«Η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή έχει αυξήσει κατά 50% τον κίνδυνο ξηρασίας που προκαλεί σοβαρές ελλείψεις νερού και αγροτικές ζημιές σε αυτές τις δύο περιοχές».
Η διαπίστωση αυτή αφορά τη σοβαρή ξηρασία σε Σικελία και Σαρδηνία και είναι ένα από τα συμπεράσματα πρόσφατης -δημοσιοποιήθηκε στις αρχές Σεπτεμβρίου- μελέτης από τη World Weather Attribution, μια ομάδα κορυφαίων επιστημόνων που εξειδικεύονται στην αποτίμηση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής στα ακραία καιρικά φαινόμενα. «Επίμονη ζέστη που οδηγεί στην εξάτμιση του νερού από τα εδάφη, τα φυτά και τις δεξαμενές έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του κινδύνου της ξηρασίας» εξηγούν οι 15 επιστήμονες που συνεργάστηκαν για την έρευνα, σημαίνοντας (ξανά) συναγερμό. «Σε έναν κόσμο θερμότερο κατά 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική περίοδο, κάτι που θα συμβεί ως το 2050 αν δεν γίνουν μεγάλες και γρήγορες μειώσεις στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, ξηρασίες σαν κι αυτές στη Σικελία και στη Σαρδηνία θα γίνουν συχνότερες»...
Παρά το γεγονός ότι τα ζεστά και ξερά καλοκαίρια κάθε άλλο παρά άγνωστα είναι στα ιταλικά αυτά νησιά, η περσινή χρονιά σημαδεύτηκε από ασυνήθιστη έλλειψη βροχοπτώσεων και υψηλές θερμοκρασίες διαρκείας, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για απειλητικές ξηρασίες... Η επικεφαλής των μελετητών Μάριαμ Ζακάριαχ, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Γκράνταμ για την Κλιματική Αλλαγή στο Imperial College στο Λονδίνο, εξηγεί ότι τα δύο ιταλικά νησιά αντιμετωπίζουν όλο και πιο συχνούς και πιο έντονους καύσωνες, που οδηγούν στην εξάτμιση των υδάτων. Υπογραμμίζει ότι η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει την ξηρασία σε Σικελία και Σαρδηνία - μια πραγματικότητα που βιώνει ο αγροτικός κόσμος αλλά και οι πόλεις που αντιμετωπίζουν περιορισμούς στην κατανάλωση του νερού. Σύμφωνα με τον Δείκτη Ξηρασίας του Κέντρου Ερευνών της Κομισιόν, σχετικά με τις πρώιμες ενδείξεις ξηρασίας και την παρακολούθηση της αγροτικής ξηρασίας, οι δώδεκα μήνες, από τον Αύγουστο του 2023 ως τον Ιούλιο φέτος, ήταν πολύ ξηροί και στα δύο νησιά.
Αυτού του είδους η σοβαρή ξηρασία που πλήττει από πέρσι το καλοκαίρι τα δύο νησιά της Ιταλίας (η Σικελία βίωσε εξαιρετικά ξερή περίοδο τους έξι τελευταίους μήνες του 2023) δεν είναι μεμονωμένη. Σύμφωνα με την έρευνα, αποτελεί τμήμα ευρύτερου φαινομένου που πλήττει μεγάλα τμήματα της περιοχής της Μεσογείου, που υφίστανται επίσης μεγάλη έλλειψη βροχοπτώσεων και βιώνουν θερμοκρασίες πολύ υψηλότερες των συνηθισμένων. Οι ερευνητές σημειώνουν ότι οι συναγερμοί για ξηρασία ξεκίνησαν από τον... Δεκέμβριο στη Σικελία και από τον Μάιο στη Σαρδηνία. Ποταμοί ξεράθηκαν, σοδειές καταστράφηκαν, ενώ εφαρμόστηκε και διανομή με δελτίο του νερού σε περιοχές όπου γεωργία και τουρισμός αποτελούν ζωτικούς πλουτοπαραγωγικούς πόρους. Και για τα δύο νησιά οι Αρχές κήρυξαν κατάσταση εκτάκτου ανάγκης - αυτό ήταν άλλωστε και το γεγονός που κινητοποίησε τους επιστήμονες της World Weather Attribution για να κάνουν την έρευνά τους.
Οι επιστήμονες εξηγούν τεκμηριωμένα ότι η βασική αιτία για αυτή την πρωτόγνωρη στη διάρκεια ενός αιώνα ξηρασία δεν είναι μόνο οι περιορισμένες βροχοπτώσεις αλλά και οι παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες, που μάλιστα επικρατούν και στη διάρκεια της νύχτας... Οι ίδιοι δίνουν έμφαση στο ότι η αποτελεσματική διαχείριση του κινδύνου ξηρασίας σε περιοχές όπως η Σικελία και η Σαρδηνία απαιτεί επικέντρωση της προσοχής στη μακροπρόθεσμη ετοιμότητα και την προσαρμογή. «Η επένδυση σε ανθεκτικές υποδομές, στρατηγικές διατήρησης νερού και βιώσιμη διαχείριση πόρων είναι τα κρίσιμα για τον περιορισμό των συνεπειών της ξηρασίας».
Η Ρένα Δούρου είναι μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., υπεύθυνη για θέματα Διεθνών Σχέσεων-Εξωτερικής Πολιτικής και Ευρωπαϊκής Ενέργειας, Περιβάλλοντος, βουλεύτρια Β2 Δυτικής Αθήνας
