Τον τρόπο με τον οποίο θα αποζημιώνονται οι πέντε μονάδες αερίου που βάσει του σχεδίου έκτακτης ανάγκης, πρόκειται να «γυρίσουν» από φυσικό αέριο σε ντίζελ εξετάζει η Ρυθμιστική Αρχή ενέργειας προκειμένου να καταλήξει σε συγκεκριμένο μηχανισμό αποζημίωσης.
Πρόκειται για ένα πρόσθετο μέτρο στα πλαίσια των «μέτρων μετριασμού επιπτώσεων» που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Ετοιμότητας Αντιμετώπισης Κινδύνων – Διακοπής Τροφοδοσίας Φυσικού Αερίου.
Σημειώνεται ότι τα έκτακτα μέτρα του ΥΠΕΝ και της ΡΑΕ για τη διασφάλιση της επάρκειας τροφοδοσίας της χώρας, σε περίπτωση διακοπής των ρωσικών ροών, περιλαμβάνουν την μετατροπή πέντε μονάδων αερίου σε καύση ντίζελ. Τέτοια δυνατότητα έχουν οι δύο μονάδες ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ σε Λαύριο και Κομοτηνή, δύο της Elpedison σε Θίσβη και Θεσσαλονίκη και ο λεγόμενος «μικρός Ήρωνας» στη Βοιωτία.
Σύμφωνα με το Σχέδιο Ετοιμότητας, η ηλεκτροπαραγωγή θα προηγηθεί έναντι άλλων κλάδων σε ένα τέτοιο σενάριο. Αν η χώρα κηρυχθεί σε κατάσταση συναγερμού 3, δηλαδή κοπεί εντελώς το ρωσικό αέριο και τα πράγματα φτάσουν στα άκρα, τότε, πρώτες πετρέλαιο θα πάρουν οι παραπάνω μονάδες και έπειτα, για παράδειγμα, οι συγκοινωνίες. Η ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού προηγείται ως προτεραιότητα των μετακινήσεων.
Χρειάζεται να σημειωθεί ότι οι περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις των μονάδων προβλέπουν την διατήρηση αποθεμάτων φυσικού αερίου ίσης με την ποσότητα που χρειάζονται ώστε, σε ενδεχόμενη περίπτωση κάποιας βλάβης ή άλλου κωλύματος στο ηλεκτρικό σύστημα, να μπορούν να λειτουργήσουν αδιάλειπτα για πέντε ημέρες, θεωρώντας το προαναφερόμενο διάστημα, ως εύλογο χρονικό περιθώριο προς αποκατάσταση της βλάβης και επαναλειτουργίας του συστήματος στο σύνολό του.
Μέχρι σήμερα δεν είχε ζητηθεί από τους ηλεκτροπαραγωγούς να "επιδείξουν" την ετοιμότητά τους ως προς την διάθεση των ανάλογων αποθεμάτων, κάτι που όμως αλλάζει τώρα δεδομένης της κατάστασης. Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι αρμόδιες αρχές ελέγχουν την διαθεσιμότητα των αποθεμάτων και ταυτόχρονα, οι μονάδες υποβάλλονται σε μια σειρά τέστ ώστε να διασταυρωθεί ότι θα μπορούν να ανταπεξέλθουν επιτυχώς σε ένα ενδεχόμενο κρίσης.
Ανάλογα εφαρμόζεται το μέτρο και στην περίπτωση του ντίζελ, όπου οι πέντε μονάδες που έχουν την δυνατότητα εναλλαγής καυσίμου, υποχρεούνται να διατηρούν απόθεματα πέντε ημερών ώστε κατόπιν εντολής του ΥΠΕΝ και του ΑΔΜΗΕ να μπορούν να λειτουργήσουν αδιάλειπτα για το προαναφερόμενο διάστημα. Ο νέος μηχανισμός αποζημίωσης έρχεται ακριβώς να καλύψει αυτήν την περίοδο λειτουργίας (περίοδο κρίσης) όταν οι μονάδες θα «καίνε» ντίζελ, καθορίζοντας τον τρόπο με τον οποίο θα αποζημιώνονται για την ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας που παράγουν και εκχέουν στο σύστημα.
Έως 40 ημέρες ετησίως, όχι παραπάνω...
Αναδεικνύοντας την τεχνική και συνάμα ουσιαστική πλευρά του μέτρου, παράγοντες της αγοράς με γνώση της λειτουργίας των μονάδων, αναφέρουν στο energypress, πως μια μονάδα αερίου μπορεί να λειτουργήσει με ντίζελ για διάστημα 5 ημερών μηνιαίως χωρίς κανένα πρόβλημα και ανάγκη συντήρησης.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, μπορούν να πάνε, κατά ανώτατο όριο, έως 40 ημέρες ετησίως, αλλά χρειάζεται αποζημίωση. Ο λόγος είναι πως κατά την καύση του ντίζελ παράγεται αιθάλη που επικάθεται στον αεροστρόβιλο, ο οποίος χρειάζεται να καθαριστεί και επομένως χρειάζεται συντήρηση.
Παράλληλα, ωστόσο, συσσωρεύεται αιθάλη και στους αγωγούς του boiler (στα πτερύγια των αγωγών), η οποία δεν καθαρίζεται. Για τον λόγο αυτό τίθεται το όριο των 40 ημερών ετησίως, καθώς σε διαφορετική περίπτωση, θα μειωθεί μόνιμα η απόδοση της μονάδας.
Η Elpedison για την αποζημίωση
Όπως έχει γράψει το energypress, οι ενδιαφερόμενοι ηλεκτροπαραγωγοί έχουν ήδη τοποθετηθεί επί του θέματος, ζητώντας πρόσθετη αποζημίωση για τις μονάδες αερίου που θα αλλάξουν καύσιμο σε ντίζελ.
Ειδικότερα, σε επιστολή της, η Elpedison σημειώνει ότι ο σχεδιασμός των μονάδων και διαστασιολόγηση του επιμέρους εξοπλισμού τους γίνονται για λειτουργία σε φυσικό αέριο και πιστοποιούνται για λειτουργία σε εναλλακτικό καύσιμο μόνο σε ειδικές περιπτώσεις και για συγκεκριμένες συνθήκες και χρονική διάρκεια. Η λειτουργία τους σε εναλλακτικό καύσιμο, ειδικά όταν η χρονική της διάρκεια ξεπεράσει τις λίγες ημέρες που προβλέπει η Ρυθμιστική Απόφαση 1211/2018, συνεπάγεται σημαντική πολυπλοκότητα, προβλήματα ασφαλιστικής κάλυψης, τεχνικές προκλήσεις και μεγάλο κόστος.