Τέσσερις περιβαλλοντικές οργανώσεις ξεκίνησαν τη Δευτέρα (19 Σεπτεμβρίου) νομικές ενέργειες κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μετά την ψήφιση ενός αμφιλεγόμενου νόμου για την ένταξη του ορυκτού φυσικού αερίου στον κατάλογο των βιώσιμων επενδύσεων της ΕΕ.
Σε μια αμφιλεγόμενη κίνηση νωρίτερα φέτος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε στους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο την ένδειξη «βιώσιμη» στο πλαίσιο της ταξινόμησης της ΕΕ για την πράσινη χρηματοδότηση, υπό την προϋπόθεση ότι η τεχνολογία πληροί ένα συγκεκριμένο όριο εκπομπών CO2.
Ωστόσο, οι περιβαλλοντικές ομάδες υποστηρίζουν ότι η νομοθεσία, η οποία επιβίωσε από την ψηφοφορία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 6 Ιουλίου, έρχεται σε σύγκρουση με τον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα και δεν σέβεται τις υποχρεώσεις της ΕΕ στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού.
«Το φυσικό αέριο είναι ένα ισχυρό ορυκτό καύσιμο που απειλεί την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια και έχει οδηγήσει σε ουρανοκατέβατες τιμές ενέργειας σε όλη την Ευρώπη», υποστηρίζουν οι τέσσερις ΜΚΟ – ClientEarth, Γραφείο Ευρωπαϊκής Πολιτικής του WWF, Transport & Environment (T&E) και BUND (Φίλοι της Γης Γερμανίας).
Σύμφωνα με την ομάδα, η ετικέτα κινδυνεύει να διοχετεύσει περισσότερα χρήματα σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με ορυκτό αέριο και να απομακρύνει τις επενδύσεις από πιο πράσινες τεχνολογίες, όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η μείωση της ζήτησης.
«Η στήριξη του φυσικού αερίου, ενός ορυκτού καυσίμου που βρίσκεται σήμερα στο επίκεντρο μιας κρίσης κόστους ζωής σε όλο το μπλοκ, υπονομεύει τους θεμελιώδεις στόχους της ΕΕ για την επίτευξη καθαρότερης, φθηνότερης και ασφαλέστερης ενέργειας», δήλωσε εκπρόσωπος των τεσσάρων περιβαλλοντικών ομάδων.
Η αγωγή κατέστη δυνατή μετά την έγκριση μιας μεταρρύθμισης-ορόσημο της νομοθεσίας της ΕΕ για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη πέρυσι, η οποία άνοιξε τις πόρτες των δικαστηρίων σε ένα νέο κύμα αγωγών για το κλίμα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει τώρα περιθώριο 22 εβδομάδων για να απαντήσει προτού το Δικαστήριο της ΕΕ κληθεί να αποφανθεί επί του θέματος και ενδεχομένως να καταργήσει τον αμφιλεγόμενο νόμο της ΕΕ -που ονομάζεται κατ’ εξουσιοδότηση πράξη- ο οποίος συμπεριέλαβε επισήμως το φυσικό αέριο στην ταξινομία της ΕΕ για την πράσινη χρηματοδότηση.
Η κίνηση αυτή σηματοδοτεί τη ριζοσπαστικοποίηση των περιβαλλοντικών ομάδων όσον αφορά την ατζέντα της ΕΕ για την πράσινη χρηματοδότηση.
Την Τετάρτη (14 Σεπτεμβρίου) πέντε ΜΚΟ αποφάσισαν να παραιτηθούν από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων υπό την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη βιώσιμη χρηματοδότηση, λέγοντας ότι η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ παρενέβη πολιτικά σε αποφάσεις όπως η συμπερίληψη του φυσικού αερίου και των πυρηνικών στην ταξινόμηση.
Σύμφωνα με αυτές, η αξιοπιστία της ταξινόμησης έχει υπονομευθεί από τα συμφέροντα των κυβερνήσεων και των λόμπι και έχει πλέον μετατραπεί σε «εργαλείο για την προώθηση του πράσινου ξεπλύματος».
Ορισμένες χώρες της ΕΕ ανακοίνωσαν επίσης ότι θα κινηθούν νομικά κατά της κατ’ εξουσιοδότηση πράξης. Η Αυστρία, το Λουξεμβούργο και η Ισπανία δήλωσαν ότι θα προσβάλουν τη νομοθεσία ενώπιον δικαστηρίου, αφού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν κατάφερε να συγκεντρώσει την πλειοψηφία για να αντιταχθεί σε αυτήν.
Η βιομάζα στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος
Ενώ το ορυκτό αέριο και η πυρηνική ενέργεια έχουν εστιάσει το μεγαλύτερο μέρος της προσοχής στην ταξινομία της ΕΕ για την πράσινη χρηματοδότηση, οι ΜΚΟ αναλαμβάνουν τώρα επίσης νομική δράση κατά μιας άλλης αμφιλεγόμενης πηγής ενέργειας – της βιομάζας.
Την Παρασκευή, περιβαλλοντικές ομάδες κατέθεσαν ξεχωριστή αγωγή κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη συμπερίληψη της δασικής βιομάζας στην ταξινόμηση της πράσινης χρηματοδότησης της ΕΕ.
Υποστηρίζουν ότι η ταξινομία δίνει πράσινο φως σε «πράσινες» επενδύσεις σε πρακτικές διαχείρισης δασών που ήδη υποβαθμίζουν τα δάση και θα πρέπει να σταματήσουν.
Η αγωγή ασκείται από μια ομάδα δικηγόρων και ΜΚΟ, μεταξύ των οποίων η Forest Litigation Collaborative (FLC), μια συνεργασία μεταξύ του Lifescape Project και της Partnership for Policy Integrity, η Save Estonia’s Forests, η Clean Air Committee (Κάτω Χώρες) και η Protect the Forest (Σουηδία).
Επιπλέον 50 ΜΚΟ υπέγραψαν ανοιχτή επιστολή προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δηλώνοντας την υποστήριξή τους στη νομική κίνηση.
