«Παράθυρο ευκαιρίας» δίνει σε 1,1 Γιγαβάτ φωτοβολταϊκών που έχουν Όρους Σύνδεσης το πρόγραμμα «Απόλλων» - Τα δύο ερωτηματικά για την υλοποίηση

Έντονο είναι το ενδιαφέρον επενδυτών φωτοβολταϊκών για συμμετοχή στο πρόγραμμα «Απόλλων» που παρουσίασε στις αρχές του μήνα το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και αφορά την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των ευάλωτων νοικοκυριών, των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού, των ΔΕΥΑ και των ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ, μέσα από την παραγωγή σταθμών ΑΠΕ. Το ενδιαφέρον οφείλεται στο γεγονός ότι μέσω του προγράμματος εκτιμάται ότι θα δοθεί «διέξοδος» για έργα ΑΠΕ συνολικής ισχύος 1.1 GW που θα μπορέσουν να προχωρήσουν προς υλοποίηση, αυξάνοντας ταυτόχρονα την εξοικονόμηση ηλεκτρικού «χώρου» στο σύστημα.

Ειδικότερα, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, το πρόγραμμα αναμένεται να αποβεί «ευεργετικό» για μια σειρά επενδυτές καθώς αποτελεί φόρμουλα για την εξασφάλιση εσόδων και αίρει την τελευταία και πιο σημαντική εκκρεμότητα για την υλοποίηση των έργων. 

Έντονο είναι το ενδιαφέρον επενδυτών φωτοβολταϊκών για συμμετοχή στο πρόγραμμα «Απόλλων» που παρουσίασε στις αρχές του μήνα το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και αφορά την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των ευάλωτων νοικοκυριών, των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού, των ΔΕΥΑ και των ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ, μέσα από την παραγωγή σταθμών ΑΠΕ. Το ενδιαφέρον οφείλεται στο γεγονός ότι μέσω του προγράμματος εκτιμάται ότι θα δοθεί «διέξοδος» για έργα ΑΠΕ συνολικής ισχύος 1.1 GW που θα μπορέσουν να προχωρήσουν προς υλοποίηση, αυξάνοντας ταυτόχρονα την εξοικονόμηση ηλεκτρικού «χώρου» στο σύστημα.

Ειδικότερα, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, το πρόγραμμα αναμένεται να αποβεί «ευεργετικό» για μια σειρά επενδυτές καθώς αποτελεί φόρμουλα για την εξασφάλιση εσόδων και αίρει την τελευταία και πιο σημαντική εκκρεμότητα για την υλοποίηση των έργων. 

Αυτή την στιγμή υπάρχει μια δεξαμενή έργων ΑΠΕ (Αιολικά και φωτοβολταϊκά) περί τα 8 GW συνολικής ισχύος με οριστικές προσφορές σύνδεσης και τα οποία δεν έχουν εξασφαλίσει ακόμα τιμή ή αλλιώς τρόπο να πουλήσουν την ενέργεια τους στην αγορά. Ακολούθως, αυτό δημιουργεί εμπόδια στην εξασφάλιση χρηματοδότησης καθώς εν απουσία ενός σταθερού εσόδου οι τράπεζες είτε δεν προχωρούν στη χορήγηση δανείου είτε χορηγούν χρηματοδότηση με εξαιρετικά υψηλό κόστος δανεισμού.

Με το πρόγραμμα «Απόλλων» ο επενδυτής επιτυγχάνει να κάνει «derisking», δηλαδή αντιστάθμιση του κινδύνου, καθώς πρακτικά είναι σαν να υπογράφει ένα 20ετές διμερές συμβόλαιο με off-taker το κράτος. Επιπρόσθετα, αυξάνεται ο όγκος νέας ισχύος ΑΠΕ στο σύστημα που δίχως το πρόγραμμα θα περιοριζόταν κατ΄ελάχιστο στο εγκεκριμένο σχήμα διαγωνισμών ΑΠΕ που προβλέπουν 2 GW νέων έργων μέχρι το 2025.

Υπενθυμίζεται ότι η ανάπτυξη των σταθμών ΑΠΕ θα πραγματοποιηθεί μέσω ανταγωνιστικών διαγωνισμών σε όλη την επικράτεια, οι οποίοι θα απευθύνονται σε έργα ΑΠΕ που έχουν εξασφαλίσει όρους σύνδεσης στο σύστημα και θα συμψηφίζεται η παραγόμενη ενέργειά τους με εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό με τις απαιτούμενες καταναλώσεις των ωφελούμενων.

Επιπρόσθετα, όπως αναφέρει το ΥΠΕΝ σε σχετική ανακοίνωση για το πρόγραμμα, για την αποζημίωση των εν λόγω σταθμών ΑΠΕ θα συνάπτεται σύμβαση λειτουργικής (ΣΕΔΠ) για 20 έτη με τον ΔΑΠΕΕΠ, όπου θα καθορίζεται η τιμή αποζημίωσης για συγκεκριμένη ποσότητα ενέργειας που θα συμψηφίζεται. 

Να προσθέσουμε ακόμη ότι τα έργα που θα επιλεγούν για να «στελεχώσουν» το πρόγραμμα «Απόλλων», θα συνοδεύονται υποχρεωτικά από μπαταρίες συνολικής χωρητικότητας 1,1 GWh, διάρκειας λειτουργίας 1 ώρας, συμβάλλοντας έτσι στην εξοικονόμηση ηλεκτρικού «χώρου» κατά 550 MW που αν συνυπολογίσουμε και τους διαγωνισμούς ΑΠΕ τότε η εξοικονόμηση χώρου φτάνει το 1,5 GW.

Ερωτηματικό παραμένει, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς που παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς το πρόγραμμα που εξήγγειλε το ΥΠΕΝ, αν θα υπάρξει αντίβαρο στην επιβάρυνση του Ειδικού Λογαριασμού για τις ΑΠΕ από την αποζημίωση της 20ετούς λειτουργικής ενίσχυσης αλλά και για την πιθανολογούμενη επενδυτική ενίσχυση των ΑΠΕ και μπαταριών. 

Με δεδομένη την πρόθεση του ΥΠΕΝ να διατηρηθεί στο ακέραιο το κονδύλι που δίδεται σήμερα για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των ΟΤΑ, η υλοποίηση του προγράμματος συνεπάγεται πρόσθετο κόστος, που όπως αναφέρουν πληροφορίες, έχει εξασφαλιστεί χρηματοδότηση μέχρι στιγμής σε ένα ποσοστό της τάξης του 10-15% με το υπόλοιπο κομμάτι να βρίσκεται υπό αναζήτηση.

Ένα δεύτερο ζητούμενο αφορά στην επίτευξη του ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού. Το μεγαλύτερο μέρος του «χαρτοφυλακίου» καταλαμβάνεται από φωτοβολταϊκά, τα οποία ακόμη και με την χρήση μπαταριών, δεν μπορούν να καλύψουν ταυτοχρονισμένα την ενεργειακή ζήτηση κατά τη διάρκεια της νύχτας ή των μικρότερων χειμερινών ημερών, δεδομένου μάλιστα, ότι το πρόγραμμα στοχεύει, μεταξύ άλλων, σε ηλεκτροδότηση νοικοκυριών, που κατεξοχήν καταναλώνουν εκτός των ωρών κορύφωσης της παραγωγής ενός φωτοβολταϊκού. Με άλλα λόγια προκύπτει ζήτημα ως προς την προσέγγιση του προφίλ ζήτησης με το προφίλ παραγωγής που για την ώρα φαίνεται να απέχουν, ζήτημα που επιτείνεται με την «κυριαρχία» ως επί τω πλείστον φωτοβολταϊκών στο «χαρτοφυλάκιο» του «Απόλλων».

Σε κάθε περίπτωση η υλοποίηση του προγράμματος δύναται να επιφέρει ετήσια μείωση κόστους ηλεκτρικής ενέργειας περί τα 150 εκατ. ευρώ, συμβάλλοντας:

• στην ενίσχυση των ενεργειακά ευάλωτων νοικοκυριών και συγκεκριμένα στους δικαιούχους του Κοινωνικού Τιμολογίου Α, δηλαδή νοικοκυριά με ετήσιο εισόδημα κάτω των 5.400 ευρώ, καλύπτοντας το 90% των ενεργειακών τους καταναλώσεων και
• στη μείωση του ενεργειακού κόστους για τους ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού, τις ΔΕΥΑ και τους ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ, καλύπτοντας το 50% των καταναλώσεων τους.

Το Πρόγραμμα «Απόλλων» απευθύνεται σε όλες τις Περιφέρειες, τους Δήμους, τις ΔΕΥΑ, τους ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ και τα ευάλωτα νοικοκυριά της χώρας.

Σκοπός είναι μέσα από το «Απόλλων» -όπου είναι τεχνικά εφικτό και ανάλογα με την εξέλιξη των διασυνδέσεων- να επωφεληθούν οι 13 Περιφέρειες και οι 332 δήμοι για μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν στα δημοτικά τους κτίρια, στον οδοφωτισμό και στα αντλιοστάσιά τους και 127.500 δικαιούχοι του ΚΟΤ Α.

Επιπλέον, θα μπορέσουν να καλυφθούν 9.455 παροχές κατανάλωσης των ΔΕΥΑ και 3.570 παροχές κατανάλωσης που εξυπηρετούν ανάγκες των ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ.