Περιβαλλοντικές εξελίξεις του 2022

Λίγες μέρες πριν, αφήσαμε πίσω μας μια δύσκολη χρονιά, με πολλά αρνητικά περιβαλλοντικά ρεκόρ αλλά και με αρκετές χαραμάδες ελπίδας για ένα «πράσινο 2023». Αν και ο δρόμος προς την κλιματική ουδετερότητα δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα, το στοίχημα για τη βιωσιμότητα του πλανήτη μας μπορεί με συντονισμένες ενέργειες ακόμα να κερδηθεί. 

Σε διεθνές επίπεδο, το 2022 σηματοδοτήθηκε από δύο κρίσιμες παγκόσμιες συναντήσεις της διεθνούς κοινότητας: την 27η Διάσκεψη για την Κλιματική Αλλαγή (COP27) και τη 15η Διάσκεψη για τη Βιοποικιλότητα (COP15). Μπορεί καμία από τις δύο να μην κατέληξε σε φιλόδοξες δεσμευτικές συμφωνίες, σηματοδότησαν όμως δειλά αλλά σαφή βήματα προς τη διατήρηση της κλιματικής σταθερότητας, της προστασίας της βιοποικιλότητας και της διεκδίκησης της περιβαλλοντικής δικαιοσύνης.

Αυτή η χρονιά σήμανε επίσης καθαρά τη δύση των ορυκτών καυσίμων, ιδιαίτερα δε του αερίου. Η ρωσική επιθετικότητα κατά της Ουκρανίας, με κύριο όπλο μαζικού εκβιασμού την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης, ανάγκασε τη ΕΕ να μπει σε διαδικασία επείγουσας απελευθέρωσης από τις ρωσικές ενεργειακές πηγές, επέφερε όμως και συνειδητοποίηση των ωφελειών που θα φέρει η μετάβαση σε ένα ενεργειακό σύστημα βασισμένο στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας – αυτή όμως η απότομη στροφή εγκυμονεί κινδύνους για τις περιοχές Natura, οι οποίοι πρέπει να αντιμετωπιστούν έγκαιρα και αποτελεσματικά. Άλλη μια σημαντική εξέλιξη, είναι η πρόταση ευρωπαϊκού νόμου για την αποκατάσταση της φύσης, μια εξαιρετικά σημαντική νομοθετική πρωτοβουλία της Κομισιόν, η οποία έρχεται ως αποτέλεσμα διεκδικήσεων από την ευρωπαϊκή κοινωνία των πολιτών. Στα θετικά αποτελέσματα των έντονων προσπαθειών του ευρωπαϊκού δικτύου του WWF και άλλων περιβαλλοντικών οργανώσεων, περιλαμβάνεται ο νέος ευρωπαϊκός κανονισμός για την καταπολέμηση της αποδάσωσης που προκαλεί το εμπόριο συγκεκριμένων προϊόντων που φθάνουν στις αγορές της Ευρώπης. Μεγάλη νίκη που έδωσε μεγάλη χαρά σε όλους τους συναδέλφους μου στην Ευρώπη, αλλά και σε εμένα προσωπικά!

Πολλές οι εξελίξεις και στη χώρα μας, με εμβληματική την ψήφιση του πρώτου εθνικού κλιματικού νόμου. Ένα μικρό αλλά σαφές βήμα προς τα εμπρός, παρότι οι στόχοι που τίθενται για την μείωση των εκπομπών υπολείπονται σημαντικά εκείνων που απαιτούνται για να ευθυγραμμιστεί με τους παγκόσμιους κλιματικούς στόχους. Την ίδια στιγμή, συνεχίστηκε η προσκόλληση της χώρας μας σε ξεπερασμένους αναπτυξιακούς μύθους, όπως οι εξορύξεις υδρογονανθράκων, παρά το γεγονός ότι ακόμα και οι πετρελαϊκοί κολοσσοί αναγνωρίζουν πλέον πως τα ορυκτά καύσιμα βρίσκονται στη δύση τους.

Συνολικά, η Ελλάδα αντιμετωπίζει πολλά πολιτικά και θεσμικά κενά που εμποδίζουν την πορεία της προς την κλιματική ουδετερότητα, σημειώνοντας σοβαρή οπισθοδρόμηση σε κρίσιμα πεδία περιβαλλοντικής πολιτικής, όπως η προστασία των περιοχών Natura 2000.

Όλες τις περιβαλλοντικές εξελίξεις τις χρονιάς που μας πέρασε, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, μπορείς να τις δεις εδώ, στην ανασκόπηση που έχουμε ετοιμάσει. 

Το 2022 ήταν μία χρονιά που έφερε στο προσκήνιο κρίσεις, κενά και αστοχίες. Αλλά, δεν εγκαταλείπουμε! Στο WWF θα συνεχίσουμε δυναμικά την προσπάθειά μας ώστε το 2023 να αποτελέσει τη χρονιά που όλοι μαζί θα παλέψουμε για ένα βιώσιμο μέλλον. Μια χρονιά μαζικής δράσης για έναν ζωντανό πλανήτη.

Σε ευχαριστούμε πολύ που ήσουν στο πλευρό μας και ελπίζουμε να συνεχίσουμε μαζί τη προσπάθεια. Καλή χρονιά!

Θεοδότα Νάντσου

Επικεφαλής πολιτικής