Μια ξεχωριστή δημοσκόπηση για το προεκλογικό κλίμα

19 05 2024 | 10:21Γιάννης Τσιπουρίδης

Το παραπάνω διάγραμμα απεικονίζει αυτό που θα έπρεπε να ήταν το ένα, μοναδικό και κυρίαρχο θέμα των προεκλογικών συζητήσεων: το κλίμα του πλανήτη που άλλαξε οριστικά και παρασέρνει όλους και όλα σε αυτήν την αλλαγή.

Ας δούμε τι λέει αυτό το διάγραμμα, δίνοντας του τουλάχιστον τα 10 λεπτά δημοσιότητας που όλοι και όλα δικαιούνται;

Το 77% των επιστημόνων πιστεύει ότι η θερμοκρασία θα ανέβει τουλάχιστον 2.5oC Κελσίου και πάνω. Ελάχιστοι πιστεύουν ότι θα καταφέρουμε να κρατήσουμε την άνοδο στον 1.5oC Κελσίου ή λίγο πιο πάνω. Την έρευνα διεξήγαγε ο εγκυρότατος Guardian

Θα ήταν υπέροχο αυτή η δημοσκόπηση, να λειτουργήσει σαν σφυρί, να ανοίξει τα κεφάλια μας και να βάλει μέσα την πληροφορία που περιέχει και να μας αφυπνίσει από τον λήθαργο αυταρέσκειας και ευδαιμονίας στον οποίο ζούμε τελευταία, αλλά φοβάμαι, πως κι αυτό όπως και τα προηγούμενα επιστημονικά καμπανάκια, θα ξεχαστεί μόλις βγει η επόμενη είδηση για σκάνδαλο, έγκλημα, σπορ ή μόδα….

Σκεφτείτε ότι τα καταφέραμε να κρεμόμαστε στην άκρη του γκρεμού, να μας το φωνάζουν οι επιστήμονες με κάθε δυνατό τρόπο, άρα να το γνωρίζουμε, χωρίς να το συνειδητοποιούμε, κι απλά να αδιαφορούμε, λες και συμβαίνει σε άλλους και σε άλλο πλανήτη.

Ο βομβαρδισμός των εικόνων, των μηνυμάτων, των υποσχέσεων, των ονείρων και των προσδοκιών μέσα από το ψηφιακό σύστημα όπου βασιλεύει η εικόνα και τίποτα άλλο μας έχει κάνει να αδιαφορούμε για αυτά που κάπου βαθιά μέσα μας (θα έπρεπε να) ξέρουμε ότι είναι σημαντικά, γιατί το σύστημα έχει επιτυχώς δημιουργήσει αμφιβολίες για αυτήν την ίδια την επιστήμη που θα έπρεπε να ήταν το τελευταίο καταφύγιο μας και το πρώτο.

Η κλιματική αλλαγή έχει ξεφύγει. Είναι μια σκληρή πραγματικότητα, εδώ και κάποια χρόνια, ιδιαίτερα για όσους την βίωσαν και την βιώνουν, οι οποίοι είναι πλέον εκατοντάδες εκατομμύρια.

Δεν έρχεται, δεν απειλεί ότι θα έρθει, αλλά είναι εδώ κι έχει στρογγυλοκάτσει στο σαλόνι μας.

Δυστυχώς σε ένα μόνο άρθρο, όπως αυτό, δεν υπάρχει ο χώρος να καταγράψει κανείς όλες τις τρομακτικές επιπτώσεις μιας ανόδου της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας αυτού του μεγέθους, που προβλέπει το διάγραμμα.

Πρέπει να καταλάβουμε ότι ακόμη και άνοδος κατά 1.5oC Κελσίου(κάτι που καταφέραμε ήδη πέρσι και προβλέπεται να ξεπεράσουμε φέτος) είναι κόλαση επί γης. Για δε οτιδήποτε πάνω από 1.5oC Κελσίου τα λόγια είναι φτωχά. Το σχετικό άρθρο του Guardian αναφέρεται σε επιστήμονες σε «απελπισία» (‘Hopeless and broken’: why the world’s top climate scientists are in despair).

Είμαστε ήδη σε αυτή τη φάση της εγκατεστημένης κλιματικής κρίσης τώρα, όπου:

οι πλημμύρες της Θεσσαλίας
οι πλημμύρες στο Ναϊρόμπι
οι πλημμύρες στη Βραζιλία
οι καύσωνες στην Ασία
οι καύσωνες στην Ευρώπη
οι καύσωνες στην βόρεια Αμερική
οι πυρκαγιές στον Καναδά
οι πυρκαγιές στην Μεσόγειο
οι ξηρασίες και η λειψυδρία και…. και….

είναι η νέα μας πραγματικότητα.

Έχετε προσέξει ότι στα δελτία ειδήσεων δεν αναφέρονται πλέον σε μια είδηση παγκόσμιας καταστροφής αλλά σε ομάδες παρόμοιων ειδήσεων από πολλά μέρη του πλανήτη;

Το κλίμα που καθορίζει τη ζωή και τις παραμέτρους της άλλαξε οριστικά. Και όταν το κλίμα αλλάζει, αλλάζει και η ίδια η ζωή, επηρεάζεται η χλωρίδα και η πανίδα.

Είμαστε μάρτυρες αυτής της αλλαγής.

Ζούμε σε μια ιστορικά σημαντική περίοδο: βιώνουμε την κλιματική αλλαγή

Είμαστε η πρώτη και ίσως η τελευταία γενιά που βιώνει μια κλιματική αλλαγή

Διαβάστε το καλά: καμιά γενιά δεν βίωσε κλιματική αλλαγή, γιατί οι προηγούμενες κλιματικές αλλαγές συντελέστηκαν σε περιόδους χιλιετιών και άρα δεν γινόντουσαν αντιληπτές στην περίοδο μιας ζωής.

Είμαστε η μόνη ηλίθια γενιά που την βιώνουμε. Ένα μοναδικό αρνητικό προνόμιο.

Είμαστε ηλίθιοι πρέπει να το φωνάξουμε μέσα μας και έξω μας. Καμιά σχέση με homo sapiens.

Δείτε το διάγραμμα και σκεφτείτε με τι ασχολείται ο κόσμος σήμερα.

Ποια από τις ειδήσεις που είναι πρωτοσέλιδο σήμερα χθες ή θα είναι αύριο είναι πιο σημαντική από την οριστική αλλαγή του κλίματος;

Πόσο συχνά ακούτε στην Ελλάδα πολιτικούς να μιλάνε για την κλιματική αλλαγή, με ένα τρόπο που να υπογραμμίζει την καθοριστική για το μέλλον μας μοναδικότητα της; Στην Ευρώπη; Στον κόσμο;

Είδα μία δημοσκόπηση όπου το 2% των πολιτών μόνο ανέφερε την κλιματική αλλαγή σαν θέμα σημαντικό για αυτόν.

Η κλιματική αλλαγή χρησιμοποιείται συχνά σαν δικαιολογία από αυτούς που είναι στην κυβέρνηση, στις περιπτώσεις καταστροφών από ακραία καιρικά φαινόμενα, για να υποβαθμίσουν την αδυναμία-ανυπαρξία υποδομών και του μηχανισμού αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών.

Από την άλλη, η αντιπολίτευση υποβαθμίζει τη σημασία της κλιµατικής αλλαγής για να τονίσει την ανικανότητα της κυβέρνησης.

Η επιστημονική αλήθεια, ως συνήθως, είναι άλλη.

Οι καταστροφές είναι συνδυασμός επάρκειας υποδομών και συστημάτων άμεσης επέμβασης από τη μια και σφοδρότητας των ακραίων καιρικών φαινομένων από την άλλη.

Και για να το ξεκαθαρίσουμε μια για πάντα: δεν υπάρχουν ακραία φυσικά φαινόμενα και φυσικές καταστροφές. Δεν θύμωσε η Μητέρα Φύση. Ότι συμβαίνει είναι ανθρώπινο έργο. Τελεία.

Οι υποδομές που υπάρχουν παγκοσμίως κατασκευάστηκαν για τα δεδομένα του κλίματος που υπήρχε και σε πολλές περιπτώσεις ήταν ήδη ανεπαρκείς.

Με δεδομένο το νέο κλίμα όλες οι υποδομές παγκοσμίως είναι ανεπαρκείς.

Επομένως το πρώτο θέμα σε όλες τις ημερήσιες διατάξεις παγκοσμίως, θα έπρεπε αν είναι η Προσαρμογή στο νέο κλίμα και η ενίσχυση της Ανθεκτικότητας (adaptation and resilience).

Φυσικά και δεν είναι.

Η διελκυστίνδα μεταξύ κυβερνήσεων και αντιπολιτεύσεων για το τι φταίει, απλά πλήττει την επιστημονική αλήθεια, καθυστερεί την ουσιαστική αντιμετώπιση της (μια διαδικασία προσαρμογής που θα πάρει χρόνια να υλοποιηθεί) και συμβάλει στην μη αφύπνιση των πολιτών στην πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής.

Κι έτσι, λειτουργούμε σαν να είμαστε σ’ ένα πάρτι, τόσο ευχαριστημένοι με αυτά που κάνουμε που δεν θέλουμε να μας το χαλάσει κάνεις και γι αυτό προτιμάμε να πιστεύουμε τα όσα εύπεπτα σερβίρονται και να είμαστε σίγουροι ότι αυτά περί κλιματική κρίσης, είναι υπερβολές.

Άλλωστε αν δεν ήταν υπερβολές, δεν θα μας το έλεγαν οι ηγέτες μας, τα ΜΜΕ μας, τα σόσιαλ μας, ακόμη, ακόμη τα άστρα μας βρε παιδί μου…..

Και όλα αυτά συμβαίνουν σε όλο τον πλανήτη: η καλπάζουσα κλιματική κρίση συναγωνίζεται την καλπάζουσα αποβλάκωση.

Κι θυμίζω ότι αυτά είναι γνωστά ως επιστημονική αλήθεια δεκαετίες τώρα.

Τυχαίνει να έχω το θλιβερό προνόμιο να είμαι απ’ αυτούς που έχουν γράψει για την επερχόμενη κλιματική καταστροφή πριν δεκαετίες, αναπαράγοντας φυσικά επιστημονικές πληροφορίες και νέα, λειτουργώντας ως αναμεταδότης. Προφανώς και δεν υπάρχει δικαίωση. Το αντίθετο, υπάρχει θλίψη, απογοήτευση (frustration) και θυμός για τους τοίχους που το σύστημα έχει με επιτυχία χτίσει μέσα στο μυαλό και στα αυτιά μας.

Κι όμως, το αφήγημα δεν άλλαξε. Ουσιαστικά οι επιστήμονες, αναφέρονται στους ίδιους κινδύνους, στις ίδιες προβλέψεις, στις ίδιες προειδοποιήσεις, όπως και τότε….

Το μόνο που άλλαξε είναι ο χαρακτήρας του επείγοντος και οι προβλέψεις έγιναν πιο δυσοίωνες και θα γίνουν κι άλλο όσο η θερμοκρασία ανεβαίνει και ο πλανήτης θα καίγεται ή θα πνίγεται κι εμείς θα χτενιζόμαστε.

Η κλιματική κρίση που πήρε μερικές δεκαετίες να χτιστεί δεν θα σταματήσει όταν πάρουμε επιτέλους την απόφαση να κάνουμε κάτι. Επειδή δεν υπάρχουν μαγικά ραβδιά, θα πάρει δεκαετίες για να επανέλθει.

Στο μεταξύ οι καταστροφές και ο ανθρώπινος πόνος θα μεγαλώνει καθημερινά.

Και υπάρχει και ένας ακόμη κίνδυνος που υποτιμούσαμε ως τώρα, γιατί κανείς δεν πίστευε ότι η ανθρωπότητα θα άφηνε την κατάσταση εκτός ελέγχου.

Πλέον είναι ορατός ο κίνδυνος κατάρρευσης της κοινωνίας.

Αρκετοί επιστήμονες το πιστεύουν και κάποιοι μάλιστα το φοβούνται ότι θα συμβεί μέσα την επόμενη πενταετία. (“I think we are headed for major societal disruption within the next five years,” said Gretta Pecl, at the University of Tasmania. “[Authorities] will be overwhelmed by extreme event after extreme event, food production will be disrupted. I could not feel greater despair over the future.”)

Φανταστείτε κατάρρευση της κοινωνίας με ένα δυστοπικό σενάριο Mad Max;;;

Αν όμως υπάρχει μια τελευταία σταγόνα λογικής, ενσυναίσθησης, ενδιαφέροντος, έγνοιας για τα παιδιά μας, για τις επόμενες γενιές σηκωθείτε από αυτό τον @@@@@ τον καναπέ και φωνάξτε.

Φωνάξτε με όλη τη δύναμη των πνευμόνων σας.

Φωνάξτε να ξυπνήσουν όλοι και να αντιμετωπίσουν την κλιματική κρίση

Πρέπει να πείσουμε τους άπιστους Θωμάδες ότι η κλιματική κατάρρευση θα μας πάρει και θα μας σηκώσει και δεν υπάρχει καμιά Ανάσταση να προσδοκάμε.

Δρ. Γιάννης Τσιπουρίδης

Σύμβουλος Μηχανικός Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας

Επισκέπτης καθηγητής @Meru University of Science and Technology (MUST) κι επισκέπτης καθηγητής @Technical University of Mombasa (TUM), Κένυα