Το τελευταίο COP

Έχω την αίσθηση ότι το 2023 θα μείνει στην ιστορία ως η χρονιά που αλλάξαμε πίστα στην κλιματική κρίση.

Αλλά φοβάμαι ότι είναι η ίδια η κλιματική κρίση που θα μας αλλάξει την πίστα.

Λίγες μόλις μέρες πριν από το COP28 και όλοι και όλα είναι έτοιμα για τη μεγάλη εκδήλωση. Θα είναι όλοι εκεί. Όπως κάθε χρόνο.

Και, φυσικά, όλοι ανεξαρτήτως από ποια μεριά βρίσκονται, αναγνωρίζουν δημόσια τη σημασία λήψης σοβαρών αποφάσεων για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.

Οι εκπρόσωποι των κυβερνήσεων, της βιομηχανίας και των επιχειρήσεων είναι συγκρατημένα αισιόδοξοι ενώ οι εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών είναι συγκρατημένα απαισιόδοξοι.

Όπως πάντα, το τελικό αποτέλεσμα θα είναι ένας συμβιβασμός όπου οι εκπρόσωποι του συστήματος θα υποσχεθούν να κάνουν λιγότερα, από όσα θα μπορούσαν να κάνουν και πολύ λιγότερα από όσα θα έπρεπε να κάνουν, ενώ όπως πάντα στην υλοποίηση θα κάνουν ακόμη πιο λίγα. 

Οι δε εκπρόσωποι των κοινωνιών των πολιτών θα πανηγυρίζουν για κάποιες μικρές νίκες και θα επικρίνουν την COP ότι δεν στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων που διαμορφώνονται από την έντονη κλιματική πραγματικότητα.

Τέλος, θα ανανεώσουν το ραντεβού τους για την επόμενη χρονιά, όπως κάνουν εδώ και 28 χρόνια.

Τα COP έχουν γίνει ετήσιες συγκεντρώσεις ρουτίνας , κάτι σαν εμπορικές εκθέσεις.

Σαν τζαμπορί.

 

Αλλά δεν μπορεί να είναι έτσι. Δεν πρέπει να είναι έτσι.

Έχουμε να κάνουμε με μια ξεκάθαρη, άμεση απειλή εναντίον της ίδιας της ανθρώπινης ύπαρξης.

Δεν μπορούμε να έχουμε κανόνες της αγοράς και φιλοδοξίες πολιτικών, που οριοθετούνται από εξαιρετικά σύντομους χρονικούς ορίζοντες, να μπλοκάρουν αποφάσεις ή να οδηγούν την COP σε λανθασμένες πολιτικές για ένα θέμα που θα επηρεάσει γενιές ανθρώπων κι όχι τους δείκτες του χρηματιστηρίου μιας ημέρας.

Η επιστήμη είναι πάνω από όλα και η επιστήμη ήταν ξεκάθαρη εδώ και 28 συνεχόμενες συνεδρίες των COP.

Ωστόσο, οι ηγέτες της ανθρωπότητας ήταν κάθε άλλο παρά homo sapiens.

Το κατωτέρω διάγραμμα της εξέλιξης της συγκέντρωσης διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα ως συνάρτηση των διεθνών διασκέψεων για το κλίμα, μιλάει από μόνο του και δεν λέει ευχάριστα πράγματα.

Όπως συνηθίζεται κάθε χρόνο, λίγο πριν την έναρξη ενός COP, δημοσιεύονται εκθέσεις από θεσμικά όργανα του ΟΗΕ και παγκοσμίου φήμης οργανισμούς που συνοψίζουν την κατάσταση της πορείας της κλιματικής κρίσης και της αποτελεσματικότητάς της κλιματικής δράσης.

Τα κείμενα μόνο ευφορία δεν προκαλούν.

Για παράδειγμα, η έκθεση του ΟΗΕ που δημοσιεύτηκε στις 14 Νοεμβρίου 2023 αναφέρει:

“New Analysis of National Climate Plans: Insufficient Progress Made, COP28 Must Set Stage for Immediate Action”

«Νέα ανάλυση των εθνικών σχεδίων για το κλίμα: Δεν σημειώθηκε επαρκής πρόοδος, η COP28 πρέπει να ορίσει το πλαίσιο για άμεση δράση»

Η αρχική παράγραφος αναφέρει: «Μια νέα έκθεση του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή βρίσκει ότι τα εθνικά σχέδια δράσης για το κλίμα παραμένουν ανεπαρκή για τον περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου και την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού. Ακόμη και με τις αυξημένες προσπάθειες ορισμένων χωρών, η έκθεση δείχνει ότι χρειάζεται πολύ περισσότερη δράση τώρα, για να κάμψει περαιτέρω την τροχιά των παγκόσμιων εκπομπών και να αποφύγει τις χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής».

Ρωτήστε τον εαυτό σας πόσες φορές έχετε διαβάσει παρόμοιες παραγράφους;

Γιατί δεν γίνεται ποτέ τίποτα;

 

Μια άλλη είδηση ​​που δημοσιεύτηκε στις 17 Νοεμβρίου 2023 στο Inside Climate News, είναι ακόμα πιο ξεκάθαρη:

“New Research Makes it Harder to Kick The Climate Can Down the Road from COP28”, 

«Νέα έρευνα αποδεικνύει ότι είναι δυσκολότερο να μετατεθούν οι κλιματικές προτεραιότητες για μετά το COP28», δηλώνοντας χωρίς περιστροφές ότι: «Χωρίς άμεσες περικοπές εκπομπών, η παγκόσμια θερμοκρασία θα ξεπεράσει τον στόχο της Συμφωνίας του Παρισιού νωρίτερα από το αναμενόμενο, λένε οι επιστήμονες.»

«Παρά τις δεκαετίες προειδοποιήσεων, εξακολουθούμε να βαδίζουμε προς τη λάθος κατεύθυνση»

Δεν ισχυρίζεται η έρευνα ότι δεν κάνουμε αρκετά.

Λέει ξεκάθαρα ότι πάμε σε λάθος κατεύθυνση.

Και δεν είναι η μόνη επιστημονική αναφορά που λέει κάτι τέτοιο.

Το Systems Change Lab, το οποίο διοικείται από το World Resources Institute και το Bezos Earth Fund, και υποστηρίζει τις προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών για την αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής, δημοσίευσε πριν από λίγες ημέρες το State of Climate Action 2023

Από τα διάφορα σπουδαία ευρήματα της έκθεσης, ένα ξεχωρίζει, κατά τη γνώμη μου.

Πρόκειται για μια έκθεση για ένα σύνολο 42 δεικτών, που επεξεργάστηκαν οι επιστήμονες, οι οποίοι χαρακτηρίζουν την κατάσταση της τρέχουσας κλιματικής δράσης σε σύγκριση με το τι χρειάζεται για να διατηρηθεί ζωντανή η δυνατότητα συγκράτησης της αύξησης της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από 1,5 βαθμό Κελσίου.

Διαβάστε και προσπαθήστε να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας:

• Μόλις 1 (ένας) από στους 42 δείκτες είναι στη σωστή κατεύθυνση
• 6 είναι εκτός στόχου 
• 24 είναι πάρα πολύ εκτός στόχου 
• 6 βρίσκονται σε αντίθετη κατεύθυνση και
• 5 υπάρχουν ανεπαρκή δεδομένα, αλλά δεν δείχνουν πολλά υποσχόμενοι

Εδώ μπορείτε να πανικοβληθείτε ελεύθερα, αλλά αν συνεχίζετε να διαβάζετε το κείμενο, επιτρέψτε μου να μοιραστώ μαζί σας μερικές ακόμη ανησυχητικές (ίσως και τρομακτικές) ειδήσεις. 

Για λόγους συντομίας, θα μοιραστώ τους τίτλους των ειδήσεων και μπορείτε να τις διαβάσετε μόνοι σας.

Και ας ξεκινήσουμε με την προεδρία της COP28, η οποία δείχνει να εφαρμόζει το «δάσκαλε που δίδασκες», ως προεδρία της COP28 φυσικά, γιατί ως παραγωγός χώρα πετρελαίου τα καταφέρνει μια χαρά.

• Cop28 host UAE breaking its own ban on routine gas flaring, data shows

• Cop28 host UAE has world’s biggest climate-busting oil plans, data indicates

 

Όλοι γνωρίζουμε ότι η άνοδος της θερμοκρασίας σπάει νέα ρεκόρ, αλλά είναι καλό να μην το ξεχνάμε ……

• Global air and ocean temperatures reach new record highs

• ‘Shocking’ October Temperatures Obliterated Past Records, Helping Make 2023 the Hottest Year On Record

 

……επειδή ο άμεσος δράστης της ανόδου, οι εκπομπές CO2, δεν μειώνονται. 

Αντιθέτως:

• The past years were the hottest on record. Yet we’re on track to burn more fossil fuels

• Climate-heating gases reach record highs, UN reports

• Global emissions set to fall only 2% by 2030 - UN report

• Uncounted Emissions: The Hidden Cost of Fossil Fuel Exports

 

Δεν αποτελεί έκπληξη λοιπόν ότι ο προϋπολογισμός άνθρακα για να διατηρηθεί η άνοδος της θερμοκρασίας κάτω από 1,5^ο C θα ξεπεραστεί, εξανεμίζοντας και τις τελευταίες ελπίδες επίτευξης αυτού του εμβληματικού στόχου σωτηρίας της ανθρωπότητας.

• Earth's carbon budget for 1.5°C will be exhausted by 2029, says IPCC

• Global Fossil Production Set to Blow Through 1.5°C Climate Limit, New Report Warns

 

Και αυτό θα συμβεί πολύ απλά επειδή οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων δίνουν πολύ περισσότερη σημασία στα εξωπραγματικά κέρδη τους και στο χρηματιστήριο, από ότι στην επιστήμη και έτσι συνεχίζουν να εργάζονται σε ρυθμό business as usual, σαν να μην συμβαίνει τίποτε, με άλλα λόγια.

• ‘Insanity’: petrostates planning huge expansion of fossil fuels, says UN report

• Phase out or phase down? Fight over fossil fuels heats up in run-up to COP28

• COP28 climate dispute: what are 'unabated' fossil fuels?  

 

Τόσο πολύ μάλιστα που το κόστος της κλιματικής κρίσης, οι απώλειες και οι ζημιές (loss and damage) που πλέον αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο, οι θάνατοι, οι καταστροφές, η απόγνωση, ο ξεριζωμός, να μην παίζουν κανένα ρόλο στις αποφάσεις τους.

• Climate crisis costing $16m an hour in extreme weather damage, study estimates

• Gulf Stream could collapse as early as 2025, study suggest

• Climate scientists give "survival guide for humanity" in landmark UN report

 

Αυτή είναι η σκληρή πραγματικότητα, την οποία όσο αρνούμαστε να δούμε κατάματα τόσο χειροτερεύει.

Οδεύουμε σε μια πρωτοφανή καταστροφή και ο χρόνος μας δεν τελειώνει, αλλά έχει ήδη εξαντληθεί. 

Το μόνο που μας μένει να κάνουμε είναι να μειώσουμε τις απώλειές μας.

Το COP28 δεν είναι τζάμπορι. Δεν είναι ένα κοκτέιλ πάρτι.

Το COP28 πρέπει να προσφέρει τη μία και μοναδική λύση που όλοι γνωρίζουμε. Ακόμα και αυτοί που αντιτίθενται, την γνωρίζουν.

Να ξεκινήσει αμέσως η κατάργηση των ορυκτών καυσίμων με τον ταχύτερο δυνατό τεχνικά τρόπο, σύμφωνα με τις επιταγές της επιστήμης.

Το COP28 δεν μπορεί να κλωτσήσει το τενεκεδάκι του κλίματος στην λεωφόρο των COP, όπως έκαναν όλα τα προηγούμενα COP.

Φτάσαμε στο τέλος.

Ως εκ τούτου, το COP28 πρέπει να συνεχιστεί μέχρι να βγει «πράσινος» καπνός.

Είναι η μόνη λύση.

Και αυτό σημαίνει ότι ο COP28 πρέπει να είναι το τελευταίο COP

Είτε επειδή θα δώσει στην ανθρωπότητα την μια και μοναδική λύση που μπορεί και πρέπει να δώσει ή γιατί θα αποτύχει και μαζί του θα αποτύχει και ο θεσμός των COP και επομένως θα πρέπει να αναζητήσουμε άλλο τρόπο για να φτάσουμε στην επιστημονικά επιβεβλημένη λύση.

Είτε έτσι είτε αλλιώς δεν μπορεί να υπάρξει COP29.

Δρ. Ιωάννης Τσιπουρίδης 

Σύμβουλος Μηχανικός Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας

Τεχνικός Σύμβουλος Έρευνας και Διεθνοποίησης και επισκέπτης καθηγητής @Meru University of Science and Technology (MUST)

Δ/της Κέντρου Έρευνας RECCReC κι επισκέπτης καθηγητής @Technical University of Mombasa (TUM)

Εκδότης e-mc2  (Energy Matters to Climate Change)