Την περασμένη εβδομάδα, η ομάδα των "4" – Βέλγιο, Ελλάδα, Ιταλία, Πολωνία – κατέθεσαν την πρότασή τους για το πλαφόν στο φυσικό αέριο. Πρότειναν τον περιορισμό του αυξανόμενου κόστους του φυσικού αερίου με την εισαγωγή ενός «διαδρόμου δυναμικών τιμών φυσικού αερίου», ενός εύρους δηλαδή γύρω από ένα ανώτατο όριο τιμών στους μεγαλύτερους εμπορικούς κόμβους της περιοχής. Οι ενστάσεις σε αυτή την πρόταση ήταν έντονες, με πιο "σκληρές" την Γερμανία και την Ολλανδία (συντάσσονται μαζί τους και άλλες χώρες), που δήλωσαν δημόσια την διαφωνία τους, καθώς προτιμούν να διαπραγματεύονται με φιλικούς προμηθευτές φυσικού αερίου για να μειώσουν την τιμή, χωρίς να θέσουν σε κίνδυνο τις ροές τους.
Αυτά είναι τα 2 βασικά γκρουπ χωρών. Δεν είναι όμως τα μοναδικά. Η Γαλλία προτείνει ένα ανώτατο όριο τιμών για το φυσικό αέριο μόνο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ Γαλλία και Ισπανία επιδιώκουν το δικό τους μοντέλο, η «Ιβηρική εξαίρεση», να αποτελέσει πλέον τον Ευρωπαϊκό κανόνα.
Σημαντική εξέλιξη των τελευταίων ημερών σε αυτό το «μπρα ντε φερ» των κρατών μελών της ΕΕ είναι μία διαφαινόμενη συνεννόηση των "4" με τις πιο "σκληρές" χώρες, όπως αυτό αποτυπώνεται μέσω μία κοινής επιστολή Βελγίου, Ελλάδας, Ιταλίας, Πολωνίας και Ολλανδίας, με κύριο στόχο να αποτραπεί η επικράτηση της πρόταση της Γαλλίας και των Ίβηρων.
Αυτός είναι ο συμβολισμός συμμετοχής της Ολλανδίας (προφανώς σε συνεννόηση με την Γερμανία) στον πυρήνα των "4" που υπογράφουν την νέα επιστολή προς την Ε.Ε. (13/10). Στην επιστολή αναγράφονται ξεκάθαρα μόνο δύο βασικά σημεία, που θεωρούνται τα πιο σημαντικά για περαιτέρω διερεύνηση: Η επιβολή πλαφόν στην αγορά χονδρικής τιμής αερίου (1ο σημείο) και ο προσδιορισμός ενός νέου δείκτη που συνδέει την τιμή του αερίου στα μακροπρόθεσμα συμβόλαια (2ο σημείο).
Προφανώς, το 1ο σημείο δε βρίσκει σύμφωνη την Ολλανδία. Έχουν όμως εξαρχής αποκλειστεί ξεκάθαρα οι προτάσεις της Γαλλία και των Ίβηρων.
Η συμφωνία στο πλαφόν παραμένει δύσκολη. Έτσι όμως όπως διαμορφώνονται οι συνθήκες, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για μία τρίτη, συνδυαστική των 2, λύση.
Ποια είναι αυτή; Για αυτό τον χειμώνα, η ομάδα των "σκληρών" να χρηματοδοτήσει ένα μέρος των συμβολαίων, που είναι βασισμένα στον δείκτη του ολλανδικού χρηματιστήριο ΤΤF, των οικονομικά ασθενέστερων χωρών (μεταξύ των οποίων και της Ελλάδας).
Αυτό το κόστος, της τάξης των 30 δις €, μπορεί ρεαλιστικά να το «σηκώσει» από μόνη της η Γερμανία, αμβλύνοντας με αυτό τον τρόπο τις εντυπώσεις για το πακέτο στήριξης των 200 δις € της γερμανικής οικονομίας, που μονομερώς ανακοίνωσε και ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων.
* Ο κ. Χάρης Δούκας είναι Αν. Καθηγητής του ΕΜΠ (εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ)
