«Ο πλανήτης θα γίνει αγνώριστος» – Φόβοι για κλιματική κατάρρευση

07 08 2022 | 11:45Καθημερινή

Σφοδροί καύσωνες, θερμοκρασίες-ρεκόρ και σαρωτικές πυρκαγιές πλήττουν τον πλανήτη. Από τις πρώτες ημέρες του καλοκαιριού καταρρίφθηκαν ιστορικά ρεκόρ θερμοκρασίας σε Ευρώπη, ΗΠΑ και Κίνα, όπου δεκάδες πόλεις κηρύχθηκαν σε κατάσταση κόκκινου συναγερμού.

Και αυτή είναι μόνο η αρχή, τονίζει ο Bill McGuire, καθηγητής γεωφυσικών και κλιματικών κινδύνων στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Λονδίνου. Το νέο του βιβλίο, Hothouse Earth, δεν θα μπορούσε να είναι πιο επίκαιρο. Κυκλοφόρησε στα βιβλιοπωλεία μόλις αυτήν την εβδομάδα και αναμένεται να διαβαστεί προσεκτικά από πολλούς πολίτες, οι οποίοι αφού επλήγησαν από θερμοκρασίες-ρεκόρ που σημειώθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο τις προηγούμενες ημέρες, πλέον αντιμετωπίζουν και κύμα ξηρασίας που θα εντείνει ακόμα περισσότερο την ταλαιπωρία τους.

Ο καθηγητής σημειώνει ότι – για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα – αγνοήσαμε τις προειδοποιήσεις πως οι αυξανόμενες εκπομπές άνθρακα θερμαίνουν επικίνδυνα τη Γη και τώρα θα πληρώσουμε το τίμημα για τον εφησυχασμό μας με ακραίες καταιγίδες, πλημμύρες, ξηρασίες και καύσωνες.

Προ των πυλών μια σαρωτική κλιματική κατάρρευση

Το κρίσιμο σημείο, όπως αναφέρει, είναι ότι δεν υπάρχει πλέον καμία πιθανότητα αποφυγής μιας σαρωτικής κλιματικής κατάρρευσης. Έχουμε ξεπεράσει το σημείο χωρίς επιστροφή και μπορούμε να περιμένουμε ένα μέλλον στο οποίο οι θανατηφόροι καύσωνες και οι θερμοκρασίες άνω των 50 βαθμών Κελσίου θα είναι συχνοί στις τροπικές περιοχές, τα καλοκαίρια σε εύκρατα γεωγραφικά πλάτη θα είναι καυτά και οι ωκεανοί θα γίνουν ζεστοί και όξινοι. «Ένα παιδί που γεννιέται το 2020 θα αντιμετωπίσει έναν πολύ πιο εχθρικό κόσμο σε σχέση με τον παππού και τη γιαγιά του», υπογραμμίζει ο McGuire.

Ο ηφαιστειολόγος, ο οποίος διετέλεσε και μέλος της Ομάδας Εργασίας Φυσικού Κινδύνου για την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, εκφράζει μια ακραία θέση. Από την άλλη, οι περισσότεροι ειδικοί για το κλίμα εξακολουθούν να υποστηρίζουν ότι έχουμε ακόμα χρόνο, αν και όχι πολύ, για να μειώσουμε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Οι μηδενικές εκπομπές μέσα από ταχύτατες κινήσεις και η αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη είναι ακόμα στο χέρι μας, σημειώνουν.

Ο McGuire δεν συμφωνεί με αυτούς τους ισχυρισμούς. «Ξέρω πολλούς ανθρώπους που εργάζονται στον τομέα της κλιματικής επιστήμης, οι οποίοι λένε κάτι δημοσίως και κάτι [άλλο] πολύ διαφορετικό σε ιδιωτικό επίπεδο. Σίγουρα, φοβούνται όλοι πολύ περισσότερο για το μέλλον που μας περιμένει, αλλά δεν τον παραδέχονται ανοιχτά. Αυτό το αποκαλώ “κλιματικό κατευνασμό” και πιστεύω ότι απλώς κάνει τα πράγματα χειρότερα. Ο κόσμος πρέπει να ξέρει πόσο άσχημα πρόκειται να γίνουν τα πράγματα προτού να αρχίσουμε να ελπίζουμε ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κρίση», αναφέρει.

Πολλά ρεκόρ έχουν καταρριφθεί

Ο McGuire ολοκλήρωσε το βιβλίο του Hothouse Earth στα τέλη του 2021. Σε αυτό, συμπεριέλαβε πολλές από τις υψηλές θερμοκρασίες – ρεκόρ που είχαν ταλανίσει τον πλανήτη. Μερικούς μήνες μετά, και ενώ οι πωλήσεις άνθιζαν, διαπίστωσε ότι πολλά από αυτά τα ρεκόρ είχαν ήδη καταρριφθεί. «Αυτό είναι το πρόβλημα όταν γράφεις ένα βιβλίο για την κλιματική κατάρρευση», λέει ο McGuire. «Μέχρι να εκδοθεί γίνεται ήδη ανεπίκαιρο. Τόσο γρήγορα κινούνται τα πράγματα».

Μεταξύ των ρεκόρ που καταρρίφθηκαν πριν δημοσιευτεί το βιβλίο ήταν η ανακοίνωση ότι η θερμοκρασίας στην ανατολική Αγγλία άγγιξε τους 40,3 βαθμούς Κελσίου στις 19 Ιουλίου, η υψηλότερη που έχει καταγραφεί ποτέ στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Επιπλέον, η πυροσβεστική υπηρεσία του Λονδίνου χρειάστηκε να αντιμετωπίσει πυρκαγιές σε όλη την πρωτεύουσα, με μία εξ αυτών να καταστρέφει 16 σπίτια στο Γουένινγκτον του ανατολικού Λονδίνου. Οι πυροσβεστικές δυνάμεις στην περιοχή χρειάστηκε να δώσουν μάχη για να σώσουν το ίδιο το κτίριο της πυροσβεστικής.

«Ποιος το περίμενε ότι ένα χωριό στην άκρη του Λονδίνου σχεδόν θα αφανιζόταν από τις πυρκαγιές τo 2022», λέει ο McGuire. «Εάν μια χώρα χρειάζεται ένα σημάδι αφύπνισης, τότε σίγουρα περί αυτού πρόκειται».

Παράλληλα, πυρκαγιές πρωτοφανούς έντασης και σφοδρότητας έχουν πλήξει φέτος περιοχές της Ευρώπης, της Βόρειας Αμερικής και της Αυστραλίας, ενώ τα ρεκόρ βροχοπτώσεων στις ΗΠΑ, οδήγησαν σε καταστροφικές πλημμύρες.

«Και όσο προχωράμε προς το τέλος του 2022, ο κόσμος εκεί έξω είναι ήδη διαφορετικός», προσθέτει. «Σύντομα, θα είναι αγνώριστος για όλους μας».