Γυάρος: Στο παρά πέντε – Μια κρίσιμη μάχη για τη φύση

Αν μας ακολουθείς καιρό, δεν χρειάζεται να σου πούμε πολλά για τη Γυάρο. Ως υποστηρικτής μας, γνωρίζεις ήδη τη μοναδική οικολογική και ιστορική της σημασία. Επίτρεψέ μας, όμως, μια σύντομη αναδρομή στο τι έχουμε πετύχει μαζί σε αυτό το ξεχωριστό νησί.

Όλα ξεκίνησαν το 2013. Μαζί με άλλους φορείς, αρχίσαμε να δουλεύουμε συστηματικά στη Γυάρο: με επιστημονικές έρευνες, συνεργασίες με περιβαλλοντικές οργανώσεις, αλιείς και τοπικές κοινωνίες, διαβουλεύσεις και πολλές πολλές δράσεις σε τοπικό κυρίως επίπεδο. Ύστερα από χρόνια προσπάθειας, το 2019 εκδόθηκε η πρώτη υπουργική απόφαση για την προστασία της θαλάσσιας περιοχής γύρω από το νησί. Ακολούθησαν τέσσερις ακόμη αποφάσεις, όλες με προσωρινό χαρακτήρα.

Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, η σταθερή θεσμική κατοχύρωση μιας προστατευόμενης περιοχής γίνεται μόνο μέσω Προεδρικού Διατάγματος. Για τη Γυάρο, η Πολιτεία είχε δεσμευτεί απέναντι στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι αυτό θα είχε εκδοθεί έως το 2018. Έξι χρόνια μετά, το διάταγμα παραμένει ανεκπλήρωτη υπόσχεση.

Μόλις πριν λίγες μέρες, έληγε η ισχύς της τελευταίας υπουργικής απόφασης. Κι όμως, τα αποτελέσματα αυτών των προσωρινών ρυθμίσεων ήταν ήδη εντυπωσιακά: θεαματική ανάκαμψη των ιχθυοπληθυσμών, προστασία της θαλάσσιας ζωής, θετική συνεργασία με τον ΟΦΥΠΕΚΑ, τον επίσημο φορέα διαχείρισης της περιοχής. Αυτή τη συνέχεια θέλαμε πάση θυσία να διαφυλάξουμε.

Τους τελευταίους μήνες, επιμείναμε πεισματικά. Με παρεμβάσεις, επιστολές και δημόσιες τοποθετήσεις, πιέσαμε για λύση. Και τελικά, κυριολεκτικά στο «παρά πέντε», το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξέδωσε εγκύκλιο που παρατείνει προσωρινά την προστασία της περιοχής. Την ίδια κατεύθυνση ακολούθησε και το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και το Λιμεναρχείο Σύρου, διατηρώντας την απαγόρευση κάθε μορφής αλιείας εντός της θαλάσσιας ζώνης της Γυάρου.

Η Γυάρος για μας είναι ένας πολύ ιδιαίτερος τόπος με ιστορία και φύση που ζητούν σεβασμό και διατήρηση. Είναι ένας τόπος στον οποίο δραστηριοποιούμαστε εδώ και πάνω από 12 χρόνια. Με αφοσίωση, επιστημονική τεκμηρίωση, διάλογο και συμμετοχή. Από τις πρώτες υποβρύχιες καταγραφές μέχρι την περιβαλλοντική εκπαίδευση και την ενίσχυση της βιώσιμης αλιείας, έχουμε δημιουργήσει ένα πρότυπο διαχείρισης που δείχνει ότι η φύση και ο άνθρωπος μπορούν να συνυπάρξουν.

Η Γυάρος μπορεί να γίνει μια πραγματική ιστορία επιτυχίας. Αρκεί η Πολιτεία να κάνει τώρα το βήμα που εκκρεμεί εδώ και χρόνια: την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος, που θα εξασφαλίσει μόνιμη και ουσιαστική προστασία – μακριά από εναλλαγές πολιτικής και διοικητικές ασυνέπειες.

Με τη δική σου υποστήριξη, παραμένουμε σε επαγρύπνηση. Συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε ώστε η Γυάρος να αποκτήσει τη σταθερή προστασία που της αξίζει. Σ’ ευχαριστούμε θερμά και θα σε κρατάμε ενήμερο για κάθε εξέλιξη.

Δημήτρης Καραβέλλας
Γενικός διευθυντής