Φόβοι ότι θα «διψάσει» η Κρήτη
Mεγάλες ελλείψεις νερού αναμένεται να αντιμετωπίσουν πολλές περιοχές της Κρήτης, ειδικά στην ανατολική πλευρά του νησιού, φέτος το καλοκαίρι. Οι μειωμένες βροχοπτώσεις του φετινού χειμώνα δεν κατάφεραν να γεμίσουν τους επιφανειακούς ταμιευτήρες, με αποτέλεσμα η στάθμη του νερού στα φράγματα να είναι χαμηλή. Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης, στην οποία ανήκει η Διεύθυνση Υδάτων και είναι υπεύθυνη για την ορθή διαχείριση και την προστασία του νερού, καλεί όλους και κυρίως τους αγρότες να είναι προσεκτικοί όσον αφορά τις ποσότητες νερού που χρησιμοποιούν.
Η κ. Μαρία Κοζυράκη, γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, τονίζει ότι ανεξάρτητα του τι συμβαίνει τη φετινή καλοκαιρινή περίοδο θα πρέπει να αλλάξουν πολλά. «Σε πολλές περιοχές, όπως η Μεσσαρά, τα Αστερούσια, ο Αθερινόλακος, η Σητεία, η Ιεράπετρα, εδώ και περισσότερο από 20 χρόνια έχουμε φαινόμενα εκτεταμένης ερημοποίησης και βέβαια η έλλειψη νερού είναι συνισταμένη του μεγάλου προβλήματος».
Ο κ. Ζαχαρίας Δοξαστάκης, δήμαρχος Χερσονήσου, τονίζει ότι ο δήμος του με βάση τα δεδομένα αυτή τη στιγμή έχει έλλειμμα νερού 1,5 εκατ. κυβικά μέτρα τον χρόνο. «Ο Δήμος Χερσονήσου ένας από τους πλέον τουριστικούς δήμους της Κρήτης, έχει 20 πεντάστερα ξενοδοχεία», συμπληρώνει. Ενώ οι μόνιμοι κάτοικοι του δήμου, σύμφωνα με τα δεδομένα της τελευταίας απογραφής, είναι 30.000, το καλοκαίρι αυτός ο πληθυσμός δεκαπλασιάζεται. Σύμφωνα με τις έρευνες που αφορούν τον τουρισμό, ο μέσος τουρίστας ξοδεύει τρεις φορές περισσότερο νερό από τον κάτοικο ενός τόπου. Η πόλη του Αγίου Νικολάου και οι γύρω περιοχές (Ελούντα), η πόλη του Ηρακλείου και ο Δήμος Χερσονήσου χρησιμοποιούν το νερό του φράγματος του Αποσελέμη, που φέτος έχει πέσει στα 6,5-7 εκατ. κυβικά μέτρα νερού από τα 27 εκατ. τα οποία συγκεντρώνει τις χρονιές με περισσότερες βροχοπτώσεις.
Ο κ. Δοξαστάκης καλεί τους κατοίκους της περιοχής να περιορίσουν τη χρήση νερού, ειδικά για το πότισμα των κήπων. «Η κατάσταση είναι δύσκολη, αλλά ελπίζουμε ότι αν περιοριστεί η σπατάλη θα τα καταφέρουμε», τονίζει. Επισημαίνει, ωστόσο, ότι θα πρέπει να ληφθούν μέτρα ώστε να αξιοποιηθεί «το νερό που υπάρχει στον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα, σωστά και με τα κατάλληλα δίκτυα».
Οι μειωμένες βροχοπτώσεις του φετινού χειμώνα έχουν ως αποτέλεσμα η στάθμη του νερού στα φράγματα να είναι χαμηλή.
Ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΗ (Δημοτική Επιχείρηση Υδρευσης – Αποχέτευσης Ηρακλείου) Γιώργος Βουρεξάκης εμφανίζεται αισιόδοξος όσον αφορά την υδατική επάρκεια της πόλης για το καλοκαίρι, αρκεί να μην έχουμε πολλά επεισόδια σκόνης σε συνδυασμό με πολύ υψηλές θερμοκρασίες. «Τις τελευταίες ημέρες με τη σκόνη και τις υψηλές θερμοκρασίες είχαμε μεγαλύτερη κατανάλωση από ό,τι είχαμε υπολογίσει. Είμαστε οριακά, αλλά ελπίζω ότι με καλή διαχείριση από τους δημότες θα τα βγάλουμε πέρα. Εχουμε τις ποσότητες που μας χρειάζονται έως τον Οκτώβριο. Προχωρούμε σε αλλαγή του δικτύου ύδρευσης έτσι ώστε να περιορίσουμε τις διαρροές και κάνουμε και άλλα έργα για την εξοικονόμηση νερού», περιγράφει ο κ. Βουρεξάκης.
Η κ. Κοζυράκη συμφωνεί ότι με βάση τις μετρήσεις για τα αποθέματα, δεν θα υπάρξει πρόβλημα με την ύδρευση φέτος. «Αν όμως τον επόμενο χειμώνα έχουμε ακόμη μία χρονιά χωρίς βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις, οι συνθήκες θα επιδεινωθούν και το καλοκαίρι του 2025 θα είναι πολύ χειρότερο και από του 2018, όταν είχαμε συνεχείς διακοπές».
Ορθολογική χρήση
Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης σε συνεργασία με τους δήμους και τους ΤΟΕΒ (Τοπικοί Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων), που διαχειρίζονται το νερό ανά περιοχή, πραγματοποιεί ενημερώσεις και στους αγρότες ώστε να χρησιμοποιούν ορθολογικά το νερό. «Υπάρχει μια βέλτιστη τιμή άρδευσης ανά στρέμμα για να έχεις καλή παραγωγή. Από εκεί και πάνω είναι απλώς σπατάλη», υπογραμμίζει η κ. Κοζυράκη. «Πρέπει όμως να πειστούν και οι αγρότες να εφαρμόσουν μεθόδους ορθής διατήρησης του νερού». Πάντως, το πρόβλημα της λειψυδρίας στο νησί όχι μόνο δεν θα αναστραφεί, αλλά επιτείνεται και από την κλιματική αλλαγή. «Είναι σημαντικό οι ξενοδοχειακές μονάδες να γίνουν αυτόνομες όσον αφορά το νερό», λέει η κ. Κοζυράκη, η οποία εκτιμά ότι σε λίγα χρόνια στην Κρήτη θα χρειαστεί αναδιάρθρωση καλλιεργειών. «Θα καλλιεργούνται πλέον φυτά που αντέχουν σε υποτροπικές περιοχές, όπως δείχνουν οι κλιματικές συνθήκες που διαμορφώνονται».
Ο κ. Φώτης Μάρης, πρύτανης στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο και καθηγητής Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων, εξηγεί ότι χρειάζεται πλέον ένας νέος τρόπος σκέψης για εμάς αλλά και τους τουρίστες που υποδεχόμαστε. «Δεν μπορούμε στα νησιά να καλύψουμε το μοντέλο τουρισμού όπου ο καθένας θέλει την πισίνα του, ενώ έχουμε θάλασσα. Για κάθε σταγόνα νερού που ξοδεύουμε έχουμε ξοδέψει πολλά χρήματα για να την έχουμε, τα έργα είναι πολύ ακριβά και η ενέργεια επίσης, και αυτό πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε. Χρειάζονται παρεμβάσεις και συνδυαστικές λύσεις σε όλους τους τομείς που χρησιμοποιούν νερό», καταλήγει.
Η Τάνια Γεωργιοπούλου γεννήθηκε το 1969 στην Αθήνα. Εργάζεται ως δημοσιογράφος στην «Καθημερινή» από το 2000 έως σήμερα. Καλύπτει θέματα που αφορούν στη μετανάστευση και την αγροτική παραγωγή κυρίως. Επίσης έχει ασχοληθεί με θέματα γαστρονομίας και οίνου. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει επίσης εργαστεί σε άλλα έντυπα καλύπτοντας θέματα Περιβάλλοντος.
