«Στέγνωσε» η αγορά από "πράσινες" Εγγυήσεις Προέλευσης – 10πλάσια η τιμή μέσα σε ένα χρόνο - "Ματώνουν" οι προμηθευτές για να "κλείσουν" θέσεις

Δυσεύρετες έγιναν τους τελευταίους μήνες οι Εγγυήσεις Προέλευσης για τους εγχώριους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, γεγονός που όπως είναι φυσικό, είχε συνέπεια και την αύξηση της τιμής τους. Έτσι, καθώς σήμερα, 31 Μαρτίου, εκπνέει η προθεσμία για ανάκληση Εγγυήσεων για τις καταναλώσεις του 2022, αρκετές εταιρείες χρειάστηκε να αποδυθούν σε αγώνα δρόμου για να καλύψουν το περσινό «καλάθι» των «πράσινων» προϊόντων τους, αλλά και δαπανήσουν αισθητά μεγαλύτερα ποσά. 

Ενδεικτικό είναι ότι, σύμφωνα με πηγές της αγοράς, πέρυσι τέτοια εποχή ένας εγχώριος προμηθευτής μπορούσε να εξασφαλίσει «πράσινα» πιστοποιητικά με τιμή στα 0,30-0,55 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Ένα κόστος που 10πλασιάστηκε στο 12μηνο που μεσολάβησε, καθώς αυτή την περίοδο θα πρέπει να καταβάλει 4-6 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. 

Σύμφωνα με ανθρώπους του κλάδου, η στενότητα στην προσφορά, και η συνακόλουθη αύξηση της τιμής, οφείλεται σε δύο παράγοντες – ξεκινώντας από την αυξημένη ζήτηση για Εγγυήσεις Προέλευσης που καταγράφηκε το 2022 στην Ευρώπη. Επίσης, ρόλο έπαιξε και το γεγονός ότι δεν έχουν πραγματοποιηθεί οι πρώτες δημοπρασίες για τη διάθεση εγχώριων Εγγυήσεων Προέλευσης, στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας που νομοθετήθηκε το προηγούμενο καλοκαίρι και το οποίο άλλαξε τον τρόπο απόκτησης «πράσινων» πιστοποιητικών στην Ελλάδα. 

Η αύξηση της ζήτησης πανευρωπαϊκά αποδίδεται κατʼ αρχάς στην ολοένα μεγαλύτερη στροφή κυρίως επιχειρήσεων σε «πράσινα» προϊόντα, στο πλαίσιο των πολιτικών εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Επίσης, ώθηση έδωσαν μέτρα σε επίπεδο Ε.Ε. για την επιτάχυνση απανθρακοποίησης του μίγματος, όπως η απόσυρση 347 εκατ. δικαιωμάτων ρύπων μεταξύ του Σεπτεμβρίου 2022 και του Αυγούστου 2023, από το Σύστημα Εμπορίας Ρύπων. 

Η περιορισμένη διαθεσιμότητα και οι υψηλές τιμές «φρέναραν» την απόκτηση Εγγυήσεων Προέλευσης από την Ευρώπη, μία πρακτική που τα προηγούμενα χρόνια χρησιμοποιούσαν αρκετοί εγχώριοι προμηθευτές. Έτσι, για να καλύψουν τα «πράσινα» προϊόντα τους, προμηθεύονταν «πράσινα» πιστοποιητικά εκτός συνόρων, όπου και τα ανακαλούσαν. 

Όσον αφορά τις Εγγυήσεις Προέλευσης από τους εγχώριους παραγωγούς, η μετάβαση στο σύστημα εμπορίας σημαίνει πως από το προηγούμενο καλοκαίρι οι προμηθευτές δεν μπορούν να προχωρήσουν σε απευθείας αγορές «πράσινων» πιστοποιητικών από όλους τους εγχώριους παραγωγούς ΑΠΕ, όπως συνέβαινε στο παρελθόν. Οι απευθείας αγοραπωλησίες πλέον ισχύουν μόνο για τις Εγγυήσεις έργων ΑΠΕ που δεν βρίσκονται σε καθεστώς λειτουργικής ενίσχυσης, και οι οποίες συνεχίζουν να εκδίδονται υπέρ των κατόχων των έργων. 

Πριν το φθινόπωρο οι πρώτες δημοπρασίες 

Για τα έργα σε λειτουργική ενίσχυση, οι Εγγυήσεις Προέλευσης εκδίδονται υπέρ του ΔΑΠΕΕΠ, με τα «πράσινα» πιστοποιητικά των μονάδων που τέθηκαν σε λειτουργία πριν από την 1η Ιανουαρίου 2021 να ανακαλούνται αζημίως μέσω των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας υπέρ των τελικών τους πελατών. Σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση του Διαχειριστή, με τις Εγγυήσεις από τις «παλιές» ΑΠΕ καλύπτεται το 19,2% της τελικής κατανάλωσης. 

Αυτό σημαίνει ότι όλα τα τιμολόγια ρεύματος ήταν κατά 19,2% «πράσινα» το 2022, κάτι που σημαίνει ότι για να «πρασινίσει» πλήρως ένας πάροχος την προμήθεια ρεύματος σε κάποιον πελάτη του (ο οποίος είναι συμβεβλημένος σε προϊόν για τροφοδοσία από παραγωγή αποκλειστικά από ΑΠΕ), θα έπρεπε να εξασφαλίσει Εγγυήσεις για το υπόλοιπο 80,8% της κατανάλωσης. Ωστόσο, καθώς έως αυτή τη στιγμή δεν βρίσκεται σε λειτουργία η πλατφόρμα δημοπρασιών των «πράσινων» πιστοποιητικών από ΑΠΕ με λειτουργική ενίσχυση και ηλέκτριση μετά την 1η Ιανουαρίου 2021, δεν θα μπορούσε να καλύψει μέρος του παραπάνω ποσοστού από Εγγυήσεις αυτών των «νέων» έργων ΑΠΕ. 

Μιλώντας στο 4ο Power & Gas Forum, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΔΑΠΕΕΠ εκτίμησε ότι οι πρώτες δημοπρασίες θα διεξαχθούν πριν από το φθινόπωρο. Στο ενδιάμεσο, θα εγκριθεί ο Κανονισμός Δημοπρασιών από τη ΡΑΕ και θα ολοκληρωθεί η απαιτούμενη αναβάθμιση του Πληροφοριακού Συστήματος Εγγυήσεων Προέλευσης, στο πλαίσιο της οποίας η πλατφόρμα του Διαχειριστή θα διασυνδεθεί και με το ψηφιακό μητρώο (HUB) του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Φορέων Έκδοσης Εγγυήσεων Προέλευσης AIB (Association of Issuing Bodies).

Όπως έχει γράψει το energypress, η διασύνδεση του ελληνικού πληροφοριακού συστήματος με το ψηφιακό μητρώο του ΑΙΒ «θα ανοίξει τις πόρτες» του εξωτερικού για πρώτη φορά για τις Εγγυήσεις Προέλευσης από ελληνικές μονάδες ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, ώστε αυτές να είναι διαπραγματεύσιμες στα κράτη της «Γηραιάς Ηπείρου» των οποίων οι φορείς έκδοσης είναι μέλη του ΑΙΒ. Η εξέλιξη αυτή θα σημαίνει αναβάθμιση της αξίας των εγχώριων Εγγυήσεων Προέλευσης, αλλά και ενίσχυση της ρευστότητας της αντίστοιχης αγοράς. 

Στο δελτίο του ΕΛΑΠΕ για το κλείσιμο του 2022, που ανακοινώθηκε χθες, προβλέπονται τα πρώτα έσοδα το 2023 από τις δημοπρατήσεις Εγγυήσεων Προέλευσης. Με βάση το δελτίο, θα αποφέρουν έσοδο το οποίο αποτελεί συνιστώσα του Υπολογαριασμού Αγοράς ΛΓ-1, το ύψος του οποίου για το 2023 εκτιμάται της τάξης των 5 εκατ. ευρώ. 

1