Προς τί οι πανηγυρισμοί; Μια «μαύρη» μέρα για τον φυσικό πλούτο και την οικονομία της Κρήτης.

Η 27η Ιουνίου θα μείνει χαραγμένη ως η ημέρα που το ελληνικό κράτος παρέδωσε τον έλεγχο μιας τεράστιας θαλάσσιας έκτασης 40.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων γύρω από την Κρήτη, σε πετρελαϊκές εταιρείες με βαρύ ιστορικό ρύπανσης, υπεύθυνες για μερικές από τις πιο καταστροφικές πετρελαιοκηλίδες στην παγκόσμια ιστορία. Η λανθασμένη αυτή απόφαση θέτει  σε άμεσο κίνδυνο, για τις επόμενες δεκαετίες, τον φυσικό πλούτο της χώρας, το θαλάσσιο οικοσύστημα, τις μοναδικές ακτές και κατ’ επέκταση την παράκτια οικονομία του νησιού και δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας που βασίζονται, άμεσα ή έμμεσα, στη διατήρηση της καλής κατάστασης όλων των  παραπάνω. Και όλα αυτά με ασήμαντο αντάλλαγμα,στο όνομα μιας ανάπτυξης χωρίς  ουσιαστική προοπτική. 

Πώς εξηγείται, λοιπόν, το πανηγυρικό κλίμα στην εκδήλωση για την παραχώρηση του δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην Κρήτη:

• τη στιγμή που οι εργασίες έρευνας απειλούν το φυσικό περιβάλλον της Κρήτης, και ολόκληρης της χώρας;

Η θαλάσσια περιοχή που παραχωρήθηκε στην Κρήτη αποτελεί ένα παγκόσμιας οικολογικής αξίας οικοσύστημα που απειλείται ήδη από το πρώτο κιόλας στάδιο των σεισμικών υποθαλάσσιων ερευνών, καθώς αυτές γίνονται με την πρόκληση τεράστιας έντασης ήχων που αποπροσανατολίζουν, παρεμποδίζουν  και πολλές φορές οδηγούν σε θάνατο παγκοσμίως σπάνια θαλάσσια θηλαστικά και κητώδη που ζουν στην περιοχή (π.χ. φυσητήρες, δελφίνια). Στο πλαίσιο αυτό, περισσότεροι από 100 επιστήμονες και διεθνώς αναγνωρισμένοι επιστημονικοί φορείς και οργανώσεις από την Ελλάδα και ολόκληρο τον κόσμο απηύθυναν, πριν από περίπου ένα μήνα, έκκληση προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, καλώντας τον να ακυρώσει το πρόγραμμα έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων στην Ελληνική Τάφρο. Κεντρικό επιχείρημά τους είναι οι ολέθριες επιπτώσεις που το εν λόγω πρόγραμμα θα έχει στο θαλάσσιο περιβάλλον και τη θαλάσσια ζωή  της χώρας.

Όπως καταδεικνύουν τόσο η διεθνής επιστημονική κοινότητα, όσο και η διεθνής βιβλιογραφία, ασφαλείς σεισμικές έρευνες και ασφαλείς εξορύξεις δεν υπήρξαν ποτέ και πουθενά. Στα πιο τεχνολογικά προηγμένα και ισχυρά θεσμικά κράτη της Βόρειας Θάλασσας, μόνο για την περίοδο 1992-2015 σημειώθηκαν 4.445 διαρροές υδρογονανθράκων και πετρελαιοκηλίδες. Είναι τουλάχιστον αφελές να πιστεύει κανείς ότι δεν υπάρχει πιθανότητα τακτικής ρύπανσης ή ακόμα και καταστροφικής πετρελαιοκηλίδας στη θεσμικά ασθενέστερη Ελλάδα, όπου η περιβαλλοντική νομοθεσία ήδη καταστρατηγείται προς όφελος της πετρελαϊκής βιομηχανίας. Ενδεικτικά, και παρά τις σοβαρότατες επιπτώσεις τους στα θαλάσσια είδη, το κράτος απαλλάσσει τις πετρελαϊκές επιχειρήσεις από την υποχρέωση εκπόνησης της κρίσιμης Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το στάδιο των σεισμικών ερευνών, ακόμα και όταν αυτές γίνονται μέσα σε προστατευόμενες περιοχές Natura.   

• τη στιγμή που οι εξορύξεις αποτελούν μια ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια της οικονομίας της Κρήτης; 

Τα ασυνήθιστα μεγάλα βάθη στα οποία βρίσκονται τα θαλάσσια “οικόπεδα” στην Κρήτη που παραχωρήθηκαν, αυξάνουν ραγδαία τις πιθανότητες ατυχήματος. Ο πρώην διευθυντής του Αμερικανικού Bureau of Ocean Energy Management δήλωσε πρόσφατα πως «είναι αδύνατον να εξαλειφθεί το ρίσκο [ατυχημάτων] για τέτοιου τύπου εξορύξεις» καθώς «όσο πιο βαθιά γίνονται, τόσο αυξάνεται το τεχνολογικό ρίσκο». Ο ίδιος ο πρόεδρος της ΕΔΕΥ, Γ. Μπασιάς, σχολιάζοντας τα ασυνήθιστα μεγάλα βάθη των οικοπέδων της Κρήτης (ξεπερνούν τα 3.000 μέτρα), σηµείωσε μόλις πριν από λίγους μήνες πως «η τεχνολογία στο συγκεκριμένο κομμάτι δεν έχει προχωρήσει ακόμα αρκετά».

Με άλλα λόγια, η θαλάσσια περιοχή της Κρήτης μετατρέπεται, με την ευλογία της κυβέρνησης,  σε ένα «τεχνολογικό πείραμα» υπερβαθίων εξορύξεων, το οποίο θα προκαλέσει ανυπολόγιστες συνέπειες όχι μόνο στο περιβάλλον, αλλά και στην εθνική οικονομία και την τοπική κοινωνία.

Ένα μόνο ατύχημα στη θαλάσσια περιοχή της Κρήτης αρκεί για να συρρικνώσει το εισόδημα και τις θέσεις εργασίας των παράκτιων κοινοτήτων, καθώς σχεδόν το 50% της οικονομίας του νησιού εξαρτάται άμεσα ή έμμεσα από τον εισερχόμενο τουρισμό (στοιχεία του ΣΕΤΕ). Επιπλέον, σύμφωνα με τη μελέτη που εκπόνησε πρόσφατα το WWF Ελλάς, το κόστος των εξορύξεων στην Κρήτη στην περίπτωση ενός  σοβαρού περιστατικού διαρροής/ ατυχήματος θα μπορούσε να ξεπεράσει τα €2 δισ., ποσό το οποίο θα επωμιστεί η τοπική κοινωνία. Ταυτόχρονα, έως και 44.000 θέσεις εργασίας θα χάνονταν εν μια νυκτί. 

«Κανένα υποτιθέμενο “αντισταθμιστικό” δεν θα υπερκεράσει το περιβαλλοντικό, οικονομικό και κοινωνικό κόστος που προκαλούν οι έρευνες και εξορύξεις. Είναι τουλάχιστον ειρωνικό ότι η Ελλάδα πανηγυρίζει για το πενιχρό ποσοστό που θα λάβει ως αντάλλαγμα για να μπορούν οι μεγαλύτεροι υπαίτιοι της κλιματικής κρίσης, όπως είναι οι πετρελαϊκές εταιρείες, να παίρνουν τη μερίδα του λέοντος συνεχίζοντας δραστηριότητες που καταστρέφουν το κλίμα. Τίποτα δεν έχει χαθεί ακόμα. Τώρα είναι η ώρα οι πολίτες να εκφράσουν συντονισμένα την αντίθεσή τους στα κυβερνητικά πλάνα που θα οδηγήσουν τον φυσικό πλούτο σε ολική καταστροφή, καταδικάζοντας το μέλλον της χώρας μας», σχολιάζει ο Δημήτρης Ιμπραήμ, υπεύθυνος θαλάσσιου προγράμματος το WWF Ελλάς.

Το WWF Ελλάς θα εξαντλήσει κάθε νόμιμο μέσο για να σταματήσει αυτά τα επιβλαβή έργα. Ήδη, πριν λίγες ημέρες, κατατέθηκε αίτηση ακύρωσης κατά της περιβαλλοντικής έγκρισης των παραχωρήσεων στην Κρήτη, ενώ ενόψει των εθνικών εκλογών της 7ης Ιουνίου, το WWF Ελλάς έχει ζητήσει από τους υποψήφιους βουλευτές και τα κόμματα να ενημερώσουν τους ψηφοφόρους για τις περιβαλλοντικές και κλιματικές δεσμεύσεις που λαμβάνουν και για τη δημόσια θέση που παίρνουν απέναντι στα σχέδια έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων στη χώρα μας. Παράλληλα, σε λίγες εβδομάδες (20/7 – 31/7) με το ιστιοπλοϊκό σκάφος “Blue Panda”, το WWF θα επισκεφθεί ξανά τα νησιά του Ιονίου, για να αναδείξει την απειλή των υδρογονανθράκων, και να ενώσει τη φωνή του με αυτή των πολιτών και κατοίκων σε Ζάκυνθο, Ιθάκη και Κεφαλονιά, διεκδικώντας υγιείς θάλασσες, καθαρό κλίμα και ζωντανή οικονομία.

Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε το https://support.wwf.gr/action/say-no-to-oil/

1 Ιουλίου 2019

WWF