Τα νέα design των ηλιακών πάνελ θα μπορούσαν να βοηθήσουν την Ευρώπη να επιτύχει δίκαιους και ανθεκτικούς ενεργειακούς στόχους
Η Ευρώπη έχει δεσμευτεί να γίνει κλιματικά ουδέτερη έως το 2050 και το ερώτημα που τίθεται είναι πώς μπορεί να επιτευχθεί αυτό με ένα τρόπο, ο οποίος θα είναι τεχνικά εφικτός, οικονομικά υπεύθυνος και δίκαιος για όλα τα κράτη μέλη. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Aarhus και το Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Δανίας προσφέρουν μια πρώτη απάντηση σε μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications .
Χρησιμοποιώντας ένα προηγμένο ενεργειακό μοντέλο ολόκληρης της ηπείρου, οι ερευνητές διερεύνησαν τι θα συμβεί εάν κάθε χώρα πρέπει να είναι αυτάρκης σε ενέργεια σε ετήσια βάση - δηλαδή, να παράγει όση ενέργεια καταναλώνει εντός των συνόρων της. Όχι ως μορφή απομονωτισμού, αλλά ως αρχή ενεργειακής δικαιοσύνης και ανθεκτικότητας.
Το αποτέλεσμα είναι εκπληκτικά θετικό. «Η μελέτη μας δείχνει ότι η κλιματική ουδετερότητα δεν χρειάζεται να έρχεται εις βάρος της ενεργειακής δικαιοσύνης», λέει η μεταδιδακτορική ερευνήτρια Parisa Rahdan, κύρια συγγραφέας του άρθρου. «Με έξυπνες τεχνολογίες και μια συντονισμένη προσπάθεια, μπορούμε να διαμορφώσουμε μια μετάβαση όπου όλες οι χώρες συνεισφέρουν και ωφελούνται».
Η μελέτη καταδεικνύει ότι η Ευρώπη μπορεί να επιτύχει μηδενικές καθαρές εκπομπές, μια κατάσταση όπου δεν εκπέμπονται περισσότερα αέρια θερμοκηπίου από όσα μπορούν να απορροφηθούν μέσω αναδάσωσης, αποθήκευσης άνθρακα ή τεχνολογικών λύσεων. Αυτό είναι απαραίτητο για την επίτευξη του στόχου της Συμφωνίας του Παρισιού για περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Και αυτό μπορεί να επιτευχθεί με μέση αύξηση κόστους μόνο 2,1% σε σύγκριση με το πιο οικονομικά αποδοτικό σενάριο χωρίς αυτάρκεια.
Για χώρες που εξαρτώνται επί του παρόντος από τις εισαγωγές ενέργειας, όπως το Βέλγιο και η Ολλανδία, το κόστος μπορεί να αυξηθεί σημαντικά, έως και 150%, ενώ άλλες μπορεί να εξοικονομήσουν χρήματα. Συνολικά, όμως, αυτό οδηγεί σε μια πιο ισορροπημένη κατανομή των εγκαταστάσεων ηλιακής και αιολικής ενέργειας και σε μια πιο δίκαιη και ανθεκτική μετάβαση.
Η ηλιακή ενέργεια και η συνεργασία είναι οι καταλύτες
Μία από τις πιο σημαντικές τεχνολογίες στο σενάριο αυτό είναι η ηλιακή ενέργεια , ιδιαίτερα οι νέες διαμορφώσεις ηλιακών συλλεκτών. Όπως γράφει το techxplore.com, τα μοντέλα δείχνουν ότι τα συστήματα παρακολούθησης ενός άξονα, τα οποία ακολουθούν τον ήλιο από την ανατολή προς τη δύση καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας, είναι οικονομικά αποδοτικά σε όλη την Ευρώπη. Επιπλέον, η υποδιαστασιολόγηση των μετατροπέων αποδεικνύεται μια οικονομικά ορθή στρατηγική, καθώς τα ηλιακά πάνελ σπάνια λειτουργούν σε πλήρη ισχύ.
Αυτές οι λύσεις είναι ιδιαίτερα πολύτιμες σε πυκνοκατοικημένες ή περιορισμένες σε γη χώρες, όπου μπορούν να μεγιστοποιήσουν την ενεργειακή απόδοση ανά περιοχή και να υποστηρίξουν την αυτάρκεια.
Οι ερευνητές τονίζουν επίσης ότι η αυτάρκεια δεν σημαίνει απομόνωση. Ακόμα και καθώς η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας γίνεται πιο τοπική, οι χώρες θα συνεχίσουν να εμπορεύονται συνθετικό πετρέλαιο, μεθανόλη και υδρογόνο που παράγονται σε περιοχές πλούσιες σε πόρους.
Το πράσινο παζλ της Ευρώπης
Το αποτέλεσμα είναι μια εικόνα του ενεργειακού συστήματος της Ευρώπης ως ένα πράσινο παζλ: ένα σύστημα όπου τα κομμάτια ταιριάζουν ακριβώς επειδή κάθε χώρα συνεισφέρει - και λαμβάνει υποστήριξη από τους γείτονές της.
Η πολιτική ώθηση
Ένα βασικό ερώτημα είναι κατά πόσον η απαραίτητη κλιμάκωση της ηλιακής και αιολικής ενέργειας είναι ρεαλιστική.
Σύμφωνα με την ανάλυση των ερευνητών, ισχύει—αλλά μόνο εάν πολλές χώρες επιταχύνουν σημαντικά την ανάπτυξή τους. Χρησιμοποιώντας ιστορικά δεδομένα ως σημείο αναφοράς, η μελέτη δείχνει ότι οι απαιτούμενοι ρυθμοί ανάπτυξης υπερβαίνουν τα προηγούμενα ρεκόρ σε αρκετές χώρες, αλλά όχι κατά ένα μη εφικτό περιθώριο.
«Πρέπει να αυξήσουμε το επίπεδο των φιλοδοξιών μας», λέει η Parisa Rahdan. «Αλλά βλέπουμε επίσης ότι η τεχνολογική ανάπτυξη και η πολιτική δυναμική δείχνουν προς τη σωστή κατεύθυνση. Η ώρα να δράσουμε είναι τώρα».
Η μελέτη στέλνει ένα σαφές μήνυμα στους εθνικούς υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και στην ΕΕ: Δημιουργήστε χώρο για νέες ηλιακές τεχνολογίες στα ενεργειακά μοντέλα. Προωθήστε τον παγκόσμιο συντονισμό. Και να θυμάστε ότι η ενεργειακή δικαιοσύνη μπορεί να αποτελέσει πλεονέκτημα στη μετάβαση, όχι εμπόδιο.
