Στεγαστικά δάνεια με βάση το προφίλ ενεργειακής κατανάλωσης του ακινήτου

Καταλυτική επίδραση στην κτηματαγορά, στην εμπορευσιμότητα και την αξία των ακινήτων αναμένεται να έχει η νέα πολιτική που θέτει σε εφαρμογή η Ευρωπαϊκή Ένωση, για την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων, για την περίοδο 2020-2030.

Το σχέδιο της Ε.Ε. για την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων περιλαμβάνει ένα πρόγραμμα μαζικών παρεμβάσεων στο κτιριακό απόθεμα της Ευρώπης, επενδύοντας κονδύλια ύψους 170 δισ. ευρώ, περιλαμβάνει ο σχεδιασμός της Ε.Ε. για την επίτευξη των στόχων εξοικονόμησης ενέργειας στο 32,5% έως το 2030.

Παράλληλα προβλέπεται με Οδηγία από την ΕΕ προς τις Τράπεζες η χορήγηση στεγαστικού δανείου, να  λαμβάνει υπόψη της το προφίλ ενεργειακής κατανάλωσης του ακινήτου.

Η εφαρμογή αυτού του μέτρου προοιωνίζεται ότι τα κτίρια χαμηλής ενεργειακής απόδοσης, που συνήθως είναι τα παλαιότερα και έχουν επίσης θέματα και στατικής ενίσχυσης, σταδιακά θα τίθενται εκτός του ανταγωνιστικού πλαισίου της κτηματαγοράς, εφόσον οι ιδιοκτήτες τους δεν διαθέτουν τα αναγκαία κονδύλια για την ενεργειακή αναβάθμιση τους.

Τράπεζες

Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ έχει ζητήσει από 45 ευρωπαϊκές τράπεζες να καταρτίσουν ένα νέο προϊόν στεγαστικού δανείου, που θα λαμβάνει υπόψη του το προφίλ ενεργειακής κατανάλωσης του ακινήτου. Το νέο αυτό εργαλείο, σύμφωνα με παράγοντες της Επιτροπής, περιορίζει το ρίσκο της τράπεζας, αφού η μείωση του κόστους ενέργειας θα διασφαλίζει στον δανειολήπτη μεγαλύτερο εισόδημα για την αποπληρωμή των δόσεων του δανείου, ενώ η αναβαθμισμένη ενεργειακά οικία θα έχει μεγαλύτερη αξία μεταπώλησης.

Η Ε.Ε. κατευθύνει τα κράτη – μέλη να ξεφύγουν από τα μέχρι σήμερα αναποτελεσματικά εργαλεία της χρηματοδότησης των κτιρίων από το κράτος ή τους δήμους και σχεδιάζει ένα νέο πλαίσιο συγχρηματοδότησης με τον ιδιωτικό τομέα.

Οι εμπλεκόμενες τράπεζες, στις οποίες προς το παρόν δεν συγκαταλέγονται ελληνικές, οι οποίες στο μεταξύ εξακολουθούν να ακολουθούν περιοριστική πολιτική στεγαστικών δανείων, σύμφωνα με τους ίδιους παράγοντες συλλέγουν ήδη στοιχεία για να καταρτίσουν το νέο προϊόν στεγαστικού δανείου, ενώ εκτίμηση της Κομισιόν είναι πως η συνεργασία θα επεκταθεί και σε άλλες τράπεζες.

Για κάθε χώρα μέλος της  Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα νέα μέτρα για την ενεργειακή εξοικονόμηση θα εξειδικευτούν μέσω των Εθνικών Σχεδίων για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), για τα οποία ξεκινάει διαβούλευση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε το κάθε εθνικό σχέδιο να οριστικοποιηθεί εντός έτους.

Σημειώνεται ότι η Ελλάδα, που έλαβε την περασμένη εβδομάδα προειδοποιητική εφαρμογή από την ΕΕ για την εφαρμογή της νέας Οδηγίας για την ενεργειακή εξοικονόμηση, έστειλε ήδη το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), καθώς ολοκληρώθηκε η σχετική διαβούλευση σε εθνικό επίπεδο.

Συμφωνία με τη Εurostat

Στο πλαίσιο μιας ακόμη πρωτοβουλίας, που στοχεύει να κινητοποιήσει τους δήμους για την ενεργειακή αναβάθμιση των δημοτικών κτιρίων, η Κομισιόν έχει έρθει σε συμφωνία με τη Εurostat για να μην εγγράφονται στο έλλειμμα οι δαπάνες για ενεργειακή αναβάθμιση. Το μοντέλο που προωθεί η Επιτροπή είναι ένας δήμος να δημιουργεί μια εταιρεία με δημοτικά ακίνητα και να αναθέτει σε ιδιώτες την ανακαίνισή τους, οι οποίοι θα πληρώνονται με τη διαφορά που θα προκύπτει από την εξοικονόμηση ενέργειας μετά την ανακαίνιση. Το μοντέλο εφαρμόστηκε πιλοτικά στην πόλη Λίλ της Γαλλίας. Ο δήμος ανέθεσε σε ιδιώτες την ανακαίνιση των κτιρίων του έναντι προϋπολογισμού 400 εκατ. ευρώ. Η ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων μπορεί να αποτελέσει μια νέα δραστηριότητα των εταιρειών ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου των χωρών–μελών, οι οποίες την εντάσσουν ήδη στη στρατηγική τους.

Κτιριακός τομέας

Ο κτιριακός τομέας αντιπροσωπεύει τα 3/4 της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης και αντίστοιχα των δαπανών της Ευρώπης για ενέργεια και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Κομισιόν, μια ριζική ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων των χωρών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να μειώσει την ενεργειακή κατανάλωση κατά 40% και να καταστήσει εφικτό τον στόχο για εξοικονόμηση ενέργειας κατά 32,5% μέχρι το 2030. Ο νέος σχεδιασμός για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων προχωράει κατά προτεραιότητα από την Κομισιόν έναντι παρεμβάσεων σε άλλους τομείς, όπως αυτός των μεταφορών τόσο λόγω της βαρύτητάς του στους στόχους της εξοικονόμησης που έχουν τεθεί στο πλαίσιο της πολιτικής για την κλιματική αλλαγή και της συμφωνίας του Παρισιού όσο και της αναπτυξιακής της διάστασης σε περιφερειακό επίπεδο. Όπως χαρακτηριστικά τονίζει αξιωματούχος της Κομισιόν, «η ενεργειακή αναβάθμιση δίνει την ευκαιρία για περιφερειακή ανάπτυξη, με την εμπλοκή πολλών τοπικών επιχειρήσεων και τη δημιουργία αρκετών θέσεων εργασίας.

Οι ελληνικές κατευθύνσεις

Η Ελλάδα, έχοντας συνυπογράψει τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, έχει δεσμευθεί ότι έως το 2030 θα έχει εξοικονομήσει ενέργεια 30% συγκριτικά με σήμερα. Όπως έχει τονίσει ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης, τα προγράμματα εξοικονόμησης είναι ο πιο δύσκολος στόχος. Το υπουργείο Ενέργειας, πέραν του προγράμματος «Εξοικονομώ», ξεκινάει άμεσα ένα πιο ενισχυμένο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης των δημόσιων κτιρίων σε κομβικούς τομείς (σχολεία, νοσοκομεία) ύψους 2 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΥΠΕΝ, το ΕΣΕΚ προβλέπει:

  • Την εξοικονόμηση της συνολικής τελικής κατανάλωσης ενέργειας κατά 33% σε σχέση με την πρόβλεψη εξέλιξης όπως είχε εκτιμηθεί το 2007, στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών ενεργειακών πολιτικών. Αυτό μεταφράζεται σε κεντρικό στόχο ανακαίνισης και αντικατάστασης του 10% των κτιρίων κατοικίας μέχρι το 2030 με νέα σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης. Σε ετήσιο επίπεδο στόχος είναι τουλάχιστον 40000 κατοικίες να αναβαθμίζονται ενεργειακά ή και να αντικαθίστανται από νέες ενεργειακά αποδοτικότερες.
  • Την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, με ενίσχυση των πολιτικών που υπάρχουν ήδη, ενεργητικό δημόσιο έλεγχο των ενεργειακών υποδομών και φυσικά επιπρόσθετα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζεται η πρόσβαση όλων των πολιτών, ειδικά των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων, στην ενέργεια, όπως στοχευμένες δράσεις για ενεργειακές αναβαθμίσεις κατοικιών ευάλωτων νοικοκυριών.

Το ΕΣΕΚ επιτυγχάνει τους φιλόδοξους ενεργειακούς και τους περιβαλλοντικούς  στόχους της χώρας για το 2030, προδιαγράφοντας ένα ισχυρό πρόγραμμα επενδύσεων που εκτιμάται ότι θα προσεγγίσουν τα 35 δισ. ευρώ. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην επέκταση των δημόσιων δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας στην πλειοψηφία των νησιών που είναι σήμερα μη διασυνδεδεμένα, καθώς και στη βέλτιστη αξιοποίηση  των εγχώριων ενεργειακών πηγών, πρωτίστως μέσω των ΑΠΕ, και τον εξηλεκτρισμό περισσότερων κλάδων της οικονομίας (όπως των μεταφορών και της ψύξης-θέρμανσης κτηρίων).

Η διαβούλευση για το ΕΣΕΚ μεταφέρεται, πλέον, στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε το εθνικό σχέδιο να οριστικοποιηθεί εντός έτους.

 

 

 

28 Ιανουαρίου 2019

Πηγή: ecopress