τα ατομικά υποβρύχια με τη χρήση τηγμένου άλατος νατρίου, διότι όταν αυτό έρχεται σε επαφή με το θαλασσινό νερό προκαλείται βίαια έκρηξη. Από την άλλη οι αντιδραστήρες που χρησιμοποιούσαν μόνον ουράνιο έδιναν στο τέλος ανάμεσα στα άλλα κατάλοιπα και πλουτώνιο. Ενα υλικό που από νωρίς είχαν διαπιστώσει ότι θα ήταν πολύ χρήσιμο για τα νέα πυρηνικά όπλα. Γι’ αυτό το «μυστικό» του Θορ δεν είναι άλλο από τη διαπίστωση πως τα σχέδια, που ήταν αρκετά προχωρημένα, για τη χρήση του θορίου μπήκαν στον πάγο και οι επιστήμονες που τα εκπονούσαν και τα υποστήριζαν οδηγήθηκαν στην παραίτηση για το χατίρι των «γερακιών».