Να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους
Αγαπητή Γκρέτα,
Ως ένας άνθρωπος που παλεύει εδώ και 25+ χρόνια για να ξεκουνήσει ένα μέρος της κοινωνίας, του εταιρικού και του πολιτικού κόσμου της χώρας στην κατεύθυνση της έγκαιρης αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής – που έχει ήδη γίνει κλιματική κρίση – σε ευχαριστώ θερμά. Κατάφερες να φέρεις το θέμα της κλιματικής κρίσης μπροστά στα μάτια μας, κατάφερες να βγάλεις στους δρόμους εκατομμύρια παιδιά, μαθητές, φοιτητές αλλά και ενήλικες και να ζητήσουν τερματισμό της υποκρισίας και άμεση δράση για την κλιματική κρίση. Δράση σύμφωνα με τις επιταγές της επιστήμης.
Και να που, σιγά-σιγά, η κλιματική κρίση βρίσκεται πρώτη σε κάθε σημαντική διάσκεψη, σε κάθε Σύνοδο Κορυφής. Απέχουμε πολύ από το να λάβουμε τις γενναίες αποφάσεις που απαιτούνται, αλλά κάποια σημαντικά βήματα - αδιανόητα μόλις 1-2 χρόνια πιο πριν - πραγματοποιούνται. Ο ΓΓ του ΟΗΕ εγκαλεί τους αρχηγούς των κρατών να μην εμφανιστούν αν δεν είναι σε θέση να δεσμευτούν κατ’ ελάχιστο σε όσα επιβάλει η επιστήμη για την αντιμετώπιση του παγκόσμιου αυτού προβλήματος. Ενός προβλήματος που αφορά το σήμερα και το αύριο της ανθρωπότητας, το παρόν και το μέλλον μας.
Κλιματική πολιτική και στην Ελλάδα;
Η κατάσταση στην Ελλάδα δεν υστερεί. Τα συνέδρια και οι ημερίδες για την απολιγνιτοποίηση, τη δίκαιη μετάβαση στη μεταλιγνιτική εποχή, την απανθρακοποίηση της οικονομίας παίρνουν τη μορφή χιονοστιβάδας. Μετά τη γενναία και σαφή ομιλία περί απολιγνιτοποίησης του πρωθυπουργού στη Διάσκεψη τoυ OHE για το κλίμα, είναι σαφές ότι η ατζέντα έχει αλλάξει. Η απομάκρυνση από τα (έστω από ορισμένα) ορυκτά καύσιμα αποτελεί τη νέα κανονικότητα.
Μέσα σε αυτή την κανονικότητα βλέπουμε να πολλαπλασιάζεται /επαναλαμβάνεται ένα οξύμωρο:
- εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο των ορυκτών καυσίμων (με έμφαση το πετρέλαιο και πλέον το φυσικό αέριο) εμφανίζονται ως χορηγοί συνεδρίων και ημερίδων για τη βιώσιμη ανάπτυξη,
- εταιρείες που πλούτισαν καταστρέφοντας το κλίμα της γης χρηματοδοτούν έρευνες για την καταγραφή της κοινής γνώμης σε ότι αφορά στην κλιματική αλλαγή,
- εταιρείες που διατυμπανίζουν τα σχέδιά τους να «τρυπήσουν» τα βάθη των θαλασσών μας για να βγάλουν πετρέλαιο ή/και φυσικό αέριο χρηματοδοτούν δράσεις περιβαλλοντικών οργανώσεων,
Όταν όμως, οι ίδιες εταιρείες δουν ότι κάτι πάει να γίνει, ότι μία κυβέρνηση δεσμεύεται για μηδενικό άνθρακα ως το 2050, ότι δημιουργείται μία κοινωνική δυναμική η οποία μπορεί να ενισχύσει περαιτέρω τις αντιδράσεις “σε Περιφέρειες και στους Δήμους”, τότε ρίχνουν τις μάσκες. Τότε διαμηνύουν στον Πρωθυπουργό σε όλους τους επίσημους τόνους ότι δημιουργείται ένα “υποβόσκον αρνητικό κλίμα” στην υλοποίηση των εξορύξεων υδρογονανθράκων το οποίο - άκουσον άκουσον - “δυσκολεύει την έκδοση των απαιτούμενων αδειών”. Μάλιστα…
Τώρα, η ευθύνη είναι στον καθένα από εμάς. Αλλιώς σύντομα θα «κανονικοποιήσουμε» (ήτοι θα θεωρήσουμε κοινωνικά αποδεκτή) π.χ. μία καπνοβιομηχανία να γίνεται χορηγός σε συνέδριο για αναπνευστικά προβλήματα από το κάπνισμα, μία εταιρεία κατασκευής όπλων να είναι χορηγός σε διεθνές συνέδριο για την παγκόσμια ειρήνη...
Αγαπητή Γκρέτα, μας είπες, με τον πιο σαφή τρόπο, ότι εμείς, οι απλοί πολίτες, δεν πρέπει να νομιμοποιούμε τέτοιες πρωτοβουλίες. Μας έδειξες ότι πρέπει να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους (στη συγκεκριμένη περίπτωση ονομάζεται greenwashing). Μας θύμισες να μην ξεχνάμε τον στόχο (την προστασία της ζωής στον πλανήτη). Με την καθημερινή στάση σου, μας έδειξες να μην ξεχνάμε τη μεγάλη εικόνα (τα κέρδη μιας εταιρείας δεν μπορεί να είναι πάνω από τη ζωή στον πλανήτη).
Αγαπητή Γκρέτα, θα τα πούμε την Παρασκευή στους δρόμους.
Με εκτίμηση,
Νίκος Χαραλαμπίδης